Niedoczynność tarczycy. Czym się charakteryzuje?

Niedoczynność tarczycy – skąd się bierze?

Niedoczynność tarczycy jest chorobą, która ma związek z niedostateczną ilością hormonów produkowaną przez ten gruczoł. To, dlaczego tak się dzieje, może wynikać z różnych przyczyn.

Przewlekłe zapalenie tarczycy

Przewlekłe zapalenie tarczycy (tzw. choroba Hashimoto) to upośledzenie działania gruczołu tarczowego. Zaburzenia prowadzą do niedostatecznej produkcji hormonów.

Operacyjne usunięcie całości lub części tarczycy W przypadku występowania guzków tarczycy lub wola zachodzi konieczność częściowego lub całkowitego usunięcia gruczołu tarczowego. Następstwem tego jest zaburzenie w wydzielaniu optymalnej ilości hormonów tarczycowych.

Pozostałe przyczyny niedoczynności

Niedoczynność tarczycy może rozwiązać się także na skutek: niedoboru jodu, napromieniowania okolic tarczycy (np. przy leczeniu niektórych nowotworów). Ponadto przyjmowanie niektórych leków może odpowiadać za rozwój tzw. polekowej niedoczynności tarczycy.

Jak objawia się niedoczynność tarczycy?

Niedoczynność tarczycy bywa nieco podstępną chorobą, ponieważ daje wiele niespecyficznych objawów. Często trudno jest ją rozpoznać, np. w oparciu o wywiad lekarski – zwykle koniecznością jest wykonanie kilku badań.

Wśród najczęściej występujących symptomów tej choroby wymienia się m.in.:

• szybką męczliwość,
• ogólne zmęczenie i osłabienie,
• osłabienie siły mięśni,
• trudności w zapamiętywaniem, problemy z koncentracją,
• przybieranie na wadze – mimo braku zmian w diecie,
• zaparcia,
• zaburzenia gospodarki termicznej,
• senność,
• zatrzymywanie wody w organizmie,
• suche włosy ze skłonnością do łamania się,
• sucha skóra.

U kobiet mogą pojawić się zaburzenia miesiączkowania i trudności z zajściem w ciążę. Natomiast mężczyźni z niedoczynnością tarczycy mogą uskarżać się na zaburzenia wzwodu.

Rozpoznanie niedoczynności tarczycy – jakie badania?

Podstawą rozpoznania niedoczynności tarczycy jest szczegółowo przeprowadzony wywiad lekarski. Na jego podstawie lekarz może już wysnuć przypuszczenia o chorobie, jednak do pełnego jej potwierdzenia konieczne są badania laboratoryjne oraz badania obrazowe.

Oznaczenie stężenia hormonów

Badanie laboratoryjne warto zacząć od oznaczenia poziomu TSH. Nie jest to hormon tarczycowy, ale jego funkcjonowanie jest ściśle związane z tarczycą. W przypadku podwyższonego stężenia, należy oznaczyć poziomy innych hormonów – tyroksyny (T4) oraz trójjodotyroniny (T3).

Oznaczenie stężenia przeciwciał przeciwtarczycowych

W przypadku wyniku przekraczającego normę należy podejrzewać chorobę Hashimoto.

USG tarczycy

Jeśli zachodzi taka konieczność, należy wykonać USG tarczycy. Badanie jest całkowicie bezbolesne i bezinwazyjne. Pozwala na uzyskanie obrazu tego narządu i jego ocenę pod kątem występowania ewentualnych nieprawidłowości.

Na czym polega leczenie niedoczynności tarczycy?

Istotą leczenia niedoczynności tarczycy jest przywrócenie prawidłowego funkcjonowania temu narządowi. Najczęściej sprowadza się to do przyjmowania leków zawierającego tyroksynę. Dawkę ustala zawsze lekarz – jest ona dobierana indywidualnie.

Warto przy tym podkreślić, że leki na niedoczynność tarczycy przyjmuje się przez całe życie. Nie ma przy tym konieczności stałej opieki endokrynologicznej – wyjątek stanowią jednak:

• dzieci i młodzież,
• kobiety starające się o dziecko i jednocześnie chorujące na niedoczynność tarczycy,
• pacjenci z innymi chorobami endokrynologicznymi,
• pacjenci przyjmujący leki, które wpływają na stężenie TSH.

Stosowanie się do zaleceń lekarskich odgrywa ważną rolę, ponieważ choroba nie doprowadza do znacznego pogorszenia jakości życia.