Leki antyhistaminowe. Czym są i jak działają?

Czym jest histamina?

Histamina to związek, który występuje naturalnie, w niewielkich ilościach w organizmie człowieka – mimo tego pełni on szereg ważnych funkcji. Jest on wytwarzany i magazynowany w mastocytach i w komórkach zasadochłonnych.

Związek ten odpowiada m.in. za kontrolowanie produkcji kwasu żołądkowego, zwiększanie napięcia mięśni gładkich i szybsze gojenie się ran. Oprócz tego jest on odpowiedzialny również za wystąpienie reakcji alergicznej, gdyż jest mediatorem stanu zapalnego.

Podczas kontaktu organizmu z alergenem dochodzi do uwolnienia histaminy. Wtedy też naczynia krwionośne zostają rozszerzone, a ich przepuszczalność zwiększa się, co prowadzi do wystąpienia objawów charakterystycznych dla alergii – zaczerwienienia i obrzęków. W efekcie u alergika może pojawić się pokrzywka, świąd czy katar alergiczny.

Leki antyhistaminowe – co to takiego i kiedy się je stosuje?

Leki antyhistaminowe nie „niszczą” histaminy. Powodują one, że komórki człowieka nie reagują na jej działanie lub blokują przekazywane przez nią informacje. Podczas kontaktu z alergenem nie dochodzi ani do poszerzenia, ani do zwiększenia przepuszczalności naczyń krwionośnych. Tym samym nie pojawiają się obrzęki, stany zapalne i uciążliwe reakcje uczuleniowe – swędzenie, wysypki, łzawienie, wodnisty katar.

Rodzaje leków antyhistaminowych

Występują one w postaci tabletek, kropli, syropów, maści – są to lekarstwa różnych generacji:

• I generacja – to leki, które najwcześniej pojawiły się na rynku – dziś odchodzi się od ich stosowania ze względu na szereg powodowanych przez nich skutków ubocznych. Zalicza się do nich m.in. senność, zmęczenie, uczucie suchości w jamie ustnej i zaparcia. Ich plusem jest fakt, iż zaczynają działać najszybciej (lecz najkrócej). Wśród leków tej generacji można wyróżnić chlorferenaminę, clemastinum, hydroksyzynę, phenazolinum;
• II generacja – to cetyryzyna, mizolastyna, azelastyna, loratadyna – leki te są skuteczne, dobrze radzą sobie z zapobieganiem wystąpieniu objawów alergii, a jednocześnie organizm znacznie lepiej je toleruje – ryzyko wystąpienia niepożądanych skutków ubocznych jest w ich przypadku mniejsze;
• III generacja – zalicza się do niej feksofenadynę, desloratadynę, lewocetyryzynę (jest to popularny lek antyhistaminowy dla dzieci), bilastynę. Stosowanie tych leków wiąże się z występowaniem jeszcze mniejszej liczby działań niepożądanych. Nie wchodzą one w interakcje z większością leków, suplementów.

Stosowanie leków antyhistaminowych

Leki antyhistaminowe – bez recepty i te przepisane przez lekarza – stosuje się, gdy objawy alergii są szczególnie uporczywe. Mogą je stosować także mali alergicy. Lek antyhistaminowy dla dzieci powinien być dopasowany do wieku młodego pacjenta, a jego stosowanie warto skonsultować z pediatrą.

Alergicy mogą sięgać po tabletki, maści, krople w przypadku:

• nieżytu nosa – pomagają uporać się z napadowym kichaniem, nadmierną produkcją wydzieliny, obrzękiem błony śluzowej;
• pokrzywki alergicznej – stosowanie maści to sposób na wysypkę, świąd i obrzęk;
• zapalenia spojówek o podłożu alergicznym, nadmiernego łzawienia oczu.

To, jak długo można brać leki przeciwhistaminowe, zależy od rodzaju samego lekarstwa lub zaleceń lekarza. Przyjmuje się jednak, że powinno się je przyjmować ok. od 7 do 10 dni. Należy też pamiętać, że łączenie leków antyhistaminowych nie zwiększa skuteczności terapii.

Leki przeciwhistaminowe – przeciwwskazania

Najwięcej przeciwwskazań dotyczy przyjmowania leków I generacji. Nie powinny ich stosować osoby chorujące na jaskrę, cierpiące na przerost gruczołu krokowego, uszkodzenie szpiku czy nadwrażliwość na substancję czynną. Mimo tego także w przypadku chęci przyjmowania leków II i III generacji zawsze należy zasięgnąć porady farmaceuty, lekarza na temat przeciwwskazań.

Maści, krople, tabletki antyhistaminowe to remedium na problemy alergików. Leki te są bezpieczne, dostępne także bez recepty, jednak trzeba stosować je rozsądnie i zgodnie z zaleceniami lekarskimi.