Właściwości kwasów omega-3 dla dzieci
Kwasy omega-3 i omega-6 to jedne z najważniejszych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. To tzw. dobre tłuszcze i niezbędne składniki diety w każdym wieku, szczególnie jednak potrzebne kobietom w ciąży, w okresie karmienia piersią i małym dzieciom. Zapobiegają chorobom, w tym zwyrodnieniom plamki żółtej w oku, chorobie Alzheimera, alergiom i chorobom serca, pomagają zachować młodość i dbają o dobry nastrój. Sprawdź, dlaczego kwasy omega dla dzieci są tak istotne w codziennej diecie i suplementacji.
Kwasy omega 3 i 6 – co to jest?
Kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6 to kluczowe składniki odżywcze, których organizm nie może sam wytworzyć i muszą być dostarczane wraz z dietą. Są to nienasycone kwasy tłuszczowe, które pełnią istotną rolę w rozwoju i funkcjonowaniu organizmu, zwłaszcza w przypadku dzieci.
Omega-3 i omega-6 to grupa kwasów tłuszczowych, które różnią się strukturą chemiczną, ale oba są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wśród kwasów omega-3 szczególnie istotne są kwasy EPA (eikozapentaenowy) i DHA (dokozaheksaenowy), które mają korzystny wpływ na rozwój mózgu, funkcje poznawcze i wzrok. Kwasy omega-3 i omega-6 dla dzieci są niezwykle istotne już na etapie rozwoju płodowego, a także później - w fazie intensywnego wzrostu.
Wśród kwasów tłuszczowych omega-3 wyróżnia się:
- kwas alfa-linolenowy (ALA),
- kwas eikozapentaenowy (EPA),
- kwas dokozaheksaenowy (DHA).
Do kwasów omega-6 zalicza się:
- kwas linolowy (LA),
- kwas gamma-linolenowy (GLA),
- kwas arachidonowy (ARA).
Kwasy omega dla dzieci - dlaczego są tak ważne?
Dziecięcy rozwój i zdrowie są ściśle związane z odpowiednim dostarczaniem składników odżywczych, a kwasy omega-3 odgrywają kluczową rolę w tym procesie. Już na początku życia płodowego kwasy omega-3 wpływają na kształtowanie się i prawidłowe funkcjonowanie mózgu. Zapewnienie optymalnej dawki kwasów tłuszczowych przekłada się na lepszy rozwój dziecka, które w późniejszym okresie nie ma problemów z koncentracją i jest sprawniejsze ruchowo.
Kwasy omega-3 poprawiają ukrwienie mózgu i przepływ impulsów nerwowych między substancjami: szarą i białą. Wsparcie centralnego układu nerwowego wpływa na usprawnienie zdolności kojarzenia, skupienia uwagi i zapamiętywania. Kwasy omega-3 mają też pozytywny wpływ na rozwój kości, które u dzieci od pierwszych dni życia szybko rosną. Przyjmowanie ich pomaga w prawidłowym rozwoju kości i zapobiega ewentualnym urazom. Wzmocnienie naturalnej odporności dziecka oraz działanie przeciwalergiczne również zawdzięczamy kwasom omega-3. W przypadku alergii, omega-3 zapobiegają ich wystąpieniu i wspomagają leczenie tych, które już wystąpiły.
Podsumowując, istnieje wiele powodów, dla których kwasy omega-3 dla dzieci są niezwykle ważne:
- Rozwój mózgu: Kwas dokozaheksaenowy (DHA) jest niezbędny dla prawidłowego rozwoju mózgu dziecięcego, szczególnie w okresie prenatalnym i pierwszych latach życia. Wpływa to pozytywnie na funkcje poznawcze, pamięć oraz koncentrację.
- Wsparcie układu nerwowego: Kwasy omega-3 wspierają funkcjonowanie układu nerwowego, co może mieć znaczący wpływ na procesy myślowe i przyswajanie wiedzy u dzieci.
- Regulacja nastroju i zachowań: Badania sugerują, że suplementacja kwasami omega-3 może wpływać na regulację nastroju i zachowań u dzieci, co może być istotne zwłaszcza w przypadku dzieci z zaburzeniami emocjonalnymi.
- Zdrowy wzrok: Kwas eikozapentaenowy (EPA) i DHA są istotne dla prawidłowego funkcjonowania siatkówki oka, co wpływa korzystnie na zdrowie wzroku u dzieci.
