Wzdęcia – czym są, co je powoduje, kiedy zgłosić się do lekarza i jakie są domowe sposoby na wzdęcia brzucha?

Co to są wzdęcia?

Niemal każdy z nas doświadczył, jak wygląda wzdęty brzuch, który wywołują niekomfortowe wzdęcia. Co to jest w praktyce? Wzdęcia to dolegliwość brzuszna charakteryzująca się nagromadzeniem gazów w jelitach, co prowadzi do uczucia pełności, napięcia i rozdęcia brzucha. Często towarzyszą im inne objawy, takie jak uczucie dyskomfortu, bóle brzucha, czy nadmierna produkcja gazów.

Jeśli doskonale wiesz, co to wzdęcia, zapewne zastanawiasz się, co może je wywoływać. Wzdęcia brzucha mogą być spowodowane przez różne czynniki, takie jak nieprawidłowa dieta, stres, zaburzenia trawienia, czy choroby jelitowe. Choć zazwyczaj są łagodne i samoistnie ustępują, wzdęty brzuch czasami może być objawem poważniejszych problemów zdrowotnych. Dlatego też ważne jest monitorowanie częstotliwości i intensywności wzdęcia - objawy niekiedy wymagają konsultacji z lekarzem, jeśli problem występuje regularnie lub jest bardzo uciążliwy.

Z czym można pomylić wzdęcia?

Żeby skutecznie poradzić sobie z problemem, jakim są wzdęcia, należy zbadać jego przyczynę. Za wzdęty brzuch najczęściej odpowiedzialna jest dieta, choć mogą być to również alergie pokarmowe, nietolerancja laktozy, celiakia lub inne schorzenia dotyczące układu pokarmowego.

Wzdęcia - przyczyny mogą obejmować:

• Jedzenie w pośpiechu i stres – skutkiem jest połykanie powietrza, które prędzej czy później będzie chciało wydostać się na zewnątrz. Podobny skutek daje żucie gumy, palenie papierosów i intensywne konwersacje w trakcie posiłków.
• Picie napojów gazowanych.
• Niedrożność jelit spowodowana stanami chorobowymi, co utrudnia wydalanie gazów.
• Uboga flora bakteryjna – dochodzi wówczas do zwolnienia trawienia i zaburzenia procesów fermentacyjnych, czego skutkiem są procesy gnilne.
• Przyjmowanie produktów mlecznych przy stwierdzonej nietolerancji laktozy, co może wywołać m.in. wzdęcia i ból brzucha.
• Posiłki bogatobiałkowe i bogatotłuszczowe – powstawanie dwutlenku węgla w dużych ilościach, co może wywoływać ból brzucha i wzdęcia.

Wzdęcia mogą być też mylone z innymi dolegliwościami brzusznymi, które także mogą powodować dyskomfort i ból. Niektóre z możliwych do pomylenia chorób lub stanów obejmują:

• Zespół jelita drażliwego (IBS) - objawia się on podobnymi do wzdęć objawami, takimi jak bóle brzucha, wzdęcia i nieregularne wypróżnienia.
• Nietolerancja pokarmowa - reakcja organizmu na niektóre składniki pokarmowe, takie jak laktoza lub gluten, może prowadzić do podobnych objawów jak wzdęcia.
• Choroby jelitowe, takie jak choroba Leśniowskiego-Crohna czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego, również mogą wywoływać wzdęcia oraz inne objawy związane z układem pokarmowym.
• Zatrucie pokarmowe - spożycie skażonej żywności może prowadzić do gwałtownych objawów trawiennych, w tym wzdęć.
• Niedrożność jelit - stan, w którym treść jelitowa nie może swobodnie przemieszczać się przez jelita może prowadzić do wzdęć, bólu brzucha i zaparć.
• Nowotwory jelit - niektóre nowotwory jelit mogą wywoływać objawy podobne do wzdęć, takie jak wzdęty brzuch na dole, uczucie pełności i dyskomfortu brzusznego.

