Astma. Jak się objawia i czym różni się od alergii?

Jakie są przyczyny astmy?

Astma to choroba nieuleczalna. Powoduje ona przewlekły proces zapalny toczący się w oskrzelach. Niektóre czynniki zaostrzają jej przebieg, co skutkuje nagłym pojawieniem się szeregu objawów.

Do tej pory nie ustalono jednoznacznie, co wywołuje astmę. Stwierdzono jednak, że zachorowaniu sprzyjają:

• czynniki środowiskowe – astma dotyka częściej osoby żyjące w krajach wysokorozwiniętych, uprzemysłowionych. Mogą spowodować ją zanieczyszczenia powietrza – dym, spaliny, smog. Oprócz tego zachorowanie bardziej grozi tym, którzy są narażeni na wdychanie dymu papierosowego, szkodliwych substancji, oparów – np. w miejscu pracy. Bywa, że astmę wywołują także roztocza, kurz, pyły, unoszące się w powietrzu;
• czynniki genetyczne – astmę częściej stwierdza się u osób, u których w rodzinie występowała już ta choroba
• czynniki osobnicze – zachorowaniu sprzyja niska masa urodzeniowa, wcześniactwo. Większe ryzyko astmy dotyczy dzieci, których matki paliły papierosy w czasie ciąży.

Rodzaje astmy

W zależności od tego, jakie czynniki spowodowały zachorowanie, wyróżnia się:

• astmę nieatopową – niealergiczną – jest ona spowodowana częstymi infekcjami dróg oddechowych – wywołanymi przez wirusy, bakterie, grzyby. Jej pojawieniu się sprzyjają np. częste zapalenia migdałków, zatok,
• astmę atopową – alergiczną – najczęściej wywołują ją alergeny wziewne, a przede wszystkim pyłki kwiatów. Oprócz tego może być spowodowana alergią na sierść zwierząt, substancje chemiczne, zarodniki pleśni, kurz domowy.

Ponadto wyróżnia się rodzaje astmy ze względu na przebieg choroby. Może ona być sporadyczna, przewlekła lekka, przewlekła umiarkowana i ciężka.

Astma a alergia – różnice U osób, u których rozwinęła się astma, pojawiają się trwałe zmiany w budowie dróg oddechowych. Dochodzi do ich włóknienia, przerostu mięśni gładkich i komórek błony śluzowej. Dlatego astmatycy miewają poważne problemy z oddychaniem.

Natomiast sama alergia to nadwrażliwość organizmu na niektóre substancje – alergeny. Mimo że jej objawy są również dokuczliwe, to zwykle nie powoduje ona trwałych zmiany w układzie oddechowym.

Objawy

Ci, którzy cierpią na astmę, skarżą się na:

• duszność podczas wysiłku;
• napady uporczywego, suchego kaszlu, które pojawiają się także w nocy;
• ucisk w klatce piersiowej;
• świszczący oddech;
• problemy z zaczerpnięciem głębokiego oddechu.

Natomiast alergia jest powodem:

• napadów kichania;
• kaszlu, kataru;
• drapania w gardle;
• łzawienia oczu i ich zaczerwieniania;
• wysypek;
• duszności.

Diagnostyka Aby potwierdzić lub wykluczyć astmę, konieczna jest wizyta u pulmonologa. W pierwszej kolejności zaleci on przeprowadzenie spirometrii – jest to czynnościowe badanie układu oddechowego, pozwalające na ocenę pojemności i objętości płuc oraz zbadanie przepływu powietrza w płucach i oskrzelach podczas różnych faz cyklu oddechowego. W przypadku podejrzenia astmy wykonuje się też zdjęcie RTG klatki piersiowej, czy pulsoksymetrię.

Chcąc dowiedzieć się, czy dana osoba jest alergikiem, wykonuje się testy alergiczne – z krwi lub skórne. Te drugie mogą być przeprowadzane dopiero po ukończeniu 3. roku życia.

Na czym polega leczenie astmy?

Wyleczenie astmy jest niemożliwe, jednak jeśli zostanie ona wcześnie rozpoznana, to można wdrożyć skuteczne leczenie. Chorzy, którzy stosują zalecane im przez lekarza leki, mogą prowadzić normalne, aktywne życie.

Terapia może polegać na przyjmowaniu glikokortykosteroidów wziewnych. Jest to podstawowa grupa leków w terapii astmy. Dzięki podaniu bezpośrednio do oskrzeli, praktycznie pozbawione są ogólnoustrojowych działań niepożądanych, ponieważ zastosowane dawki są wielokrotnie niższe od tych podawanych doustnie czy dożylnie.

Oprócz tego podczas napadów duszności i kaszlu chory może przyjmować β-mimetyki i antycholinergiki. Są to leki rozkurczające oskrzela, ułatwiające oddychanie.

Jeśli objawy astmy zaostrzają alergeny, należy unikać kontaktu z nimi.

Astma to przewlekła choroba, której objawy są niekiedy bardzo uciążliwe. Jednak dzięki stosowaniu odpowiedniej farmakoterapii chory może cieszyć się pełnią życia.