Zespół cieśni nadgarstka - objawy, przyczyny, leczenie

1. Mrowienie i drętwienie: Początkowo mogą występować w palcach (z wyjątkiem małego palca), zwłaszcza w nocy. Pacjenci często budzą się z uczuciem drętwienia i mrowienia w ręce, które może być na tyle intensywne, że wymaga potrząsania ręką, aby złagodzić objawy.
2. Ból: Może promieniować od nadgarstka w górę przedramienia, a także w kierunku palców. Ból często nasila się podczas wykonywania czynności, które wymagają zginania nadgarstka, jak pisanie, używanie myszki komputerowej czy trzymanie kierownicy.
3. Osłabienie mięśni: Z czasem może dojść do osłabienia mięśni kciuka, co utrudnia chwytanie przedmiotów i wykonywanie precyzyjnych ruchów. W skrajnych przypadkach może dojść do zaniku mięśni kłębu kciuka.
4. Problemy z chwytaniem: Pacjenci mogą mieć trudności z chwytaniem i utrzymywaniem przedmiotów, co wynika z osłabienia mięśni oraz zaburzeń czucia w palcach.
5. Uczucie opuchnięcia: Chociaż nadgarstek nie jest faktycznie opuchnięty, pacjenci mogą odczuwać wrażenie obrzęku w ręce lub palcach.

1. Powtarzające się ruchy: Długotrwałe wykonywanie powtarzających się ruchów nadgarstka, zwłaszcza w pozycji zgiętej lub wyprostowanej, może prowadzić do przeciążenia i zapalenia struktur otaczających nerw pośrodkowy. Przykładem mogą być prace biurowe, w których dominuje pisanie na klawiaturze lub praca z myszką komputerową, a także prace wymagające używania narzędzi ręcznych.
2. Zapalenia i urazy: Zapalenia ścięgien, urazy nadgarstka, a także zmiany zwyrodnieniowe mogą prowadzić do zwężenia tunelu nadgarstka i ucisku na nerw. Urazy nadgarstka, takie jak złamania lub skręcenia, mogą powodować zmiany anatomiczne, które zwiększają ryzyko rozwoju zespołu cieśni nadgarstka.
3. Choroby przewlekłe: Niektóre choroby, takie jak cukrzyca, reumatoidalne zapalenie stawów, niedoczynność tarczycy, a także otyłość, mogą predysponować do rozwoju zespołu cieśni nadgarstka. W przypadku cukrzycy zwiększona ilość glukozy we krwi może prowadzić do uszkodzenia nerwów, w tym nerwu pośrodkowego.
4. Ciąża: Zmiany hormonalne i zatrzymywanie wody w organizmie podczas ciąży mogą powodować obrzęk tkanek, co zwiększa ryzyko ucisku na nerw pośrodkowy. Zespół cieśni nadgarstka u kobiet w ciąży zazwyczaj ustępuje po porodzie, jednak w niektórych przypadkach może wymagać leczenia.
5. Genetyka: U niektórych osób anatomiczna budowa nadgarstka może predysponować do zwężenia tunelu nadgarstka, co zwiększa ryzyko rozwoju tego schorzenia. Genetyczne uwarunkowania mogą odgrywać rolę w rozwoju zespołu cieśni nadgarstka, zwłaszcza jeśli schorzenie występuje w rodzinie.
6. Inne czynniki: Inne czynniki ryzyka obejmują palenie papierosów, które może wpływać na krążenie krwi i dopływ tlenu do tkanek, co z kolei może zwiększać ryzyko uszkodzenia nerwów. Stres, a także brak odpowiednich przerw w pracy mogą również przyczyniać się do przeciążenia nadgarstków i rozwoju zespołu cieśni nadgarstka.

