Neutrofile (neutrocyty) - czym są? Normy, kiedy podwyższone i obniżone
Neutrofile, znane również jako neutrocyty, odgrywają kluczową rolę w naszym układzie odpornościowym, będąc pierwszą linią obrony przed infekcjami. Ich liczba w krwiobiegu może wiele powiedzieć o stanie zdrowia organizmu. Wartości te mogą ulec zmianie w odpowiedzi na różne stany zdrowotne, od infekcji po poważne choroby. W artykule omówimy, czym są neutrofile, jakie są ich normy w zależności od wieku, co oznaczają odchylenia od tych norm, zarówno w kierunku ich podwyższenia, jak i obniżenia, oraz jakie mogą być przyczyny tych zmian. Zrozumienie tych aspektów jest niezbędne dla właściwej interpretacji wyników badań krwi i może być kluczowe dla wczesnego wykrywania problemów zdrowotnych oraz monitorowania stanu zdrowia.
Co to są neutrofile (neutrocyty)? Za co odpowiadają?
Neutrofile, znane również jako neutrocyty, stanowią kluczowy element układu odpornościowego, pełniąc fundamentalną rolę w obronie organizmu przed różnego rodzaju patogenami, takimi jak bakterie, wirusy, a nawet grzyby. Te białe krwinki, będące najliczniejszą grupą leukocytów w ludzkim ciele, są pierwszymi, które mobilizują się do miejsca infekcji lub zapalenia, działając jako pierwsza linia obrony. Co to są neutrofile? Są to komórki zdolne do fagocytozy, co oznacza, że potrafią pochłaniać i niszczyć mikroorganizmy oraz obce cząsteczki, co jest kluczowym mechanizmem w procesie zwalczania infekcji.
Neutrofile są produkowane w szpiku kostnym i uwalniane do krwiobiegu, gdzie pozostają przez krótki czas, zanim zostaną przekierowane do tkanek, gdzie mogą najefektywniej zwalczać infekcje. Ich zdolność do szybkiego reagowania na sygnały zapalne i migracji do miejsc infekcji jest niezbędna dla skutecznej odpowiedzi immunologicznej. W miejscu zapalenia neutrofile mogą ulegać degranulacji, uwalniając enzymy lizosomalne i substancje bakteriobójcze, które pomagają w eliminacji patogenów. Ponadto, przez proces zwany pułapkami neutrofilowymi (ang. Neutrophil Extracellular Traps, NETs), są w stanie uwięzić i zabić mikroorganizmy poza swoją komórką, co dodatkowo zwiększa ich skuteczność w obronie przed infekcjami.
Sprawdź także artykuł: Odporność, jak ją wzmocnić by nie chorować?
Neutrofile - norma
Neutrofile, będące kluczowymi komórkami układu odpornościowego, mają określone normy liczbowe w badaniach krwi, które różnią się w zależności od wieku pacjenta.
- Norma neutrofili w krwiobiegu dorosłych oscyluje wokół 1800 do 8000/uL.
- Liczba neutrocytów poniżej 1500/uL może wskazywać na neutropenię.
- Poziom neutrofili powyżej 8000/uL nazywany jest neutrofilią.
- W przypadku określenia poziomu neutrofili procentowo, powinny one stanowić 60-70 proc. wszystkich białych krwinek.
Rozumienie norm neutrofili i ich znaczenia w kontekście klinicznym jest kluczowe dla właściwej interpretacji wyników badań krwi i podejmowania decyzji terapeutycznych. Wartości te mogą się różnić w zależności od laboratorium i stosowanych metod pomiarowych, dlatego zawsze należy odnosić się do zakresów referencyjnych podanych przez laboratorium wykonujące badanie.
Neutrofile - jaka norma u dzieci?
Normy neutrofilii u dzieci mogą się różnić w zależności od wieku dziecka, co jest ważne przy interpretacji wyników badań krwi.
Neutrofile norma u noworodków:
- pierwsza doba życia: 5–21 x 10⁹/l (61 proc.)
- pierwszy tydzień życia: 1,5–10 x 10⁹/l (45 proc.)
Neutrofile norma u niemowląt:
- 1 – 6 miesiąc życia: 1–9 x 10⁹/l (35 proc.)
- 6 – 12 miesiąc życia: 1–8,5 x 10⁹/l (32 proc.)
Neutrofile norma u dzieci i nastolatków:
- 1 – 10 rok życia: 1,5–8,5 x 10⁹/l (31 proc.)
- 10.–16. rok życia: 1,8–8 x 10⁹/l (54 proc.)
- >16. roku życia: 1,8–8 x 10⁹/l (57 proc.)
Neutrofile powyżej normy - kiedy?
Podwyższone neutrocyty, przekraczające próg 8000/uL, mogą sygnalizować stan, w którym organizm reaguje na różnorodne wyzwania zdrowotne. Za wysoki poziom neutrofili często są wynikiem aktywnej odpowiedzi immunologicznej.
Przyczyny neutrofili powyżej normy
Gdy neutrofile u dorosłych są powyżej normy 8000/uL, przyczynami takiego stanu mogą być:
- białaczka,
- nowotwór,
- mocznica lub dna moczanowa,
- infekcje bakteryjne,
- stany zapalne,
- stres fizyczny lub emocjonalny,
- urazy.
