Mięczak zakaźny. Czym charakteryzuje się ta choroba skóry?
Mięczak zakaźny jest chorobą wirusową skóry, której leczenie ma długotrwały przebieg. Na szczęście nie stanowi zagrożenia dla życia, ale nie można jej lekceważyć. Poznaj jej cechy charakterystyczne, by – w razie wystąpienia objawów – jak najszybciej zgłosić się do specjalisty.
Szacuje się, że mięczak zakaźny (Molluscum contagiosum) występuje u 2-8% społeczeństwa. Najczęściej dotyka dzieci i młodzież, niemniej jednak pozostałe grupy wiekowe również są narażone na zakażenie.
Czy wiesz, że… Mięczak zakaźny występuje średnio u 20% pacjentów zakażonych wirusem HIV? W przypadku stadium AIDS liczba zmian wynosi nawet kilkaset, podczas gdy u osób z prawidłową odpornością oscyluje w granicach kilku – kilkudziesięciu zmian.
Mięczak zakaźny – jak można się zarazić?
Czynnikiem etiologicznym choroby jest wirus mięczaka zakaźnego (MCV). Źródłem zakażenia są ludzie – na drodze bezpośredniego kontaktu z zakażoną skórą (także poprzez kontakt seksualny) lub poprzez używanie skażonych przedmiotów (np. ręczników, odzieży).
Okres wylęgania i zakaźności wynosi średnio 2-12 tygodni, aczkolwiek może oscylować w granicach nawet do 6 miesięcy. Prawdopodobieństwo zakażenia jest wysokie – utrzymuje się do czasu pozostawania zmian na skórze.
Jakie objawy daje mięczak zakaźny?
Objawy mięczaka zakaźnego pojawiają się na skórze. W początkowym etapie są to małe zmiany – wielkości główki szpilki. Z czasem ulegają powiększeniu, osiągając wielkość 3-5 mm (u osób z obniżoną odpornością zmiany mogą być większe niż 5 mm).
Grudki są twarde i gładkie. Przyjmują kolor skóry – czasem są odrobinę jaśniejsze. W przypadku starszych wykwitów w centralnej ich części może być widoczne zagłębienie. Czasami wykwit otacza rumieniowa lub odbarwiona obwódka.
Gdzie pojawiają się wykwity skórne?
Grudki charakterystyczne dla mięczaka zakaźnego pojawiają się w różnych miejscach na ciele. U młodzieży i dorosłych najczęściej występują:
- na wewnętrznej powierzchni ud,
- na podbrzuszu,
- w okolicy łonowej,
- na narządach płciowych.
U młodszych dzieci zmiany zlokalizowane są przede wszystkim na:
- twarzy (w tym powiekach),
- tułowiu,
- nogach,
- rękach.
W przypadku osób z obniżoną odpornością grudki są rozsiane po całym ciele i występują bardzo licznie.
Inne dolegliwości towarzyszące
Mięczak zakaźny nie daje innych dolegliwości towarzyszących. W okresie ustępowania zmian może jednak pojawić się delikatny dyskomfort – w przypadku nasilonego stanu zapalnego lub wyprysku.
Na czym polega rozpoznanie mięczaka zakaźnego?
W razie wystąpienia niepokojących objawów należy zgłosić się do dermatologa. Lekarz może dokonać rozpoznania w oparciu o obraz kliniczny. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości przeprowadza się:
- badanie histopatologiczne,
- badanie cytologiczne,
- badanie metodą immunofluorescencyjną.
Jak długo utrzymują się grudki przy mięczaku zakaźnym?
Zakażenie wirusem mięczaka zakaźnego najczęściej ustępuje samoistnie – zwykle po 6-18 miesiącach. W wyjątkowych przypadkach zmiany mogą utrzymywać się do 4 lat. W okresie ustępowania zmian skórnych może dochodzić do reakcji zapalnej w okolicy grudek, co będzie objawiać się podrażnieniem i łagodnym rumieniem.
Warto przy tym podkreślić, że niekiedy może dochodzić do wtórnego zakażenia bakteryjnego i bliznowacenia. Ma to najczęściej miejsce wówczas, gdy pacjent drapie występujące na skórze zmiany.
Leczenie mięsaka zakaźnego – czy jest konieczne?
Jako że choroba ustępuje samoistnie, najczęściej nie ma konieczności podejmowania leczenia – dotyczy to jednak osób bez czynników ryzyka.
Natomiast wskazaniami do rozpoczęcia leczenia są m.in.:
- względy estetyczne,
- duża liczba zmian skórnych,
- długo utrzymujące się wykwity,
- wtórne zakażenie bakteryjne,
- ciągle pojawiające się nowe grudki
- świąd, który towarzyszy zmianom.
We wszystkich przypadkach stosuje się leczenie przyczynowe: farmakoterapię lub leczenie inwazyjne (np. krioterapia, laseroterapia, łyżeczkowanie, wycięcie).
Chociaż do zakażenia mięsakiem zakaźnym dochodzi bardzo łatwo, można się przed nim ustrzec. Podstawą jest profilaktyka obejmująca stosowanie się do zasad higieny i unikanie korzystania z tych samych przedmiotów co osoba chora.
mgr farm. Szymon Dybalski
Ukończył studia na Wydziale Farmaceutycznym Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Od 5 lat wykonuje swój zawód mając czynny kontakt z pacjentem, przy czym od 4 lat pełni funkcję specjalisty w dziedzinie farmacji w Aptece Melissa, udzielając pacjentom merytorycznych wideoporad oraz publikując eksperckie artykuły w Strefy Wiedzy. W pracy farmaceuty najbardziej ceni sobie kontakt z pacjentem, możliwość niesienia pomocy oraz rozwiewania wątpliwości dotyczących zamienników leków, dawkowania, realizacji recept i innych nurtujących kwestii związanych z farmakoterapią. Dziedziną, w której się kształci i wciąż poszerza swoją wiedzę jest prawo farmaceutyczne. Czas poza pracą uwielbia spędzać z rodziną, a w wolnych chwilach stawia na aktywność – zazwyczaj wybiera bieganie, wspinaczkę oraz długie spacery z psem, dzięki któremu zainteresował się tematem zwierzęcej behawiorystyki.
4,87 zł