Plastry antykoncepcyjne - wygodna alternatywa dla pigułek

Skuteczność plastrów antykoncepcyjnych

Plastry antykoncepcyjne działają na trzech głównych poziomach: zapobiegają owulacji, utrudniają plemnikom dostęp do jajników i zmieniają wyściółkę macicy, aby uniemożliwić implantację. Plastry antykoncepcyjne działają poprzez uwalnianie kombinacji hormonów, takich jak estrogen i progestagen, bezpośrednio przez skórę do krwiobiegu. Hormony zawarte w plastrze antykoncepcyjnym hamują wydzielanie innych hormonów odpowiedzialnych za owulację (uwalnianie jajeczka z jajnika). Bez owulacji nie ma jajeczka gotowego do zapłodnienia przez plemniki. Estrogen i progestagen powodują również zagęszczenie śluzu szyjki macicy, co utrudnia plemnikom przedostawanie się do jajników - to dodatkowa bariera, która utrudnia zapłodnienie. Plastry antykoncepcyjne wpływają także na wyściółkę macicy, powodując jej zmiany, które utrudniają implantację zarodka, jeśli doszłoby do zapłodnienia.

Zalety korzystania z plastrów antykoncepcyjnych

Wśród zalet plastrów antykoncepcyjnych, stosujące je kobiety wymieniają najczęściej: wygodę i prostotę stosowania, regulację cyklu miesiączkowego i zmniejszenie objawów PMS, skuteczność oraz odwracalność.

• Plastry są łatwe w użyciu. Plaster nakleja się raz w tygodniu przez trzy tygodnie, a następnie stosuje się tygodniową przerwę.
• Mogą pomóc w regulacji cyklu miesiączkowego, sprawiając, że jest bardziej przewidywalny. 
• Niektóre kobiety zauważają zmniejszenie pewnych objawów zespołu napięcia przedmiesiączkowego (PMS), takich jak bóle głowy czy bolesne miesiączkowanie.
• Gdy są stosowane zgodnie z zaleceniami, plastry antykoncepcyjne są skuteczną metodą zapobiegania ciąży.
• Plastry antykoncepcyjne są metodą odwracalną. Po zaprzestaniu ich stosowania płodność zwykle wraca do normalnego stanu.
• Plastry są dyskretne i mogą być noszone pod ubraniem, zapewniając prywatność.
• Plastry antykoncepcyjne nie wpływają na spontaniczność stosunku seksualnego, ponieważ nie muszą być stosowane bezpośrednio przed aktem.

Plastry antykoncepcyjne vs pigułki

Plastry antykoncepcyjne i pigułki antykoncepcyjne to najpopularniejsze formy antykoncepcji hormonalnej. Wybór między plastrami a pigułkami antykoncepcyjnymi zależy od indywidualnych preferencji, stylu życia i potrzeb zdrowotnych.

• Składniki i działanie: plastry zawierają kombinację hormonów, takich jak estrogen i progestagen, które są uwalniane przez skórę do krwiobiegu. Pigułki zawierają te same hormony i działają w sposób podobny, ale są spożywane doustnie. 
• Sposób stosowania: plastry naklejane są raz w tygodniu przez trzy tygodnie, a następnie stosowany jest 1 tydzień przerwy. Pigułki należy zażywać codziennie o tej samej porze.
• Skuteczność: obydwie metody są skuteczne w zapobieganiu ciąży, z efektywnością od 91% do 99%, w zależności od prawidłowości ich stosowania. 
• Zalety: plastry są łatwe w użyciu oraz dyskretne; pigułki mogą być dostosowane do indywidualnych potrzeb, duża różnorodność marek i typów.
• Skutki uboczne: plastry mogą wywoływać podrażnienie skóry w miejscu nałożenia; pigułki mogą powodować nudności. 
• Wygoda: plastry mogą być wygodniejsze dla tych, którzy nie chcą pamiętać o codziennym zażywaniu leku; pigułki mogą wymagać więcej dyscypliny, ale dają więcej opcji dostosowania.

Jak prawidłowo stosować plastry antykoncepcyjne?

Prawidłowe stosowanie plastrów antykoncepcyjnych jest kluczowe dla zapewnienia ich skuteczności. Choć zawsze należy kierować się instrukcjami lekarza lub ulotką dołączoną do opakowania, warto zapoznać się z podstawowymi wskazówkami. 

