Niebieski listopad - miesiąc walki z męskimi nowotworami
Listopad uznawany jest za międzynarodowy miesiąc walki z męskimi nowotworami, w szczególności rakiem prostaty i jąder. To doskonały moment, aby zwrócić uwagę na zagrożenia zdrowotne dotyczące mężczyzn i zachęcić ich do regularnych badań kontrolnych.
Rak prostaty
Rak prostaty jest jednym z najczęściej występujących nowotworów złośliwych u mężczyzn na świecie. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) znajduje się na trzecim miejscu pod względem liczby zachorowań na raka u mężczyzn, zaraz po rakach płuc i żołądka. Dokładna przyczyna nowotworu prostaty nie jest jeszcze całkowicie poznana, istnieje jednak szereg czynników ryzyka, które mogą zwiększać prawdopodobieństwo zachorowania: czynniki genetyczne, dieta bogata w tłuszcze nasycone, niewystarczająca aktywność fizyczna oraz wiek. Ten rodzaj nowotworu rozwija się powoli i we wczesnych stadiach może nie dawać żadnych objawów. Gdy objawy raka prostaty się pojawiają, mogą one obejmować trudności w oddawaniu moczu, ból w dolnej części brzucha oraz obecność krwi w moczu. Objawy te są podstawą do przeprowadzenia badań prostaty. Diagnostyka opiera się przede wszystkim na badaniu PSA (antygenu swoistego dla prostaty) oraz badaniu palpacyjnym gruczołu krokowego. Jeśli wyniki badania PSA są podwyższone lub badanie dotykowe wykazuje nieprawidłowości, lekarz może zalecić biopsję prostaty - zabieg, podczas którego pobierane są niewielkie próbki tkanki prostaty, które następnie są badane pod mikroskopem w celu wykrycia komórek rakowych. Jedną z głównych metod leczenia raka prostaty jest operacja prostaty, inaczej prostatektomia, polegająca na całkowitym lub częściowym usunięciu gruczołu krokowego. Rokowania przy raku prostaty zależą od wielu czynników, takich jak stadium zaawansowania choroby, wiek pacjenta, ogólny stan zdrowia oraz typ histologiczny guza. Należy pamiętać jednak, że każdy przypadek raka prostaty jest inny, a indywidualne rokowania mogą różnić się od ogólnych statystyk. Nowoczesne metody leczenia, takie jak chirurgia, radioterapia, hormonoterapia i leczenie celowane, znacząco poprawiają rokowania dla wielu pacjentów.
Rak jądra
Rak jądra, choć stanowi niewielki odsetek nowotworów u mężczyzn, jest najczęstszym rakiem diagnozowanym u młodych mężczyzn w wieku 15-35 lat. Jego przyczyny nie są do końca znane, ale pewne czynniki ryzyka, takie jak niezstąpione jądro (wnętrostwo), dziedziczenie czy wrodzone wady rozwojowe, zdecydowanie zwiększają ryzyko zachorowania. Chociaż nowotwór jądra w wielu przypadkach rozwija się bez wyraźnych, alarmujących objawów, wczesne wykrycie ma kluczowe znaczenie dla skuteczności leczenia. Najczęstsze objawy raka jądra to między innymi: zgrubienie lub guzek, ból lub uczucie dyskomfortu w jądrze lub mosznie, zmiana rozmiaru lub kształtu jądra, nagromadzenie płynu w mosznie, ból w dolnej części brzucha lub w pachwinie, a także bolesność lub powiększenie piersi (ginekomastia). Leczenie raka jądra obejmuje: leczenie chirurgiczne (usuniecie guzka wraz z węzłami chłonnymi), chemioterapię i radioterapię. Często też łączy się te metody, stosując tak zwane leczenie skojarzone. Plan leczenia zależy jednak od rodzaju nowotworu, zaawansowania choroby oraz rokowań. We wczesnym wykryciu nieprawidłowości, takich jak guzki czy inne zmiany w strukturze jądra pomóc może samobadanie jąder - proste, ale najważniejsze narzędzie diagnostyczne. Regularne samobadanie jest szczególnie wskazane dla mężczyzn w wieku 15-35 lat, należących do grupy największego ryzyka zachorowania na raka jądra.
Movember 2023
Akcja Movember to próba zwrócenia uwagi społeczeństwa na zagrożenia zdrowotne mężczyzn i zachęcenia ich do regularnych badań kontrolnych, dbania o zdrowie psychiczne i prowadzenia zdrowego stylu życia. Udział w tej akcji jest doskonałym sposobem na podniesienie świadomości na temat męskiego zdrowia i zachęcenie mężczyzn do dbania o siebie w tym do przeprowadzenia profilaktycznych, dostępnych bezpłatnie w ramach kampanii Mosznowładcy badań: poziomu PSA we krwi oraz usg jąder.
mgr farm. Szymon Dybalski
Ukończył studia na Wydziale Farmaceutycznym Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Od 5 lat wykonuje swój zawód mając czynny kontakt z pacjentem, przy czym od 4 lat pełni funkcję specjalisty w dziedzinie farmacji w Aptece Melissa, udzielając pacjentom merytorycznych wideoporad oraz publikując eksperckie artykuły w Strefy Wiedzy. W pracy farmaceuty najbardziej ceni sobie kontakt z pacjentem, możliwość niesienia pomocy oraz rozwiewania wątpliwości dotyczących zamienników leków, dawkowania, realizacji recept i innych nurtujących kwestii związanych z farmakoterapią. Dziedziną, w której się kształci i wciąż poszerza swoją wiedzę jest prawo farmaceutyczne. Czas poza pracą uwielbia spędzać z rodziną, a w wolnych chwilach stawia na aktywność – zazwyczaj wybiera bieganie, wspinaczkę oraz długie spacery z psem, dzięki któremu zainteresował się tematem zwierzęcej behawiorystyki.