Probiotyk, prebiotyk i postbiotyk – jakie są różnice?

Probiotyki a prebiotyki – czym się różnią?

Nie ulega wątpliwości, że naturalna mikroflora jelit ma szczególne znaczenie dla naszego zdrowia i dobrego samopoczucia. Aby o nią zadbać, warto zapoznać się z pojęciami probiotyk a prebiotyk - różnica polega bowiem na budowie i sposobie ich działania.

Probiotyki to żywe mikroorganizmy, które spożywane w odpowiednich ilościach przynoszą korzyści zdrowotne. Te korzystne bakterie i drożdże pomagają utrzymać zdrową równowagę mikroflory jelitowej. Znajdują się one naturalnie w niektórych produktach spożywczych, takich jak jogurty, kefiry, kiszonki, a także są dostępne w formie suplementów diety. Probiotyki działają poprzez kolonizację jelit, gdzie współpracują z istniejącą mikroflorą jelitową, aby poprawić jej skład i funkcjonowanie. Mają zdolność do wspomagania trawienia, wzmacniania bariery jelitowej oraz modulacji układu immunologicznego.

Prebiotyki natomiast to składniki pokarmowe, które nie są trawione przez ludzkie enzymy, ale służą jako pożywka dla korzystnych bakterii w jelitach. Są to głównie rodzaje włókien, które stymulują wzrost i aktywność probiotyków. Najczęściej spotykane prebiotyki to inulina, fruktooligosacharydy (FOS) i galaktooligosacharydy (GOS).

Prebiotyki działają poprzez wspieranie zdrowego ekosystemu jelitowego. Dostarczają one „paliwa” dla probiotyków, pomagając im się rozmnażać i wykonywać swoje funkcje. Korzyści wynikające z prebiotyków obejmują poprawę trawienia, wzmacnianie układu immunologicznego oraz regulowanie poziomu glukozy we krwi.

Prebiotyk a probiotyk - rozumiejąc różnicę łatwiej wybrać składnik najbardziej dopasowany do indywidualnych potrzeb organizmu.

Probiotyki – definicja i działanie

Probiotyki to żywe mikroorganizmy, które spożywane w odpowiednich ilościach przynoszą korzyści zdrowotne. Są to głównie bakterie, ale również niektóre drożdże. Probiotyki naturalnie występują w niektórych produktach spożywczych, takich jak jogurty, kefiry, kiszona kapusta i kimchi. Można je także znaleźć w formie suplementów diety, np. probiotyku dla dzieci w kroplach. W aptekach można także znaleźć kapsułki zawierające synbiotyk, probiotyk i prebiotyk o kompleksowym działaniu.

Probiotyki działają poprzez kolonizację jelit, gdzie pomagają utrzymać równowagę mikroflory jelitowej. Wspomagają trawienie, wzmacniają barierę jelitową i wpływają na układ immunologiczny. Probiotyki mogą również hamować rozwój patogenów poprzez produkcję substancji przeciwdrobnoustrojowych.

Bakterie probiotyczne – jakie są najważniejsze?

Najważniejsze bakterie probiotyczne należą do dwóch głównych rodzajów: Lactobacillus i Bifidobacterium.

• Lactobacillus: Bakterie te przekształcają laktozę w kwas mlekowy, co pomaga regulować pH w jelitach. Najbardziej znane szczepy to Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus rhamnosus i Lactobacillus reuteri.
• Bifidobacterium: Bakterie te są jednymi z pierwszych, które kolonizują jelita niemowląt. Wspomagają trawienie włókien i hamują rozwój patogennych bakterii. Przykłady to Bifidobacterium longum, Bifidobacterium bifidum i Bifidobacterium lactis.

Powyższe rodzaje bakterii probiotycznych można włączyć do diety wybierając kiszonki i fermentowane produkty mleczne. Pomocne mogą być także krople zawierające żywe kultury bakterii.

Prebiotyki – co to jest i jak działają?

Nie ulega wątpliwości, że probiotyki i prebiotyki korzystnie wpływają na nasze zdrowie.Warto więc znać różnicę, jaką wykazuje para probiotyk a prebiotyk. Prebiotyki stanowią składniki pokarmowe, które w organizmie nie są trawione przez enzymy. Mogą być jednak wykorzystywane jako pożywka dla pożytecznych bakterii zamieszkujących nasze jelita. Do prebiotyków zaliczamy takie rodzaje włókien, jak inulina, fruktooligosacharydy (FOS) i galaktooligosacharydy (GOS).

Prebiotyki działają poprzez stymulację wzrostu i aktywności bakterii probiotycznych. Pomagają zwiększać liczebność pożądanych mikroorganizmów, co przekłada się na lepsze zdrowie jelit i ogólny stan zdrowia. Występują naturalnie w produktach takich jak cebula, czosnek, banany, por i karczochy.

Postbiotyki – czym są i jak działają?

Rozumiejąc różnicę pomiędzy pojęciem prebiotyki a probiotyki, pora przejść do kolejnego określenia - postbiotyk. Postbiotyki to bioaktywne związki, które powstają w wyniku fermentacji prebiotyków przez bakterie probiotyczne. Obejmują one kwasy organiczne, enzymy, peptydy antydrobnoustrojowe i inne metabolity. Postbiotyki nie zawierają żywych mikroorganizmów, ale ich działanie jest zbliżone do działania probiotyków.

