Łupież - przyczyny, profilaktyka, leczenie

Czym jest łupież i jakie są jego przyczyny?

Łupież to dość powszechna dolegliwość charakteryzująca się nadmiernym złuszczaniem się naskórka. Co to jest łupież i z jakiego powodu powstaje? Jest to rodzaj zapalenia skóry, które może prowadzić do pojawienia się białych lub srebrzystych łusek na skórze głowy, ciała, ale również twarzy (np. łupież w brwiach). Najczęstsze przyczyny łupieżu to między innymi: nadmierne wydzielanie łoju, infekcje grzybicze, przesuszona skóra, a nawet niewłaściwa higiena, dieta, stres oraz predyspozycje genetyczne. Nadprodukcja sebum przez gruczoły łojowe skóry może prowadzić do łupieżu. To zjawisko sprzyja rozwojowi drożdży Malassezia – grzybów, które choć naturalnie występują na skórze, to ich nadmierne namnażanie może wywołać reakcję zapalną. Do pojawienia się łupieżu prowadzić może także nadmierne przesuszenie skóry głowy na skutek mycia włosów w zbyt gorącej wodzie, bądź przy użyciu nieodpowiednich kosmetyków. Skłonność do łupieżu może mieć również podłoże genetyczne bądź wynikać z nadmiernego stresu. Stres i napięcie emocjonalne mogą wpływać na funkcje układu immunologicznego i hormonalnego, co z kolei może przyczynić się do wystąpienia zmian skórnych. Do łupieżu prowadzić może także nieprawidłowa higiena, czyli rzadkie mycie lub nadmierne używanie agresywnych środków myjących, a także uboga w kluczowe dla zdrowia skóry składniki odżywcze. Choć łupież to zazwyczaj łagodny i przemijający problem, w niektórych przypadkach może być uporczywy i wymagać leczenia. Chroniczny lub nasilający się łupież wymaga konsultacji z lekarzem dermatologiem w celu postawienia diagnozy i dobrania odpowiedniego leczenia.

Jakie są rodzaje łupieżu

Istnieje kilka typów łupieżu, z których każdy może mieć nieco inne przyczyny i objawy. Najpopularniejsze rodzaje to: łupież suchy, tłusty,  pstry, biały czy łupież Gilberta (inaczej łupież różowy).

• Łupież suchy to najczęstszy rodzaj łupieżu. Pojawia się, gdy skóra głowy jest przesuszona i łuszczy się. Często towarzyszy mu swędzenie. Przyczyną może być używanie agresywnych szamponów oraz częste mycie i suszenie włosów.
• Łupież łojotokowy to przewlekła choroba skóry, charakteryzująca się łuszczącymi, czerwonymi plamami na skórze, zwłaszcza w obszarach bogatych w gruczoły łojowe, takich jak skóra głowy, twarz, uszy, klatka piersiowa i skóra między łopatkami. Uważa się, że za jego rozwój odpowiada kombinacja czynników genetycznych, środowiskowych i immunologicznych.
• Łupież pstry to grzybica skóry spowodowana przez drożdżaki z rodzaju Malassezia. Jest to stosunkowo łagodne schorzenie skóry, które często występuje na obszarze górnej części ciała, zwłaszcza na plecach, klatce piersiowej, szyi i ramionach. Nazwa "pstry" odnosi się do zmian barwnych, które charakteryzują to schorzenie – małe, różnokolorowe plamy (białe, brązowe, różowe lub czerwone) mogą zlewać się, tworząc większe obszary. W przeciwieństwie do niektórych innych schorzeń skóry, łupież pstry zazwyczaj nie powoduje intensywnego swędzenia.
• Łupież biały to schorzenie skóry, które najczęściej występuje u dzieci i młodzieży. Chociaż jest to schorzenie łagodne i samoistnie ustępujące, może stanowić problem estetyczny. Biały łupież u dzieci może wystąpić w różnych miejscach, ale najczęściej pojawia się na obszarze twarzy, ramion i tułowia. Uważa się, że schorzenie to może być związane z łagodnym zapaleniem skóry, ekspozycją na słońce, alergią skórną lub zaburzeniami pigmentacji skóry.
• Łupież Gilberta znany również jako łupież różowy to łagodne schorzenie skóry, które częściej występuje u młodych osób, zwłaszcza wiosną i jesienią. Przyczyny choroby są prawdopodobnie związane z wirusem lub innym czynnikiem infekcyjnym. Pierwszym objawem jest zazwyczaj większa plama o okrągłym lub owalnym kształcie, zwana wykwitem pierwotnym. Po kilku dniach lub tygodniach od pojawienia się wykwitu pierwotnego pojawiają się mniejsze plamy skórne, rozmieszczone symetrycznie na ciele. Tworzą one charakterystyczny wzór przypominający drzewo choinkowe. W większości przypadków łupież różowy ustępuje samoistnie po kilku tygodniach, a leczenie polega głównie na łagodzeniu objawów za pomocą kremów nawilżających i łagodzących ewentualny świąd leków przeciwhistaminowych.

