Skaza białkowa u dziecka, czyli alergia na białka mleka krowiego

Przyczyny skazy białkowej

Tak, jak zostało to już wspomniane, bezpośrednią przyczyną skazy białkowej u dziecka jest nieprawidłowa reakcja immunologiczna. Wynika ona z niedojrzałości układu pokarmowego maluszka (co nie jest niczym dziwnym, ze względu na to, że układ ten dojrzewa nawet do pierwszych kilku lat życia dziecka). Właśnie dlatego mówi się, że dzieci „wyrastają” z alergii na białko mleka krowiego, ponieważ z czasem wykształca się u nich tolerancja na ten składnik pokarmowy, co oznacza, że układ odpornościowy nie traktuje składników produktów mlecznych jak patogenów, które należy zwalczać.

Warto również dodać, że jako jedną z przyczyn skazy białkowej wyróżnia się również czynniki genetyczne - zaobserwowano bowiem, że alergia na białka mleka krowiego występuje częściej u dzieci, których rodziców również w dzieciństwie lub nawet w młodości dotyczyły dolegliwości pokarmowe po spożyciu białka mleka krowiego.

Objawy skazy białkowej

Charakterystyczne objawy skazy białkowej, czyli alergii na białka mleka krowiego, można podzielić na dwie główne grupy: 

• objawy alergii pokarmowej u dziecka na białka mleka krowiego to przede wszystkim symptomy ze strony układu pokarmowego, a w tym: wzdęcia, gazy, bolesność w trakcie oddawania stolca, luźne stolce, kolki i wymioty. Czasem zdarza się również, ze rodzice zauważają ślady krwi na pieluszce - po defekacji; 
• objawy skazy białkowej widoczne na skórze malucha, przybierające postać swędzącej, czerwonej wysypki (czasem zlewającej się również w plamy), umiejscowionej głównie na budzi dziecka, a także za uszami, w obrębie szyi oraz dekoltu.

Badania na skazę białkową (diagnostyka)

Same objawy skazy białkowej powinny być pierwszym sygnałem do rozpoczęcia diagnostyki alergii na białka mleka krowiego. Najpierw rodzice muszą skierować się z pociechą do pediatry, a ten - po rozpoznaniu problemu - skieruje małego pacjenta do alergologa.

Badania na skazę białkowa obejmują oczywiście testy alergologiczne, które mogą być przeprowadzane w różny sposób. Najpewniejszy wynik dadzą oczywiście testy z krwi na przeciwciała - IgE całkowite i IgE F2 (test na alergię na mleko krowie). Inne badania na skazę białkowa to przykładowo testy prowokacyjne, skórne testy punktowe, a także testy eliminacyjne, w ramach których wprowadza się po prostu dietę eliminacyjna u dziecka (lub u mamy - jeśli karmi ona piersią).

Leczenie skazy białkowej, czyli dieta eliminacyjna u dziecka lub mamy karmiącej

Mimo, iż skaza białkowa jest tak naprawdę „tylko” alergią na białka mleka krowiego, to leczenie skazy białkowej (także ze względu na dwojaki charakter objawów) powinno być wieloaspektowe. Dlaczego? Na samym początku należy wprowadzić odpowiednią dietę przy skazie białkowej, a więc dietę eliminacyjną u dziecka. Jeśli maluch karmiony jest mlekiem modyfikowanym, wówczas należy stawiać na te produkty, które pozbawione są alergenów - w tym przypadku białek mleka krowiego. Obecnie na rynku dostępnych jest wiele alternatyw bez tego składnika, dostosowanych do potrzeb dzieci w różnym wieku - także od pierwszych dni życia.

Jeśli z kolei mama karmi piersią, wówczas to właśnie ona będzie musiała ograniczyć produkty mleczne, co przekłada się de facto na dietę eliminacyjną u dziecka. Leczenie skazy białkowej wymaga bowiem tego, by całkowicie zredukować czynnik uczulający w pokarmie. Kobieta nie powinna więc spożywać mleka, jogurtów i innych przetworów mleka zwierzęcego, przy czym jeśli dziecko nie miało wykonanych badań na alergię, młodym mamom zaleca się również zastosowanie diety przy skazie białkowej wykluczającej jajka (ponieważ to właśnie one - obok białka mleka - są najczęściej uczulającym alergenem).

Leczenie skazy białkowej powinno uwzględniać również łagodzenie zmian o charakterze atopowym, pojawiających się na twarzy i w okolicy szyi maluszka po zjedzeniu pokarmu z zawartością alergenów. Można do tego wykorzystywać specjalne kosmetyki z wysoką zawartością emolientów (zarówno do kąpieli, jak i pielęgnacji skóry dziecka), czyli substancji natłuszczających, zabezpieczających skórę przed wysuszeniem i dalszym podrażnieniem istniejących już zmian. Ponadto produkty natłuszczające znoszą odczucie swędzenia, co również wpływa na komfort malucha