Monocyty. Jaka jest ich rola w organizmie?
Morfologia krwi jest najprostszym badaniem laboratoryjnym, z którego można wiele dowiedzieć się o stanie zdrowia. Jednym z ocenianych parametrów są monocyty. Sprawdź, czym są i jaką rolę spełniają w organizmie. Dzięki temu dowiesz się, o czym może świadczyć zbyt niski lub zbyt wysoki ich poziom we krwi.
We krwi krąży mnóstwo krwinek, wśród których monocyty są największe. Spełniają niezwykle ważne funkcje, odpowiadając między innymi za prawidłowe działanie układu odpornościowego.
Monocyty – charakterystyka
Monocyty (MONO) zalicza się do grupy leukocytów – białych krwinek. Są największymi krwinkami, których produkcja odbywa się w szpiku kostnym. Chociaż zwykle osiągają wielkość rzędu 10-20 mikrometrów, zdarzają się i krwinki o średnicy 40 mikrometrów.
Synteza monocytów – znana również jako monocytopoeza – pobudzana jest różnymi czynnikami, wśród których wymienić można m.in. czynnik wzrostowy granulocytów i makrofagów. Rozpoczyna się od komórek macierzystych. Po przejściu przez fazę monoblastu i promonocytu dochodzi do powstania właściwych krwinek, które następnie uwalniane są do krwi.
Warto podkreślić, że na powierzchni monocytów znajdują się specjalne receptory, które pozwalają na wykrywanie stanów zapalnych toczących się w organizmie.
Jaką rolę odgrywają monocyty?
Monocyty, mimo że powstają w szpiku kostnym i przedostają się do krwi, w ciągu kilku dni trafiają do różnych narządów. Większość białych krwinek dostaje się do śledzony i pozostaje w jej okolicach.
Trudno wskazać jedną znaczącą rolę monocytów, ponieważ ich funkcja jest mocno zróżnicowana.
- Walka z drobnoustrojami
Monocyty to specyficzny typ białych krwinek, które wykazują zdolność fagocytozy. W uproszczeniu, pozbywają się niepotrzebnych komórek, a także szkodliwych drobnoustrojów.
- Reagowanie na mediatory reakcji immunologicznych
Krwinki te – z uwagi na swoją zdolność do migrowania – przemieszają się do tych obszarów w organizmie, w których dochodzi do reakcji immunologicznych.
- Produkują substancje stymulujące układ odpornościowy
Monocyty uczestniczą w produkcji substancji o właściwościach pobudzający pracę układu odpornościowego.
Jak wynika z powyższego, rola tych białych krwinek sprowadza się przede wszystkim do wsparcia funkcjonowania układu immunologicznego.
Jak wygląda badanie krwi?
Badanie wykonywane w celu oznaczeniu poziomu monocytów wygląda dokładnie tak samo jak każde inne badanie laboratoryjne. Istotą jest pobranie próbki krwi z żyły łokciowej – najlepiej na czczo, w godzinach porannych.
Pozyskana próbka krwi trafia do laboratorium, gdzie podawana jest szczegółowej ocenie. Wynik pojawia się nawet tego samego dnia – zaledwie w ciągu kilku godzin.
Monocyty – jakie są normy w badaniu krwi?
W ocenie ilości monocytów pomaga rozmaz krwi obwodowej. W wynikach podawane są zarówno wartości liczbowe, jak i procentowe.
Warto mieć świadomość, że normy dla dorosłych są zbliżone do norm obowiązujących w odniesieniu do dzieci. Niekiedy jednak wartości określające normy monocytów u młodszych pacjentów mogą być lekko powyżej ustalonych wielkości.
Za prawidłowe uznaje się ilości:
- 30-800 monocytów na mikrolitr krwi;
- 4-8% w odniesieniu do wszystkich leukocytów.
Trzeba przy tym pamiętać, że – w zależności od laboratorium – różne mogą być zakresy referencyjne.
Aby uniknąć nieporozumienia i niepotrzebnego stresu, warto zapoznać się z normami obowiązującymi w danej placówce.
Podwyższone monocyty – co oznaczają?
Jeśli morfologia krwi z rozmazem będą wskazywać na podwyższony poziom monocytów, wówczas należy podejrzewać m.in.:
- mononukleozę zakaźną;
- choroby nowotworowe (np. ziarnicę, białaczkę);
- zakażenia pierwotniakowe;
- zakażenia bakteryjne.
Wartości przekraczające normę są typowe również dla okresu zdrowienia po ostrych chorobach zakaźnych.
Monocyty poniżej normy – co to może oznaczać?
Spadek poziomu monocytów, choć jest możliwy, ma miejsce znacznie rzadziej niż zwiększona ilość tych komórek. Może to świadczyć np. o występowaniu niektórych chorób zakaźnych albo o niedokrwistości aplastycznej.
mgr farm. Szymon Dybalski
Ukończył studia na Wydziale Farmaceutycznym Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Od 5 lat wykonuje swój zawód mając czynny kontakt z pacjentem, przy czym od 4 lat pełni funkcję specjalisty w dziedzinie farmacji w Aptece Melissa, udzielając pacjentom merytorycznych wideoporad oraz publikując eksperckie artykuły w Strefy Wiedzy. W pracy farmaceuty najbardziej ceni sobie kontakt z pacjentem, możliwość niesienia pomocy oraz rozwiewania wątpliwości dotyczących zamienników leków, dawkowania, realizacji recept i innych nurtujących kwestii związanych z farmakoterapią. Dziedziną, w której się kształci i wciąż poszerza swoją wiedzę jest prawo farmaceutyczne. Czas poza pracą uwielbia spędzać z rodziną, a w wolnych chwilach stawia na aktywność – zazwyczaj wybiera bieganie, wspinaczkę oraz długie spacery z psem, dzięki któremu zainteresował się tematem zwierzęcej behawiorystyki.