Wysoki poziom neutrofili ponad normę, wymaga dokładnej diagnostyki, aby zidentyfikować przyczynę tej anomalii. Monitoring i analiza przyczyn podwyższonych neutrocytów są kluczowe dla zaplanowania odpowiedniego leczenia i monitorowania stanu zdrowia pacjenta.
Kobiety w ciąży powinny pamiętać, że w trzecim trymestrze zwiększa się poziom neutrofili i jest to naturalna reakcja ich organizmu. Interpretację badań należy zawsze zlecać lekarzowi i nie robić tego samodzielnie.
Neutrofile - kiedy są za niskie?
Neutrocyty obniżone poniżej 1500/uL u dorosłych mogą sygnalizować stan zwanym neutropenią, który wymaga uwagi medycznej. W każdym przypadku, kluczowe jest zidentyfikowanie podstawowej przyczyny niskiego poziomu neutrofili, co umożliwi wdrożenie odpowiedniego leczenia.
Przyczyny neutrofili poniżej normy
Neutrocyty obniżone poniżej optymalnego poziomu mogą sygnalizować kilka stanów zdrowotnych. Gdy liczba neutrocytów spada do wartości 1500/uL u dorosłych przyczynami mogą być:
- białaczka,
- niedokrwistość złośliwa lub aplastyczna,
- nadczynność tarczycy,
- choroby wątroby,
- niedobór witaminy B12 i folianów,
- infekcje wirusowe, które hamują produkcję neutrofili w szpiku kostnym,
- ekspozycja na niektóre leki, w tym chemioterapeutyki,
- choroby autoimmunologiczne,
- ciężkie zakażenia bakteryjne, prowadzące do wyczerpania zasobów neutrofili,
- dziedziczne zaburzenia hematologiczne,
- zatrucie metalami ciężkimi,
- radioterapia.
Rozpoznanie dokładnej przyczyny wymaga szczegółowej analizy medycznej i często interdyscyplinarnej współpracy specjalistów.
Jak podwyższyć poziom neutrofili?
Podwyższenie poziomu neutrofili wymaga zrozumienia podstawowej przyczyny ich obniżenia. Konsultacja z lekarzem jest niezbędna, aby neutrofile podwyższyć w sposób bezpieczny i skuteczny.
Oto kilka sposobów, jak podwyższyć poziom neutrofili:
- Zdrowa dieta - bogata w witaminy i minerały, wspierająca produkcję neutrofili.
- Unikanie czynników ryzyka: ograniczenie ekspozycji na toksyczne substancje, które mogą hamować produkcję neutrofili.
- Leczenie infekcji: szybka interwencja antybiotykowa lub antywirusowa może pomóc w regeneracji.
- Suplementacja: w niektórych przypadkach, suplementacja filgrastymem, czynnikiem stymulującym kolonie granulocytów, może być zalecana przez lekarza. Pomocne może być też stosowanie preparatów wspomagających odporność, takich jak np. COLOSTRUM, Lysi Tran Islandzki, SAMBUCOL BABY czy LAKTOFERYNA.
Zapoznaj się także z poradami: Sposoby na odporność - 6 naturalnych wskazówek wspierających układ immunologiczny
Jak obniżyć poziom neutrofili?
Obniżenie poziomu neutrofili, gdy są one podwyższone (neutrofilia), często wymaga interwencji ukierunkowanej na leczenie podstawowej przyczyny ich wzrostu. Oto kilka ogólnych wskazówek:
- Leczenie infekcji: adekwatna terapia antybiotykowa lub antywirusowa może zredukować potrzebę produkcji neutrofili.
- Kontrola stanów zapalnych: stosowanie leków przeciwzapalnych może pomóc w zredukowaniu liczby neutrofili.
- Zmiana leków: jeśli podwyższenie neutrofili jest efektem ubocznym leków, konsultacja z lekarzem może doprowadzić do zmiany terapii.
- Unikanie stresorów: redukcja stresu fizycznego i emocjonalnego może mieć pozytywny wpływ na poziom neutrofili.
Pamiętaj, że każda interwencja powinna być konsultowana z lekarzem, aby zapewnić bezpieczeństwo i skuteczność działań.
Źródła:
- https://www.termedia.pl/Zewnatrzkomorkowe-pulapki-neutrofilowe-jako-glowne-zrodlo-eDNA,67,30227,0,0.html [dostęp: 15.02.2024]
- https://diag.pl/pacjent/artykuly/neutropenia-niski-poziom-neutrocytow-normy-przyczyny-objawy/ [dostęp: 15.02.2024]
- https://www.mamazone.pl/badania-u-dziecka/neutrofile-u-dziecka/ [dostęp: 15.02.2024]
- https://portal.abczdrowie.pl/neutrofile-ponizej-normy-charakterystyka-choroby [dostęp: 15.02.2024]
mgr dietetyki Magdalena Rajska
Ukończyła studia na Wydziale Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Edukatorka żywieniowa i copywriterka z wieloletnim doświadczeniem. Uważa, że świadomość na temat jedzenia jest bardzo istotna - zarówno wśród dzieci, jak i dorosłych. Każdego dnia stara się pokazywać, że można jeść smacznie, a zarazem zdrowo. Prywatnie miłośniczka fotografii, książek i czasu spędzonego na łonie natury.