Postbiotyki mogą mieć różnorodne korzystne efekty na zdrowie. Działają przeciwzapalnie, wspomagają barierę jelitową, modulują układ immunologiczny i mogą wpływać na metabolizm. Dzięki temu mogą być stosowane w leczeniu różnych schorzeń, w tym chorób zapalnych jelit, zespołu jelita drażliwego i innych.

Korzyści zdrowotne postbiotyków

Korzyści zdrowotne postbiotyków są szerokie i zróżnicowane. Mogą one:

• Wzmacniać barierę jelitową, co zapobiega przedostawaniu się patogenów do krwiobiegu.
• Działać przeciwzapalnie, redukując objawy chorób zapalnych jelit.
• Wspomagać układ immunologiczny poprzez modulację odpowiedzi immunologicznej.
• Pomagać w regulacji metabolizmu, co może mieć znaczenie w kontekście otyłości i cukrzycy.

Kiedy warto stosować probiotyki i jak je dawkować?

Pozytywny wpływ probiotyków na mikroflorę jelit

Probiotyki mogą być stosowane w różnych sytuacjach zdrowotnych. Jednym z głównych powodów jest poprawa mikroflory jelitowej, która może być zaburzona przez antybiotyki, stres, złą dietę czy choroby. Regularne spożywanie probiotyków może pomóc w przywróceniu równowagi mikrobiologicznej jelit, co przekłada się na lepsze trawienie, wchłanianie składników odżywczych i funkcjonowanie układu immunologicznego.

Probiotyki w leczeniu infekcji intymnych

Probiotyki są również skuteczne w leczeniu i zapobieganiu infekcji intymnych, takich jak bakteryjne zapalenie pochwy i drożdżyca. Szczepy takie jak Lactobacillus rhamnosus i Lactobacillus reuteri mogą pomóc przywrócić zdrową mikroflorę pochwy, co zapobiega rozwojowi patogenów. Stosowanie probiotyków w formie doustnej lub dopochwowej może być korzystne dla zdrowia intymnego kobiet. Dlatego też tutaj dylemat probiotyki czy prebiotyki zdecydowanie wygrywają te pierwsze.

Probiotyki w walce z alergiami

Badania wskazują, że probiotyki mogą mieć pozytywny wpływ na układ immunologiczny, co może pomóc w walce z alergiami. Niektóre szczepy probiotyków mogą modulować odpowiedź immunologiczną, zmniejszając nasilenie objawów alergii, takich jak katar sienny, astma czy atopowe zapalenie skóry. Wczesne wprowadzenie probiotyków do diety dzieci może również zmniejszać ryzyko rozwoju alergii w przyszłości. Zarówno prebiotyki i probiotyki są więc istotne u dzieci i dorosłych.

Wybór odpowiednich szczepów bakterii probiotycznych

Wybór odpowiednich szczepów probiotycznych jest kluczowy dla osiągnięcia oczekiwanych korzyści zdrowotnych. Różne szczepy mogą mieć różne działanie, dlatego ważne jest, aby dobrać je odpowiednio do potrzeb i rozumieć różnicę probiotyki a prebiotyki.

Jaki probiotyk wybrać? Najważniejsze, aby wybierać szczepy probiotyczne, które zostały poddane badaniom i znamy ich właściwości. Aby sprawdzić, jakie badania zostały przeprowadzane na konkretnym probiotyku, należy poznać dokładną nazwę szczepu. Na etykiecie bakterie probiotyczne zawsze powinny być oznaczone według poniższego schematu:

• rodzaj (np. Lactobacillus),
• gatunek (np. rhamnosus),
• szczep (np. ATCC 53103).

Prawidłowa nazwa szczepu składa się więc z trzech części. Dodatkowo, producent powinien umieścić na opakowaniu informacje dotyczące odpowiednich warunków przechowywania probiotyku.

Korzyści ze stosowania probiotyków

Korzyści ze stosowania probiotyków mogą obejmować poprawę zdrowia jelit, wsparcie układu immunologicznego, redukcję objawów alergii, poprawę zdrowia intymnego, a także wsparcie zdrowia psychicznego poprzez wpływ na oś jelitowo-mózgową.

Naturalne źródła probiotyków – produkty bogate w Lactobacillus

Naturalne źródła probiotyków to przede wszystkim produkty fermentowane. Do najbogatszych źródeł Lactobacillus należą:

• Jogurt: Naturalny jogurt zawiera różne szczepy Lactobacillus, które wspierają zdrowie jelit.
• Kefir: To fermentowany napój mleczny bogaty w probiotyki, w tym Lactobacillus.
• Kiszona kapusta: Naturalnie fermentowana kapusta zawiera liczne bakterie probiotyczne.
• Kimchi: Tradycyjne koreańskie danie z fermentowanych warzyw, bogate w probiotyki.
• Miso: Fermentowana pasta sojowa, popularna w kuchni japońskiej, zawierająca probiotyki.

Probiotyk i prebiotyk, a do tego postbiotyki odgrywają kluczową rolę w zdrowiu jelit i ogólnym zdrowiu organizmu. Zrozumienie różnic między nimi i ich specyficznych funkcji może pomóc w świadomym wyborze odpowiednich produktów i suplementów, aby wspierać zdrowie na różnych poziomach. Regularne spożywanie tych składników może przyczynić się do poprawy funkcjonowania układu trawiennego, immunologicznego oraz ogólnego samopoczucia.