- Odporność dziecka: Kwasy tłuszczowe omega-3 dla dzieci mają również korzystny wpływ na układ immunologiczny, wspierając odporność dziecka i pomagając mu radzić sobie z infekcjami. To właśnie stąd popularność tranu, który stosowały już nasze babcie.
Przykrymi konsekwencjami dla zdrowia są niedobory kwasów omega-3 u dzieci. U noworodków nieotrzymujących ich prawidłowej ilości z pożywieniem mogą skutkować ostrym zapaleniem skóry, atopią, podwyższeniem ryzyka wystąpienia astmy, a nawet zahamowaniem wzrostu. U dzieci nieco starszych możliwe są: opóźnienie funkcji poznawczych, utrata ostrości widzenia, zaburzenia koncentracji, problemy z czytaniem, ortografią, koordynacją ruchową i kondycją fizyczną.
Kwasy tłuszczowe omega-3 - źródła
Dzieci do 3. roku życia powinny spożywać około 150-200 mg kwasów tłuszczowych omega-3 na dobę. Naturalnym źródłem kwasów omega-3 dla niemowląt jest pokarm matki. Jeśli dziecko nie jest karmione piersią, lub nie jest mu dostarczana wystarczająca ilość kwasów omega-3 w pożywieniu, warto podać ją w formie suplementu. Na szczęście mleka modyfikowane są obligatoryjnie wzbogacane w kwasy DHA. Doskonałym wsparciem dla rozwoju dziecka jest suplementacja kwasów DHA, których organizm dziecka nie jest w stanie samodzielnie wytworzyć.
U pociech starszych podstawowym źródłem kwasów omega-3 dla dzieci powinna być codzienna dieta. Dobrą praktyką jest wprowadzanie do diety dziecka źródeł kwasów omega-3 już od najwcześniejszych lat życia. Oto niektóre z głównych źródeł tych cennych kwasów tłuszczowych:
- Ryby morskie: Ryby, zwłaszcza tłuste, jak łosoś, makrela, czy sardynki, są doskonałym źródłem DHA i EPA.
- Olej rybny: Suplementy w postaci oleju rybnego (tranu) są łatwym i skutecznym sposobem na dostarczenie organizmowi dziecka niezbędnych kwasów omega-3.
- Siemię lniane: Siemię lniane jest bogatym źródłem kwasów tłuszczowych, zwłaszcza kwasu alfa-linolenowego (ALA), który może być przekształcany w organizmie w DHA i EPA.
- Orzechy: Orzechy, zwłaszcza włoskie, są dobrym źródłem niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych. Najnowsze zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci sugerują, że aby zapobiec alergii na orzechy u dziecka, należy wprowadzać je do diety już w okresie niemowlęctwa (nawet po 6. miesiącu życia). Ważne, aby podawać je w postaci przystosowanej do możliwości malucha (np. zmielone). Warto jednak tę decyzję zawsze skonsultować z pediatrą.
- Jaja: Jaja od kur żyjących na diecie bogatej w kwasy omega-3 mogą również dostarczać pewną ilość tych cennych składników.
Sprawdź również artykuł: Rodzicu, poznaj dietę niemowlęcia bogatą w kwasy DHA
Kwasy omega - 3 - apteka, czyli preparaty z kwasami omega dla dzieci
Choć dieta powinna być głównym źródłem składników odżywczych, czasem trudno zapewnić dziecku odpowiednią ilość kwasów omega-3 tylko poprzez jedzenie. W takich przypadkach, preparaty z kwasami omega mogą być rozważane, ale zawsze po konsultacji z lekarzem.
W aptece można znaleźć różne preparaty zawierające kwasy omega-3, takie jak tran w tradycyjnej, płynnej postaci, olej rybny w kapsułkach lub syropie czy suplementy diety specjalnie dostosowane do potrzeb dzieci. Przed rozpoczęciem suplementacji, zawsze warto skonsultować się z pediatrą, aby dostosować dawkowanie do indywidualnych potrzeb dziecka.
W przypadku niemowląt karmionych piersią szczególnie istotna jest dieta mamy. Powinna ona przyjmować co najmniej 200 mg DHA dziennie, najlepiej w postaci źródeł pokarmowych, np. ryb morskich, opcjonalnie suplementów. Jeśli natomiast kobieta karmiąca ze swojej diety całkowicie wyklucza ryby, zaleca się, aby przyjmowała nawet do 400-600 mg DHA na dobę.
