Morfologia krwi. Co wykazuje i dlaczego warto ją wykonywać?

Morfologia krwi – co to takiego?

Morfologia to proste badania przesiewowe, które pozwala ocenić struktury morfotyczny krwi, czyli krwinki białe, czerwone oraz trombocyty. Są one oceniane pod względem jakościowym i ilościowym.

Do przeprowadzenia badania jest potrzebne ok. 5 ml krwi. Jest ono zlecane przez lekarza, ale ze względu na rosnącą świadomość społeczną dotyczącą zagrożenia chorobami, wiele osób wykonuje je profilaktycznie, na własną rękę.

Krew pobrana od pacjenta jest badana przez specjalne urządzenia – analizatory. Ze względu na postęp technologiczny otrzymanie wyników jest możliwe już po kilku godzinach. Pozwala to na szybkie wykazanie nieprawidłowości, wdrożenie odpowiedniego leczenie lub zlecenie dalszej diagnostyki.

Czym jest morfologia krwi z rozmazem?

W przypadku, gdy wyniki badań odbiegają od normy, lekarz może zalecić wykonanie morfologii z rozmazem. Jest to czasochłonna procedura, ale pomaga jeszcze lepiej ocenić struktury krwi. Badanie to wykonuje się m.in. gdy podejrzewa się chorobę hematologiczną.

Morfologia z rozmazem polega na niezwykle dokładnej, mikroskopowej ocenie pobranego materiału. Oceniana jest budowa białych i czerwonych krwinek, a oprócz tego diagnosta laboratoryjny przygląda się ich wnętrzu oraz kształtowi. Może on stwierdzić obecność w krwi zbyt dużej liczby retykulocytów, ciałek wtrętowych w cytoplazmie i zauważyć, że barwnik diagnostyczny nie jest pochłaniany tak, jak powinien.

Jak przeprowadza się badanie morfologii krwi?

Badanie morfologii krwi polega zwykle na pobraniu materiału do analizy z żyły łokciowej. W przypadku młodszych pacjentów miejscem wkłucia jest palec, pięta, a nawet główka. Zaleca się, aby badanie wykonać na czczo, aby wynik był maksymalnie wiarygodny, jednak nie jest to konieczne.

Co może wykazać morfologia krwi?

Badanie to może wykazać zbyt małe, za duże stężenie i nieprawidłową liczbę płytek lub krwinek. Tym samym jest to pierwszy krok w diagnostyce wielu chorób – od anemii po nowotwory. Jest jedno z podstawowych badań, które można wykonać w każdym laboratorium diagnostycznym.

Jego wyniki zawierają informację na temat:

• erytrocytów – morfologia pozwala na zbadanie ich ilości, stężenia i objętości. Oceniana jest między innymi zawartość hemoglobiny w krwi – jeśli jest jej zbyt mało, może świadczyć to o niedokrwistości. Natomiast jej za duże stężenie może być objawem odwodnienia, przewlekłego niedotlenienia, chorób płuc, wad serca. Wynik badania przedstawia też średnią masę hemoglobiny w erytrocycie, objętość czerwonej krwinki, liczbę retykulocytów, hematokryt; 
• leukocytów – a w tym monocytów, eozynofili, bazofili, limfocytów i neutrofili. Jeśli we krwi jest więcej leukocytów, niż zakładają to normy, może oznaczać to stan zapalny toczący się w organizmie, zakażenia ogólne, miejscowe, choroby pasożytnicze, chłoniaka, szpiczaka; 
• trombocytów – płytek krwi – wynik badań pozwala stwierdzić m.in. średnią objętość trombocytów, czyli MPV. Morfologia umożliwia też zweryfikowanie ich zmienności. Ważny jest też wynik dotyczący – PCT. Morfologia może dzięki temu wykazać zakażenie grzybicze, zespół zaburzeń wielonarządowych.

Kiedy i dlaczego warto wykonać morfologię krwi?

Badanie morfologii krwi należy wykonać zawsze wtedy, kiedy zleci je lekarz. Oprócz tego zaleca się, aby poddać się niemu przynajmniej jeden raz do roku – jest to najprostszy sposób na dowiedzenie się o zaburzeniach w organizmie. Pozwala to na szybszą diagnostykę chorób i możliwie wczesne rozpoczęcie leczenia.

Morfologia krwi to badanie, które można wykonać na koszt NFZ – pod warunkiem że lekarz wystawi odpowiednie skierowanie. Jednak warto zdecydować się na jego przeprowadzenie także na własną rękę – jego koszt wynosi zaledwie ok. kilkunastu złotych.