Anemia. Jak się objawia i jak sobie z nią poradzić?

Anemia – skąd się bierze?

Anemia rozwija się na skutek ograniczonej zdolności krwi do transportu tlenu. Skutkuje to niedotlenieniem komórek ciała, co daje wiele charakterystycznych objawów.

Choroba ta może mieć różne podłoże, np.:

• upośledzenie w funkcjonowaniu szpiku kostnego, 
• zbyt szybki rozpad czerwonych krwinek,
• ostra lub przewlekła utrata krwi.

Jednak najczęstszą przyczyną anemii jest niedostateczna podaż niektórych składników odżywczych – przede wszystkim żelaza. Wówczas mówi się o niedokrwistości z niedoboru żelaza.

Warto przy tym podkreślić, że anemia często występuje u kobiet w ciąży. Wynika to z faktu, że organizm zmuszony jest do wyprodukowania większej ilości krwi. To z kolei wiąże się z koniecznością dostarczenia większej ilości żelaza, kwasu foliowego i witaminy B12. Nie wszystkie kobiety mają świadomość zwiększonego zapotrzebowania na te składniki odżywcze, więc bez wsparcia suplementacją może dojść do niedokrwistości.

Anemia – jakie daje objawy?

Anemia daje dość charakterystyczne objawy, dlatego już na ich podstawie można dokonać rozpoznania choroby. Niepokój powinny wzbudzić takie symptomy jak np.:

• szybka męczliwość,
• ogólne osłabienie organizmu,
• bladość i suchość skóry,
• bladość błon śluzowych,
• pękanie kącików ust,
• nadmierne wypadanie włosów,
• łamliwość paznokci.

Może pojawić się także spadek koncentracji – jest to widoczne szczególnie u dzieci, które mają problem ze skupieniem uwagi oraz przyswajaniem nowych informacji.

Rozpoznanie anemii

Wywiad lekarski z pacjentem pozwala lekarzowi na szybkie rozpoznanie anemii. W celu potwierdzenia diagnozy można także wykonać kilka podstawowych badań laboratoryjnych.

Morfologia krwi

Morfologia krwi jest podstawowym badaniem, które daje ogólny obraz stanu organizmu. W kontekście anemii szczególne znaczenie mają takie oznaczenia jak: liczba czerwonych krwinek, hemoglobina, hematokryt. Wartości poniżej normy mogą wskazywać na niedokrwistość.

Oznaczenie poziomu żelaza

Typowe dla anemii będzie zbyt niskie stężenie żelaza we krwi, dlatego zaleca się oznaczyć poziom tego pierwiastka.

Warto jednak wiedzieć, że nie zawsze prawidłowe stężenie żelaza wyklucza anemię.

Oznaczenie poziomu ferrytyny

Ferrytyna to białko, które odpowiada za magazynowanie żelaza w organizmie. Jego stężenie odzwierciedla zgromadzone zapasy żelaza, dlatego uważa się go za jeden z najlepszych parametrów obrazujących niedobór pierwiastka.

Zbyt niskie wartości ferrytyny, nawet w przypadku prawidłowego stężenia żelaza, będzie świadczyło o anemii.

Anemia – na czym polega jej leczenie?

Leczenie anemii jest skuteczne, zaś powodzenie terapii zależy od trafnego rozpoznania przyczyny problemu.

• Niedokrwistość spowodowana niedoborem żelaza – leczenie tego rodzaju anemii polega najczęściej na przyjmowaniu preparatów zawierających ten pierwiastek. Zwykle są to preparaty złożone, np. z witaminą C poprawiającą wchłanianie żelaza.
• Anemia spowodowana chorobą przewlekłą – zanika w momencie rozpoczęcia prawidłowego leczenia choroby pierwotnej.

Jeśli niedokrwistość ma ciężką postać, wówczas koniecznością może okazać się nawet transfuzja krwi czy przeszczep szpiku kostnego.

Rola diety w przeciwdziałaniu anemii

Anemia może rozwinąć się u każdego, ale na szczęście da się jej skutecznie zapobiec. Szczególną przypisuje się prawidłowo zbilansowanej diecie. Kluczowe znaczenie odgrywają produkty spożywcze, które zawierają witaminy i składniki mineralne mające swój udział w zapobieganiu niedokrwistości.

Jadłospis należy wzbogacić w źródła żelaza, kwasu foliowego, witaminy B12, witaminy C. Warto więc zajadać się m.in. czerwone mięso, wątróbka, drożdże, orzechy, płatki śniadaniowe, produkty pełnoziarniste, zielone warzywa liściaste (z akcentem na szpinak, natkę pietruszki, jarmuż).