W przypadku kobiet dbających o odpowiednią podaż kwasów tłuszczowych omega-3 wraz z dietą, nie jest konieczna suplementacja, a mleko matki jest wystarczającym źródłem DHA dla niemowlęcia. Dodatkowo warto mieć na uwadze, że zgodnie z przepisami mleko modyfikowane powinno być fortyfikowane (wzbogacane) o kwasy DHA, co pozwala uniknąć niedoborów tego składnika także u maluszków karmionych sztucznie.
W okresie rozszerzania diety dziecka głównym źródłem kwasów tłuszczowych DHA są produkty uzupełniające. Jeśli jednak z różnych powodów dziecko nie zjada wystarczająco dużo ryb i źródeł kwasów omega-3, konieczne jest wdrożenie odpowiedniej suplementacji. Krok ten powinien być zawsze skonsultowany z lekarzem.
Wielu rodziców chcących podawać kwasy omega-3 dziecku, zastanawia się, jakie wybrać preparaty. Bez wątpienia powinny być one dopasowane do wieku malucha i jego zdolności połykania. Dla młodszych dzieci kwasy omega mają postać kropli, płynów i syropów. Niektóre z nich są wyposażone w specjalne dozowniki, które ułatwiają odmierzenie odpowiedniej dawki preparatu. Małe dzieci z pewnością chętniej będą także przyjmowały tran smakowy, np. truskawkowy, cytrynowy lub malinowy, w którym nie jest wyczuwalny charakterystyczny rybi posmak. Starsze dzieci mogą już natomiast przyjmować kwasy omega w kapsułkach. Są one otoczone specjalną powłoką zawierającą tłuszcz, który ułatwia prawidłowe wchłanianie witamin.
Decydując się na stosowanie wybranych suplementów diety z kwasami omega-3 u dzieci, należy zwrócić uwagę na ilość substancji zawartych w preparacie, ponieważ nie każdy jest dopasowany do konkretnego wieku dziecka. Przed zastosowaniem suplementu porozmawiaj z lekarzem. Specjalista z pewnością pomoże Ci ustalić, który z dostępnych na rynku preparatów będzie najlepszy dla malucha oraz jak należy go przyjmować.
Kwasy tłuszczowe omega - 3 - jak długo stosować?
Stosowanie kwasów omega-3 dla dzieci powinno być regularne, zwłaszcza w okresie intensywnego rozwoju. Odpowiednie ilości tych kwasów tłuszczowych są istotne przez całe dzieciństwo, jednak szczególnie ważne są w okresie prenatalnym, pierwszych latach życia i okresie nauki. Warto jednak o nich pamiętać przez całe życie.
Należy jednak pamiętać, że każde dziecko jest inne, a indywidualne potrzeby żywieniowe mogą się różnić. Dlatego ważne jest monitorowanie reakcji organizmu na suplementację oraz regularne konsultacje z lekarzem.
Podsumowując, kwasy omega-3 i omega-6 są niezwykle istotne dla prawidłowego rozwoju dzieci, wpływając korzystnie na rozwój mózgu, funkcje poznawcze, wzrok i wiele innych aspektów zdrowia malucha. Odpowiednia dieta, bogata w źródła tych kwasów oraz ewentualna suplementacja pod kontrolą lekarza, mogą znacząco przyczynić się do zdrowego i harmonijnego rozwoju dziecka.
mgr farm. Szymon Dybalski
Ukończył studia na Wydziale Farmaceutycznym Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Od 5 lat wykonuje swój zawód mając czynny kontakt z pacjentem, przy czym od 4 lat pełni funkcję specjalisty w dziedzinie farmacji w Aptece Melissa, udzielając pacjentom merytorycznych wideoporad oraz publikując eksperckie artykuły w Strefy Wiedzy. W pracy farmaceuty najbardziej ceni sobie kontakt z pacjentem, możliwość niesienia pomocy oraz rozwiewania wątpliwości dotyczących zamienników leków, dawkowania, realizacji recept i innych nurtujących kwestii związanych z farmakoterapią. Dziedziną, w której się kształci i wciąż poszerza swoją wiedzę jest prawo farmaceutyczne. Czas poza pracą uwielbia spędzać z rodziną, a w wolnych chwilach stawia na aktywność – zazwyczaj wybiera bieganie, wspinaczkę oraz długie spacery z psem, dzięki któremu zainteresował się tematem zwierzęcej behawiorystyki.
Powiązane kategorie produktowe