Łupież łojotokowy. Jak z nim walczyć?
Łupież to problem skóry głowy, który powoduje łuszczenie, swędzenie, a nawet jej suchość. Istnieją jego dwa rodzaje: suchy i łojotokowy. Ten drugi związany jest z przewlekłą chorobą zapalną skóry, która charakteryzuje się obecnością rumienia i łuszczeniem się skóry w dotkniętych obszarach. Dowiedz się, jak z nim walczyć.
Sucha skóra głowy, strupki to często objawy łojotokowego zapalenia skóry. ŁZA to schorzenie, które powoduje powstawanie białych lub żółtawych łusek, które pojawiają się w obszarach skóry, w których występuje większa liczba gruczołów łojowych. Skóra głowy jest niewątpliwie jednym z najczęściej dotkniętych obszarów. Choroba ta może objawiać się w każdym wieku. Dotyka ok. 70% noworodków i 3-10% dorosłej populacji.
Czym jest zapalenie łojotokowe skóry głowy?
Łojotokowe zapalenie skóry może być przyczyną łupieżu, który odnosi się do łuszczenia się skóry głowy. W swojej najłagodniejszej formie łuski są małe, suche, białawe, odpadają łatwo i spontanicznie w regularnych ilościach. W najcięższej postaci blaszki mogą być duże i zajmować znaczną część powierzchni skóry głowy w postaci suchych i grubych łusek. Ponadto łojotokowe zapalenie skóry objawia się jej zaczerwienieniem i może pojawić się w innych obszarach, takich jak np. wnętrze ucha, powieki, nos czy klatka piersiowa.
Może również objawiać się u niemowląt jako ciemieniucha (żółte strupki na głowie). Jest to jednak proces przejściowy, który zanika całkowicie około 3 roku życia. W przypadku zaobserwowania, że nie ustępuje stopniowo, wskazane jest skonsultowanie się z lekarzem. Warto wiedzieć, że u dorosłych łupież łojotokowy przechodzi stan remisji i zaostrzeń, często nawet pomimo stosowanego leczenia.
Łupież łojotokowy - przyczyny
Łupież łojotokowy, zwany również łojotokowym zapaleniem skóry, to dość powszechne schorzenie, które może wynikać z takich czynników jak: nadmierne wydzielanie sebum, namnażanie drożdżaków, czynniki genetyczne, stres, nieprawidłowa higiena i dieta oraz nadmierne stosowanie środków do stylizacji włosów.
- Jednym z głównych czynników jest nadmierne wydzielanie sebum przez gruczoły łojowe na skórze głowy. To nadmiar sebum może prowadzić do zlepiania się martwych komórek skóry i tworzenia charakterystycznych łusek.
- Drożdżaki z rodzaju Malassezia to naturalna flora skóry, ale nadmierne namnażanie grzybów może prowadzić do podrażnienia skóry i nadprodukcji komórek naskórka, co z kolei sprzyja łojotokowemu zapaleniu skóry.
- Skłonność do łojotokowego zapalenia skóry może mieć podłoże genetyczne. Jeśli w rodzinie występują przypadki tego schorzenia, istnieje większe ryzyko jego wystąpienia u potomków.
- Wzmożony stres może wpływać na układ immunologiczny i hormonalny, co z kolei może przyczynić się do nasilenia łupieżu łojotokowego.
- Zbyt rzadkie lub zbyt częste mycie włosów oraz niektóre substancje chemiczne zawarte w produktach do pielęgnacji i stylizacji włosów mogą podrażniać skórę głowy i przyczyniać się do łojotokowego zapalenia skóry.
- Dieta uboga w niektóre składniki odżywcze, takie jak witaminy i minerały oraz zdrowe kwasy tłuszczowe może wpływać na stan skóry i przyczyniać się do łojotokowego zapalenia skóry.
Łojotokowe zapalenie skóry głowy - objawy
Wśród charakterystycznych objawów łojotokowego zapalenia skóry głowy wymienia się: świąd, pieczenie i towarzyszące im zaczerwienienie, strupki na głowie, przetłuszczanie skóry i włosów oraz charakterystyczny zapach.