1. Zmiana nawyków: W przypadku łagodnych objawów, zmiana nawyków może być wystarczająca, aby złagodzić dolegliwości. Obejmuje to unikanie czynności, które nasilają objawy, stosowanie ergonomicznych narzędzi pracy oraz regularne przerwy podczas wykonywania powtarzających się ruchów nadgarstka. Warto również zwrócić uwagę na prawidłową postawę podczas pracy przy komputerze, w tym na odpowiednie ustawienie klawiatury i myszki.
2. Leczenie farmakologiczne: W celu złagodzenia bólu i stanu zapalnego, lekarz może zalecić stosowanie leków przeciwbólowych oraz przeciwzapalnych, takich jak niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) lub paracetamol. W niektórych przypadkach, zwłaszcza gdy objawy są nasilone, mogą być stosowane zastrzyki kortykosteroidowe, które mają silne działanie przeciwzapalne i mogą szybko przynieść ulgę.
3. Fizjoterapia: Fizjoterapia odgrywa kluczową rolę w leczeniu zespołu cieśni nadgarstka. Ćwiczenia mają na celu wzmocnienie mięśni nadgarstka, poprawę jego elastyczności oraz zmniejszenie ucisku na nerw pośrodkowy. Terapie takie jak ultradźwięki, laseroterapia, a także stosowanie taśm do tapingu mogą również pomóc w złagodzeniu objawów i przyspieszyć proces gojenia.
4. Szyny i opaski ortopedyczne: Stosowanie szyn ortopedycznych i stabilizatorów na nadgarstek, zwłaszcza w nocy, może pomóc w utrzymaniu nadgarstka w neutralnej pozycji, co zmniejsza ucisk na nerw pośrodkowy i łagodzi objawy. Opaski ortopedyczne na cieśń nadgarstka mogą być również stosowane w ciągu dnia, aby zmniejszyć obciążenie nadgarstka podczas wykonywania codziennych czynności.
5. Leczenie operacyjne: W przypadkach zaawansowanego zespołu cieśni nadgarstka, gdy leczenie zachowawcze nie przynosi oczekiwanych efektów, może być konieczne leczenie operacyjne. Najczęściej wykonywaną operacją jest odbarczenie nerwu pośrodkowego, polegające na przecięciu więzadła poprzecznego nadgarstka, co zwiększa przestrzeń w tunelu nadgarstka i zmniejsza ucisk na nerw. Operacja ta może być wykonywana metodą otwartą lub endoskopową, a jej skuteczność jest bardzo wysoka, choć powrót do pełnej sprawności może zająć kilka tygodni.

Zapoznaj się także z artykułem: Bolące stawy. Jak skutecznie walczyć z tym problemem?

1. Ćwiczenia rozciągające i wzmacniające: Ćwiczenia mające na celu rozciągnięcie i wzmocnienie mięśni nadgarstka oraz przedramienia są kluczowe w rehabilitacji cieśni nadgarstka. Ćwiczenia te pomagają poprawić elastyczność ścięgien, zmniejszyć napięcie mięśniowe oraz zapobiegać przeciążeniom, które mogą prowadzić do nawrotu zespołu cieśni nadgarstka.
2. Terapie manualne: Masaż oraz inne techniki terapii manualnej mogą pomóc w zmniejszeniu napięcia mięśniowego, poprawie krążenia krwi oraz przyspieszeniu procesu gojenia. Terapie manualne są często stosowane w połączeniu z innymi metodami rehabilitacji.
3. Edukacja i profilaktyka: Kluczowym elementem rehabilitacji jest edukacja pacjenta na temat czynników ryzyka oraz sposobów zapobiegania nawrotom choroby. Pacjenci uczą się prawidłowej ergonomii pracy, technik rozgrzewki przed rozpoczęciem pracy oraz zasad dbania o zdrowie nadgarstków. Regularne przerwy podczas pracy oraz unikanie przeciążeń są kluczowe w profilaktyce zespołu cieśni nadgarstka.
4. Zmiana stylu życia: W profilaktyce zespołu cieśni nadgarstka ważną rolę odgrywa również zmiana stylu życia, zwłaszcza jeśli pacjent cierpi na choroby przewlekłe, takie jak otyłość czy cukrzyca. Utrzymanie prawidłowej masy ciała, regularna aktywność fizyczna oraz zdrowa dieta mogą przyczynić się do zmniejszenia ryzyka rozwoju zespołu cieśni nadgarstka.