Jak wygląda łupież i jakie daje objawy?

Łupież może przybierać różne formy, a jego objawy mogą się różnić w zależności od rodzaju przypadłości. Najczęstsze symptomy to plamy i łuski, które mogą być białe lub srebrzyste, żółte, różowe, czerwone, a nawet brązowe. Mogą występować zarówno na skórze głowy (z którą głównie kojarzony jest łupież) jak i na twarzy, szyi, ramionach, a nawet kolanach czy stopach. Skóra dotknięta łupieżem bywa podrażniona, co może powodować świąd, choć samo swędzenie nie jest jednoznacznym objawem łupieżu.

Czy łupież jest zaraźliwy

Łupież jest wynikiem nadmiernego złuszczania się skóry, nadprodukcji sebum, czy obecności drożdży Malassezia na skórze (grzybów naturalnie obecnych na skórze ludzi), nie jest zatem schorzeniem zaraźliwym. Choć łupież nie stanowi bezpośredniego ryzyka dla otoczenia osoby cierpiącej na tę przypadłość, ważne jest, aby każdy przypadek skonsultować się z lekarzem, który pomoże w postawieniu dokładnej diagnozy i zaproponuje odpowiednie leczenie.

Jak leczyć łupież

Leczenie łupieżu zależy od jego rodzaju, miejsca występowania i stopnia nasilenia. Przed podjęciem terapii zawsze należy skonsultować się z lekarzem dermatologiem, który dostosuje leczenie do konkretnego przypadku oraz indywidualnych potrzeb pacjenta. Samoleczenie, zwłaszcza w przypadku nieprawidłowej diagnozy, może prowadzić do pogorszenia objawów. Szampon przeciwgrzybiczy to skuteczny lek na łupież, po który najczęściej sięgają osoby dotknięte zarówno łupieżem suchym jak i łupieżem łojotokowym. Regularne mycie włosów szamponem zawierającym substancje aktywne, takie jak siarczek selenowy, ketokonazol lub pirokton olaminy pomaga zmniejszyć namnażanie się grzybów, regulować nadmiar sebum i eliminować martwe komórki skóry co może być skuteczne w kontrolowaniu łupieżu. W niektórych przypadkach lekarz może zalecić leki na łupież o działaniu przeciwzapalnym do stosowania miejscowego lub leki przeciwłupieżowe takie jak klotrimazol, mikonazol lub terbinafina do stosowania miejscowego lub w formie doustnej, zależnie od obszaru objętego zmianami. Leczenie łupieżu białego rozpoczyna się od prawidłowej codziennej pielęgnacji skóry przy użyciu hipoalergicznych kosmetyków przeznaczonych dla osób cierpiących na atopowe zapalenie skóry. W zależności od zaawansowania choroby dermatolog może także przepisać leki przeciwgrzybicze lub zaproponować leki złożone zawierające kortykosteroidy, substancje przeciwgrzybicze i antybiotyk. Łupież różowy nie wymaga specjalistycznego leczenia, a jego objawy zazwyczaj ustępują samoistnie po użyciu łagodnych, nawilżających dermokosmetyków, a w przypadku uciążliwego swędzenia – leków przeciwświądowych. Nieleczony łupież może prowadzić do nasilenia utrudniających codzienne życie objawów, takich jak swędzenie skóry głowy, łuszczenie się i zaczerwienienie, dlatego tak ważne jest niezwłoczne podjęcie odpowiedniego postępowania.

Czy można pozbyć się łupieżu w 1 dzień?

Osoby dotknięte łupieżem skóry głowy, które cierpią z powodu świądu czy nieestetycznych białych płatków opadających na ubraniach, szukają w sieci szybkich sposobów na to, jak pozbyć się łupieżu w 1 dzień. Łupież to zazwyczaj przewlekły problem skórny, którego nie można pozbyć „od ręki”. Proces leczenia łupieżu wymaga czasu, a skuteczność terapii zależy od rodzaju łupieżu, jego przyczyny i nasilenia objawów. Podstawą leczenia jest prawidłowa pielęgnacja skóry i włosów. Stosowanie specjalnych szamponów przeciwłupieżowych, unikanie czynników pogarszających (stres, mycie w zbyt gorącej wodzie bądź przy użyciu zbyt agresywnych środków), zmiana nawyków higienicznych oraz regularne nawilżanie skóry mogą pomóc złagodzić objawy łupieżu w krótkim okresie, ale nie zapewnią błyskawicznego, pełnego wyzdrowienia.

Domowe sposoby na łupież

Chociaż domowe sposoby nie będą skuteczne w całkowitym wyleczeniu łupieżu, mogą pomóc w łagodzeniu objawów i utrzymaniu zdrowej skóry. Skuteczność tych metod może się różnić w zależności od rodzaju łupieżu i indywidualnych cech skóry.

Ciągły łupież, któremu towarzyszą uporczywe objawy, na który nie skutkują domowe sposoby oraz dostępne w aptece preparaty bez recepty, wymaga profesjonalnej pomocy dermatologicznej.