Planowanie ciąży – jak skutecznie starać się we dwoje?
Ciąża to szczególny czas w życiu kobiety, ale także i mężczyzny – o czym często zapominamy. Dlatego też, przygotowania i ich forma powinna dotyczyć pary, a nie samej kobiety. Pracując w gabinecie ginekologicznym często spotykam się z pacjentkami przychodzącymi na tak zwaną „wizytę przedciążową”. Są to kobiety świadomie planujące swoje potomstwo. Natomiast rzadko przychodzą do mnie na taką wizytę pary – chyba, że już od dłuższego czasu bezskutecznie starają się o ciążę.
Starania o dziecko – co zrobić, by były skuteczne?
Oczywiście przed planowaną ciążą trzeba zadbać o własne zdrowie i dotyczy to obojga partnerów. Warto wybrać się właśnie na taką przedciążową wizytę, gdzie lekarz zleci istotne, profilaktyczne badania. Pozwoli to uniknąć niektórych przykrych niespodzianek odkrytych na początku ciąży. Poza tym, jeśli palicie, trzeba rzucić palenie. Jeśli macie nadwagę, trzeba zrzucić zbędne kilogramy. Warto też odstawić alkohol, wrócić do regularnej aktywności fizycznej, zadbać o zdrową, zbilansowaną dietę, wzbogacając ją o właściwą suplementację.
Jakie witaminy brać przed ciążą?
Jednym z najbardziej znanych suplementów jest kwas foliowy, czyli folacyna. Jest to rozpuszczalna w wodzie witamina z grupy B9, której przyjmowanie zapobiega wadom cewy nerwowej u dzieci takich jak rozszczep kręgosłupa czy przepuklina oponowo-rdzeniowa. Zgodnie z rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, każdej kobiecie planującej zajście w ciąże zaleca się przyjmowanie 400 µg kwasu foliowego co najmniej przez okres 12 tygodni przed planowaną ciążą. Jednak według najnowszych badań to nie tylko kobiety powinny przyjmować kwas foliowy w trakcie przygotowań do ciąży. Przy niedoborze folacyny, nasienie mężczyzn jest gorszej jakości, co może mieć wpływ na pojawienie się wad rozwojowych u dziecka. Ponadto niedobór kwasu foliowego obniża męską płodność i może prowadzić do niepłodności męskiej.
Istotne suplementy przed ciążą – o czym należy pamiętać?
- Jod – niedobór jodu może wiązać się z niską masą urodzeniową, wadami rozwojowymi dziecka, a nawet z poronieniami. Ponadto prowadzi do nieprawidłowego rozwoju układu nerwowego, co wiąże się z obniżonym poziomem inteligencji. Z kolei wyrównanie poziomu jodu u rodziców, wiąże się z poprawą rozwoju psychologicznego-poznawczego u przyszłego potomstwa.
- Witamina D3 – zwana także witaminą słońca, ma istotny wpływ nie tylko na gospodarkę wapniowo – fosforanową, ale także na naszą płodność. U mężczyzn jej niedobór prowadzi do obniżenia poziomu testosteronu, a także obniżenia jakości nasienia, głównie ruchomości plemników. Obniżony poziom witaminy D może prowadzić do zmian degeneracyjnych w jądrach. W przypadku kobiet stwierdzono istnienie zależności pomiędzy produkcją hormonów płciowych a odpowiednim poziomem witaminy D. Ponadto witamina D zmniejsza insulinoopornosć tkanek, co dla kobiet z zespołem policystycznych jajników ma ogromne znaczenie w przypadku ich starań o potomstwo.
- Magnez – jest bardzo ważnym mikroelementem zaangażowanym w wiele ważnych procesów zachodzących w komórce, chociażby w syntezę DNA i białek, a także w przewodnictwie nerwowym, przez co u mężczyzn wpływa na prawidłową erekcje. U kobiet obniża ryzyko poronień. Zmniejsza stres i działa wspomagająco przy leczeniu depresji, co także ma wpływ na płodność kobiety.
- Cynk i selen, czyli tzw. minerały płodności. U kobiet cynk wspomaga regulację owulacji. Jego niedobór, podobnie jak niedobór selenu, może prowadzić do zwiększenia ryzyka samoistnych poronień a także porodów przedwczesnych. U mężczyzn cynk jest ważnym minerałem biorącym udział produkcji testosteronu. Blokuje także enzymy, odpowiadające za zmniejszenie jego poziomu. Obniżony poziom cynku prowadzi także do obniżenia jakości nasienia: jego koncentracji, ruchliwości, żywotności plemników. Podobnie na jakość nasienia wpływa selen. Co ważne, oba pierwiastki należy suplementować razem, by ich działanie było skuteczniejsze.
Daj sobie pomóc w staraniach o dziecko
Suplementacja opisanych mikroelementów jest naprawdę ważna i pomocna w staraniach o ciążę. Warto zwrócić uwagę na rodzaj przyjmowanych przez parę preparatów. Najskuteczniejsze są preparaty przeznaczone dla par zmagających się z niepłodnością. Przyjmując taki produkt mamy pewność, ze skład został specjalnie dobrany pod kątem odpowiednich dawek substancji niezbędnych przy prawidłowych mechanizmach zapłodnienia. Ponadto wystarczy przyjąć tylko jedną tabletkę podczas głównego posiłku, co jest dość ważnym argumentem, ponieważ większość osób leczących się w klinikach niepłodności przyjmuje duże ilości innych, leczniczych preparatów.
Walka z niepłodnością jest naprawdę wielopłaszczyznową sprawą. Tylko wielokierunkowe działania mogą przynieść upragniony efekt, którym jest zdrowa ciąża. Dlatego też, należy zadbać o prawidłową suplementację pary już podczas starań o dziecko. Z całą pewnością ułatwi ona szybsze i bardziej skuteczne poczęcie.
Źródła:
1. Bręborowicz GH, Położnictwo, Tom 1, Fizjologia ciąży, PZWL, Warszawa 2012, rozdział 12, ISBN 978-83-200-4271
2. Krzystyniak K , Kalota HM, Ograniczona płodność męska, Fizjologia, zagrożenia, leczenie niepłodności, Medyk, Warszawa 2014, wyd.1, ISBN: 978-83-64045-08-0
3. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników
http://www.ptgin.pl/sites/default/files/page-2020/REKOMENDACJA%20-%20SUPLEMENTACJA%20FOLIANOW.pdf
https://tinyurl.com/witaminy-dla-kobiet-w-ciazy
dr n. med. Izabela Dymanowska-Dyjak
Mama 2 dzieci, z wykształcenia lekarz – doktor nauk medycznych, absolwentka Lubelskiego Uniwersytetu Medycznego, autorka artykułów w czasopismach polskich i zagranicznych. Specjalista położnictwa i ginekologii. Aktualnie pracuje w Poradni Ginekologiczno - Położniczej przy Klinice Położnictwa i Patologii Ciąży SPSK nr w Lublinie jako konsultant ultrasonograficzny. Posiada certyfikaty FMF Fetal Medicine Foundation i Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników. Pracuje również w Klinice Leczenia Niepłodności „Ovum” w Lublinie.
27,98 zł