- Jednym z najczęstszych objawów jest swędzenie skóry powodujące potrzebę drapania głowy. Czasem ŁZS może wywoływać pieczenie lub mrowienie na skórze głowy.
- Mogą pojawić się strupy na głowie - to martwe komórki skóry, które łuszczą się w wyniku nadmiernej produkcji sebum. Czasem wyglądają one jak duże płaty łupieży na głowie.
- Skóra głowy może być zaczerwieniona, szczególnie w obszarach, gdzie występuje zapalenie. W łojotokowym zapaleniu skóry głowy dochodzi do nadprodukcji sebum, co sprawia, że skóra staje się tłusta.
- W niektórych przypadkach łojotokowe zapalenie skóry głowy może prowadzić do powstawania nieprzyjemnego zapachu.
Co na łojotokowe zapalenie skóry głowy - domowe sposoby
Z łupieżem łojotokowym można próbować walczyć naturalnie, stosując niefarmakologiczne metody łagodzenia zmian i zapobiegania nawrotom choroby.
- Regularne mycie włosów łagodnym, przeznaczonym do codziennego stosowania szamponem usunie nadmiar sebum i martwe komórki skóry.
- Stosowanie szamponów przeciwłupieżowych zawierających ketokonazol lub siarkę pomoże w pielęgnacji skalpu i ograniczy namnażanie się grzybów.
- Znany z właściwości przeciwdrobnoustrojowych, przeciwzapalnych i antyseptycznych olejek drzewa herbacianego (tea tree oil) może być używany jako domowe remedium w leczeniu łojotokowego zapalenia skóry głowy (ŁZS). Wystarczy np dodać kilka kropelek do szamponu do włosów
- Miejscowe stosowanie kwasu salicylowego - substancji o właściwościach keratolitycznych, może pomóc w złuszczaniu martwych komórek skóry, łagodząc objawy łupieżu łojotokowego.
- Unikanie kosmetyków zawierających substancje drażniące oraz ograniczenie używania suszarki i prostownicy uchroni skórę przed podrażnieniami.
- Regularne czesanie włosów może pomóc usunąć martwe komórki skóry i zapobiegać gromadzeniu się łusek.
- Stres może wpływać na nasilenie łupieżu, warto więc praktykować techniki relaksacyjne, takie jak medytacja czy joga.
- Dieta bogata w produkty zawierające kwasy omega-3 (łosoś, siemię lniane, orzechy włoskie) będzie wspierać łagodzenie stanu zapalnego skóry.
Jak walczyć z łupieżem łojotokowym?
Jeśli objawy ŁZS utrzymują się lub nasilają, warto skonsultować się z dermatologiem, który oceni zmiany i zaleci środki, które pomogą usunąć strupki i zapobiegną ponownemu ich powstawaniu. Profesjonalista może zalecić terapię włączającą leki przeciwgrzybicze lub kortykosteroidy. Farmakologiczna terapia obejmuje zazwyczaj miejscowe leki przeciwgrzybicze (np. ketokonazol, cyklopiroks, cyklopiroksolamina, bifonazol) i preparaty doustne (flukonazol i itrakonazol).
mgr farm. Szymon Dybalski
Ukończył studia na Wydziale Farmaceutycznym Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Od 5 lat wykonuje swój zawód mając czynny kontakt z pacjentem, przy czym od 4 lat pełni funkcję specjalisty w dziedzinie farmacji w Aptece Melissa, udzielając pacjentom merytorycznych wideoporad oraz publikując eksperckie artykuły w Strefy Wiedzy. W pracy farmaceuty najbardziej ceni sobie kontakt z pacjentem, możliwość niesienia pomocy oraz rozwiewania wątpliwości dotyczących zamienników leków, dawkowania, realizacji recept i innych nurtujących kwestii związanych z farmakoterapią. Dziedziną, w której się kształci i wciąż poszerza swoją wiedzę jest prawo farmaceutyczne. Czas poza pracą uwielbia spędzać z rodziną, a w wolnych chwilach stawia na aktywność – zazwyczaj wybiera bieganie, wspinaczkę oraz długie spacery z psem, dzięki któremu zainteresował się tematem zwierzęcej behawiorystyki.