• Wybór miejsca: plaster należy nakleić na czystą, suchą i nieowłosioną część skóry. Najlepsze miejsca to: ramię, plecy, brzuch czy pośladek. Warto unikać miejsc, gdzie plaster może zostać naruszony przez ubranie.
• Przyklejanie: należy usunąć ochronną folię, a następnie przykleić plaster dokładnie przyciskając go palcami przez kilka sekund.
• Zmiana plastra: plaster powinien być zmieniany raz w tygodniu przez trzy tygodnie. Każdy nowy plaster powinien być naklejony w innym miejscu, aby uniknąć podrażnienia skóry.
• Tygodniowa przerwa: po trzech tygodniach używania plastra stosuje się tygodniową przerwę, podczas której powinna wystąpić miesiączka.
• Kąpiele i aktywność fizyczna: większość plastrów jest wodoodporna, więc można z nimi pływać i brać prysznic.
• Postępowanie w przypadku odklejenia plastra: jeśli plaster się odklei lub zacznie odklejać, należy go natychmiast wymienić na nowy. Instrukcje dotyczące tego, co robić w takiej sytuacji, mogą się różnić, dlatego zawsze trzeba przeczytać ulotkę dołączoną do opakowania.
• Inne czynniki: plastry antykoncepcyjne nie chronią przed chorobami przenoszonymi drogą płciową (STD), warto więc w razie potrzeby rozważyć stosowanie prezerwatyw.

Plaster antykoncepcyjny – skutki uboczne

Plastry antykoncepcyjne, podobnie jak inne metody antykoncepcji hormonalnej, mogą wywoływać pewne skutki uboczne. Nie każda kobieta doświadczy tych skutków ubocznych, a niektóre mogą zniknąć po kilku cyklach stosowania. Wśród potencjalnych skutków ubocznych stosowania plastrów antykoncepcyjnych wymienia się: podrażnienia skóry, zmiany rytmu miesiączkowania, nudności i wymioty, tkliwość piersi, zmiana libido i zmienność nastrojów, bóle głowy, nadwaga czy wzrost ciśnienia krwi.

• Podrażnienie skóry: miejsce, gdzie naklejony jest plaster, może się zaczerwienić lub podrażnić.
• Zmiany w miesiączkowaniu: niektóre kobiety mogą doświadczyć nieregularnych lub pominiętych okresów, zwłaszcza podczas pierwszych kilku miesięcy stosowania.
• Nudności i wymioty: mogą wystąpić, zwłaszcza podczas pierwszych tygodni stosowania plastrów antykoncepcyjnych.
• Piersi: może wystąpić tkliwość, obrzmienie lub bolesność piersi.
• Zmiany libido: niektóre kobiety mogą zauważyć spadek lub wzrost libido.
• Zmienność nastrojów: mogą wystąpić wahania nastroju, w tym objawy depresji lub drażliwość.
• Przyrost masy ciała: niektóre kobiety zauważają niewielki przyrost masy ciała, ale badania nie wykazują jednoznacznego związku między antykoncepcją hormonalną a zwiększeniem masy ciała.
• Bóle głowy i migreny: mogą wystąpić bóle głowy, a u niektórych osób mogą nasilić się migreny.
• Wysokie ciśnienie krwi i zakrzepica: plastry antykoncepcyjne mogą zwiększać ryzyko pewnych poważniejszych problemów zdrowotnych, takich jak wysokie ciśnienie krwi i zakrzepica, chociaż to ryzyko jest niewielkie.
• Inne skutki uboczne: mogą wystąpić inne skutki uboczne, takie jak zmiany w apetycie, trądzik czy zaburzenia trawienia.

Przeciwwskazania do stosowania plastrów antykoncepcyjnych

Plastry antykoncepcyjne są skuteczną formą zapobiegania ciąży, ale nie są odpowiednie dla wszystkich kobiet. Przeciwwskazaniami i czynnikami ryzyka, które mogą wykluczyć niektóre kobiety ze stosowania tej metody są: zakrzepica i choroby serca, palenie tytoniu, nowotwory, nadciśnienie, cukrzyca, otyłość oraz podrażnienia skórne.

• Zakrzepica i choroby serca: kobiety, które w przeszłości chorowały na zakrzepicę krwi, chorobę wieńcową lub przeszły udar mózgu mogą nie być kandydatkami do stosowania plastrów antykoncepcyjnych.
• Palenie tytoniu: palenie papierosów znacznie zwiększa ryzyko poważnych skutków ubocznych związanych z antykoncepcją hormonalną, zwłaszcza u kobiet powyżej 35. roku życia.
• Niektóre rodzaje nowotworów: kobiety chorujące na niektóre nowotwory piersi, mogą zostać wykluczone z możliwości stosowania plastrów antykoncepcyjnych. 
• Wysokie ciśnienie krwi: niekontrolowane wysokie ciśnienie krwi może być przeciwwskazaniem do stosowania tej metody antykoncepcji. 
• Choroby wątroby oraz cukrzyca: niektóre schorzenia wątroby oraz prowadząca do powikłań cukrzyca, mogą wykluczać stosowanie plastrów antykoncepcyjnych.
• Podrażnienia skórne: problemy skórne mogą uniemożliwić prawidłowe przyleganie plastrów.
• Otyłość: plastry mogą być mniej skuteczne u kobiet o wyższej masie ciała, więc lekarz może zalecić inną metodę antykoncepcji, np. prezerwatywy.
• Inne stany zdrowia i przyjmowane leki: niektóre choroby i leki mogą wpływać na skuteczność plastrów antykoncepcyjnych lub prowadzić do poważniejszych skutków ubocznych.