Czym i w jaki sposób skutecznie mierzyć temperaturę ciała?

Prawidłowa temperatura ciała

Ustalenie tego, jaka "nasza" lub "naszych dzieci" temperatura jest prawidłowa, to najważniejszy punkt odniesienia. Książkowe 36,6, to wartość uśredniona, która sprawdzi się w dużej ilości przypadków, ale nie wszystkich. Są osoby, których naturalna temperatura ciała to 35, czy 37 st. C. Przeprowadzono szereg badań, żeby ustalić wartości prawidłowej temperatury ciała. Jednak zawsze będzie to jakiś przedział temperatur. Np. dla osób dorosłych zaproponowano następujące wartości, zależnie od sposobu pomiaru:

Sund-Levander i wsp., Scand J Caring Sci; 2002; 16; 122–128.

Kolejna bardzo ważna sprawa. Musimy jeszcze uwzględnić, że każdy mierzy temperaturę ciała na swój sposób i swoim sprzętem, co wiąże się błędami i niedokładnością.

Czy to już gorączka?

Bardzo wysoka temperatura ciała, czyli powyżej 40 st. C, to zawsze wyraźny wskaźnik gorączki. Zwłaszcza, jeśli mamy do czynienia z niemowlęciem lub osobą starszą, warto natychmiast skonsultować się z lekarzem i zacząć zdecydowanie działać. Pamiętajmy przede wszystkim o odpowiednim nawodnieniu, ponieważ przy utrzymującej się gorączce, to właśnie odwodnienie jest najbardziej niebezpieczne. 

Najlepszy sposób, żeby ustalić prawidłową temperaturę ciała danej osoby, to wykonać kilka prób. Pamiętajmy, żeby zdecydować się na jeden sposób pomiaru i wykonywać je najlepiej tym samym termometrem. Można sobie zanotować kilka razy temperatury dla całej rodziny, o różnej porze dnia. Nie warto mierzyć temperatury po intensywnym wysiłku, przyjściu z dworu, czy kąpieli. Nie możemy też porównywać ze sobą temperatury zmierzonej w uchu, na czole i w odbycie. Dla jednej osoby te wartości będą się zawsze różnić, nawet w tej samej chwili.

Jeśli zauważamy, że temperatura ciała jest podwyższona, a mamy wątpliwości, to warto pomiar powtórzyć po ok. 30 min. Najważniejsze, to określić czy temperatura się zwiększa, utrzymuje na jednym poziomie czy spada.

Czym mierzyć temperaturę ciała?

Termometr lekarski

Być może jeszcze wiele osób posiada tradycyjne termometry rtęciowe, które są już prawie niedostępne w sprzedaży. Radzę o nie dbać. Może termometry bezrtęciowe nie ustępują im dokładnością, ale są dużo trudniejsze w obsłudze. Taki typ termometru, w domowych warunkach, da nam najdokładniejszy wynik pomiaru. Musimy pamiętać, że nie zmierzymy nim temperatury czoła, czy błony bębenkowej. Natomiast sprawdzi się do pomiaru temperatury w odbycie (zalecany sposób u niemowląt), dole pachowym, czy jamie ustnej (starsze dzieci i dorośli). Warto zawsze mieć go w domu.

W przypadku nowoczesnych termometrów bezrtęciowych (opartych na stopach galu) trzeba pamiętać, żeby termometr "strzepać" od razu po użyciu. Jeśli poczekamy chwilę, to słupek stopu może się zestalić (czasem stosowane jest niskotopliwe ciało stałe, a nie ciecz, tak jak rtęć) i nie będziemy go w stanie przygotować do kolejnego pomiaru. Wtedy radzę termometr rozgrzać w dłoniach lub pod strumieniem letniej wody, żeby stop stał się bardziej płynny.

Termometry cyfrowe

Wydają się nowoczesną alternatywą dla tradycyjnych termometrów lekarskich. Ich pomiary są najczęściej szybkie, a wynik dobrze widoczny na wyświetlaczu. Niektóre modele oferują pamięć wyników albo same je interpretują informując, czy temperatura jest prawidłowa czy nie. Musimy jednak mieć świadomość, że dużo zależy od jakości sprzętu. Najtańsze modele mogą być niedokładne, a pomiary mało powtarzalne. Warto tutaj zainwestować w markowy sprzęt, który posłuży lata. Ważne jest też, żeby stosować dany model zgodnie z instrukcją. 

Termometr elektroniczny

Wygląda i działa podobnie, jak termometr lekarski. Jest wielkości dużego długopisy i na jednym końcu jest zaopatrzony w metalową końcówkę, gdzie znajduje się czujnik. Mierzymy nim temperaturę ciała w dole pachowym, odbycie lub jamie ustnej. 

Zazwyczaj dostępne modele są tanie, mało znanych marek. Pacjenci często narzekają, że są zawodne. Jeśli mamy do wyboru termometr elektroniczny od producenta, który nie wzbudza naszego zaufania i termometr lekarski w podobnej cenie, lepiej kupić lekarski.

Termometry bezdotykowe i na podczerwień

Umożliwiają pomiar temperatury np. błony bębenkowej, czoła lub skroni. Niektóre modele mogą mierzyć temperaturę otoczenia, czy kąpieli lub pożywienia. Są to zazwyczaj zaawansowane urządzenia, więc tym bardziej przy wyborze nie należy kierować się tylko ceną.

Sposób pomiaru temperatury ciała

Wybór odpowiedniej metody pomiaru zależy od badanej osoby i termometru, którym dysponujemy. Najdokładniejszy pomiar - najbardziej zbliżony do wewnętrznej temperatury ciała uzyskamy mierząc temperaturę błony bębenkowej lub w odbycie. Pomiar na czole, czy skroni może być zafałszowany przez pot, czy kosmetyki. Natomiast mierzenie temperatury w dole pachowym czy jamie ustnej wymaga odrobiny współpracy ze strony osoby badanej i cierpliwości.

Pomiar temperatury ciała w odbycie będzie polecany zwłaszcza dla niemowląt, które się nie przemieszczają. Zanim zaczniemy mierzyć temperaturę uspokójmy dziecko, a końcówkę termometru posmarujmy delikatnym kremem nawilżającym. Taka temperatura może być o ok. pół stopnia większa niż w dole pachowym, czy na czole, więc wynik powyżej 37 st. będzie raczej normą. Do pomiaru temperatury w odbycie używaj jednego, określonego termometru, który po każdym użyciu dezynfekuj spirytusem.

Podsumowanie

Musimy pamiętać, przede wszystkim, że każdy organizm jest inny. Jedna osoba może świetnie się czuć z temperaturą ciała 39 st. C, a inna będzie umierająca przy 37 st. Ważne, żeby znać swój organizm i organizmy naszych bliskich. Najlepiej do pomiarów wybrać jeden termometr i jeden określony sposób. Na pewno warto każdy nowy termometr potestować na sobie i bliskich. Kiedy wybieramy nowe urządzenie, starajmy się pamiętać, że ma ono nam dostarczyć informacji o naszym zdrowiu i lepiej zainwestować w nie więcej pieniędzy i być pewnym jego wskazań. Przed użyciem warto przeczytać zalecenia producenta, co do wykonania pomiaru, żeby uniknąć błędów. Chociaż technika oferuje nam wygodę, to dobrze mieć w domu tradycyjny termometr lekarski. Czasem prosta i sprawdzona konstrukcja, która nie potrzebuje baterii może okazać się niezastąpiona. Termometry znajdziesz w kategorii: https://www.apteka-melissa.pl/kategoria/termometry,405.html