W przypadku powtarzających się lub nasilających się objawów należy skonsultować się z lekarzem w celu ustalenia przyczyny dolegliwości i odpowiedniego leczenia. Warto też upewnić się, czy problem to na pewno wzdęty brzuch - przyrost wagi również może spowodować zwiększenie obwodów w obrębie jamy brzusznej.

Czy wzdęcia to objaw wymagający zbadania?

W większości przypadków wzdęcia są dolegliwością łagodną i przejściową, która może być spowodowana przez dietę, stres lub inne czynniki. W takich sytuacjach, jeśli wzdęcie nie jest częste, ani nie towarzyszą mu inne niepokojące objawy, można spróbować samodzielnie kontrolować dietę i stosować domowe sposoby łagodzenia dyskomfortu.

Jednakże, jeśli bolesne wzdęcia są częste, nasilają się, masz ciągle wzdęty brzuch oraz towarzyszą mu inne niepokojące objawy (takie jak utrata masy ciała, krwawienie z jelit, bóle brzucha) lub mają wpływ na codzienne funkcjonowanie, warto skonsultować się ze specjalistą. Lekarz może przeprowadzić wywiad medyczny, zlecić odpowiednie badania diagnostyczne, takie jak badania krwi, badania obrazowe czy badania endoskopowe, aby ustalić, od czego są wzdęcia i wykluczyć poważniejsze przyczyny, takie jak choroby jelitowe, nietolerancje pokarmowe, czy inne schorzenia. Pamiętaj, wzdęty brzuch na dłuższą metę nie powinien być nigdy bagatelizowany!

Jakie są sposoby leczenia wzdęć? Czy dieta wpływa na wzdęcia brzucha?

Bolesne wzdęcia mogą wynikać z błędów żywieniowych, jednak wzdęte jelita to niekiedy także kwestia zaburzeń trawiennych. Spośród produktów żywieniowych powodujących wzdęcie brzucha, najbardziej gazotwórcze są:

• rośliny strączkowe,
• kapusta,
• brukselka,
• brokuł,
• kalafior,
• śliwki,
• czereśnie.

Nie oznacza to jednak, iż leczenie wzdęć wymaga wyeliminowania tych pokarmów z diety. Wymienione wyżej produkty są bardzo zdrowe. Należy doświadczalnie stwierdzić, które z nich powodują największe dolegliwości, jak wygląda wzdęty brzuch i znaleźć im godnego następcę. Osobom cierpiącym na wzdęcia zaleca się spożywanie posiłków gotowanych, pieczonych lub przygotowanych na parze (są one łatwiej trawione w odróżnieniu od posiłków smażonych lub surowych produktów) z dodatkiem przypraw takich jak kminek, jałowiec lub majeranek.

Co na wzdęcia brzucha można jeszcze stosować? Leczenie wzdęć, oprócz właściwej diety, obejmuje także preparaty farmaceutyczne. Po obiedzie dobrze jest zaparzyć sobie mięty, która po wypiciu działa rozluźniająco oraz usprawnia procesy trawienia. Można również sięgnąć po preparaty z imbirem. Pomocne są również krople Iberogast, kapsułki Ulgix, Espumisan, Verdin, Travisto, Rapacholin a także probiotyki uzupełniające dobrą florę jelitową – Dicoflor, Enterol, Bactilac, Multilac, Trilac i inne. Pomocne leki na wzdęcia i gazy znajdziesz bez recepty w aptece.

Zobacz także artykuł: Domowy zielnik: naturalne sposoby na trawienie, ból brzucha i zaparcia

Ponadto dobre efekty na wzdęty brzuch dają regularne posiłki w spokojnej atmosferze. Warto pamiętać, że pokarm musi być dobrze pogryziony, zanim trafi do żołądka (to również przyczynia się do lepszego trawienia). Wstrzymywanie gazów jest niezdrowe. Jeśli dolegliwości są bardzo dokuczliwe, trwają przez dłuższy czas, a woń oddawanych wiatrów jest przykra, to należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza.