Ferrytyna - normy, badania, objawy niedoboru i nadmiaru, suplementacja

Ferrytyna - co to? Czym jest ferrytyna?

Ferrytyna to białko, które magazynuje żelazo w naszym organizmie, umożliwiając jego wykorzystanie w momencie potrzeby. Jest obecna w każdej komórce ciała, ale największe jej ilości znajdują się w wątrobie, śledzionie oraz szpiku kostnym. Poziom ferrytyny we krwi odzwierciedla ilość zapasów żelaza w organizmie.

Ferrytyna a żelazo - czym się różnią?

Choć ferrytyna i żelazo są ściśle powiązane, to reprezentują różne aspekty metabolizmu żelaza. Żelazo jest minerałem niezbędnym do produkcji czerwonych krwinek, podczas gdy ferrytyna jest białkiem magazynującym ten składnik. Oznacza to, że ferrytyna wysoka wskazuje na duże zapasy żelaza, a ferrytyna niska - na ich niedobór.

Ferrytyna - normy dla dzieci, kobiet i mężczyzn

Poziom ferrytyny w organizmie jest kluczowym wskaźnikiem zdrowia, odzwierciedlającym zapasy żelaza. Normy ferrytyny różnią się w zależności od wieku, płci oraz stanu zdrowia, podlegając zmianom od momentu narodzin przez całe życie.

Warto zaznaczyć, że te wartości mogą nieznacznie różnić się w zależności od laboratorium i metod pomiarowych, dlatego zawsze należy odnosić się do norm podanych przez laboratorium wykonujące badanie. Ponadto, normy te służą jedynie jako ogólny przewodnik i każdy wynik powinien być interpretowany w kontekście ogólnego stanu zdrowia pacjenta oraz innych wyników badań.

Niska ferrytyna - przyczyny i objawy niedoboru ferrytyny

Niski poziom ferrytyny najczęściej sygnalizuje niedobór żelaza w organizmie, co może prowadzić do anemii.

Objawy niskiej ferrytyny to:

Przyczynami niskiej ferrytyny mogą być niedostateczna podaż żelaza z dietą, problemy z wchłanianiem żelaza lub znaczna utrata krwi. Sprawdź także artykuł: Niedobór żelaza. Co go powoduje i czym może grozić?

Wysoka ferrytyna - przyczyny i objawy nadmiaru ferrytyny

Wysoka ferrytyna może wskazywać na nadmiar żelaza w organizmie lub stan zapalny.

Objawy wysokiej ferrytyny to:

Przyczyną wysokiej ferrytyny może być genetyczna skłonność do gromadzenia żelaza (np. hemochromatoza), nadmierna suplementacja żelaza, przewlekłe stany zapalne, reumatoidalne zapalenie stawów, uszkodzenia wątroby, śledziony lub komórek szpiku kostnego.

Ferrytyna - jakie badania należy wykonać?

Aby ocenić poziom ferrytyny, wystarczy proste badanie krwi. Często badanie to jest częścią szerszego panelu badań mających na celu ocenę metabolizmu żelaza, w tym poziomu hemoglobiny i hematokrytu.

CRP a ferrytyna - jakie są między nimi zależności?

Białko C-reaktywne (CRP) jest markerem stanu zapalnego w organizmie. Wysoki poziom CRP może wpływać na zwiększenie poziomu ferrytyny, co czasami utrudnia interpretację wyników. Dlatego ważne jest, aby badać te dwa parametry razem, szczególnie gdy podejrzewa się stan zapalny.

Sprawdź także artykuł: 5 faktów o osłabieniu organizmu

Jak szybko podnieść poziom ferrytyny?

Podnoszenie poziomu ferrytyny za pomocą diety jest kluczowym elementem w zarządzaniu zapasami żelaza w organizmie, szczególnie gdy borykamy się z niską ferrytyną. Aby skutecznie zwiększyć poziom ferrytyny, ważne jest skoncentrowanie się na produktach bogatych w żelazo, które są łatwo przyswajalne przez organizm. Żelazo występuje w dwóch formach: hemowe i niehemowe. Żelazo hemowe, znajdujące się w mięsie, szczególnie w czerwonym mięsie, drobiu i rybach, jest lepiej przyswajane przez organizm w porównaniu do żelaza niehemowego, obecnego w roślinach, takich jak strączki, warzywa liściaste, orzechy i nasiona.

Włączenie do diety produktów bogatych w witaminę C, takich jak cytrusy, kiwi, truskawki, papryka, czy brokuły, może znacząco zwiększyć absorpcję żelaza niehemowego. Dlatego zaleca się łączenie źródeł żelaza roślinnego z produktami bogatymi w witaminę C w jednym posiłku. Ponadto, warto unikać spożywania produktów, które mogą hamować wchłanianie żelaza, takich jak kawa, herbata, oraz niektóre suplementy, jak wapń, bezpośrednio przed i po posiłkach zawierających żelazo.

Podnoszenie poziomu ferrytyny dietą wymaga czasu i konsekwencji, ale jest to skuteczna metoda na długoterminową poprawę stanu zdrowia. W przypadku znaczącej niskiej ferrytyny lub trudności z podniesieniem jej poziomu wyłącznie dietą, warto skonsultować się z lekarzem, który może zalecić odpowiednią suplementację żelaza.

Najlepsze leki i suplementy diety na niski poziom ferrytyny

W przypadku niskiego poziomu ferrytyny, kluczowym elementem terapii jest często suplementacja żelaza. Wybór odpowiedniego preparatu może znacząco wpłynąć na skuteczność leczenia i poprawę poziomów ferrytyny, a co za tym idzie – ogólnego stanu zdrowia. Na rynku dostępne są różnorodne “suplementy diety żelazo” oraz “żelazo lek”, które mogą być stosowane w zależności od indywidualnych potrzeb i zaleceń lekarza.

Suplementy żelaza dostępne bez recepty, takie jak “żelazo w tabletkach lek”, są łatwo dostępne i mogą być skutecznym sposobem na uzupełnienie niedoborów. Ważne jest, aby wybierać preparaty o dobrej biodostępności, co zwiększa ich skuteczność. Lek na żelazo może być również przepisany w formie bardziej skoncentrowanej, jeśli niedobory są znaczące lub gdy “suplementy diety żelazo” nie przynoszą oczekiwanych rezultatów.

Wśród polecanych suplementów znajdują się zarówno preparaty zawierające żelazo dwuwartościowe, jak i trójwartościowe. Żelazo dwuwartościowe jest zazwyczaj lepiej przyswajalne, ale dla niektórych osób może być mniej tolerowane ze względu na możliwe skutki uboczne, takie jak dolegliwości żołądkowe. W takich przypadkach, żelazo trójwartościowe, choć potencjalnie mniej przyswajalne, może okazać się lepszą opcją. Wśród suplementów z żelazem bez recepty warto zwrócić uwagę, na takie preparaty jak OLIMP CHELA FERR FORTE lub SZELAZO+SR.

Źródła: