Przyczyny trądziku, objawy, pielęgnacja cery trądzikowej

Przyczyny trądziku - co przyczynia się do powstawania wyprysków?

Dziś już wiadomo, że nie ma jednej konkretnej przyczyny trądziku, takiej jak niewystarczająca higiena czy niodpowiednia dieta. Wieloletnie badania wykazały, że czynników rozwoju krost i zaskórników jest co najmniej kilka: 

• nadmierne wydzielanie łoju (sebum); 
• nasilone rogowacenie ujść wyprowadzających gruczołów łojowych, co powoduje utrudnione wydzielanie sebum na powierzchnię naskórka; 
• namnażanie się bakterii w obrębie mieszka włosowego (przede wszystkim Propionibacterium acnes), występujące często w postaci biofilmu, czyli warstwy utrudniającej leczenie miejscowe; 
• rozwój okołomieszkowego stanu zapalnego; 
• zaburzenia hormonalne, przede wszystkim związane z wysokim poziomem androgenów we krwi; 
• przyjmowanie niektórych leków zwłaszcza z grupy glikokortykosteroidów, leków przeciwdepresyjnych, przeciwpadaczkowych i preparatów witaminy B12.

Nie ma wciąż zgody wśród naukowców, czy nasza dieta ma istotny wpływ na pojawianie się niedoskonałości. Nasze babcie uważały, że może im sprzyjać spożywanie słodkich i pikantnych potraw. Obecnie dominuje pogląd, iż dieta oparta o produkty o niskim indeksie glikemicznym (dieta cukrzycowa) jest najbardziej korzystna dla osób ze skłonnością do trądziku.

Typy trądziku - jakie postacie wyróżnia się u pacjentów?

Krosty i grudki zapalne - z takimi wykwitami kojarzy się nam najczęściej trądzik, ale są pacjenci, u których głównym objawem są zaskórniki (trądzik zaskórnikowy), rozległe zmiany ropne (trądzik ropowiczy) i blizny - nieestetyczne zagłębienia skóry pozostałe po zamianach zapalnych (trądzik bliznowcowy).

Leczenie trądziku - metody postępowania

Terapię trądziku należy powierzyć doświadczonemu specjaliście chorób skóry, który oceni zaawansowanie zmian skórnych i zaproponuje najbezpieczniejszą i najbardziej skuteczną metodę leczenia. U większości pacjentów uzyskamy dobre efekty za pomocą samych preparatów miejscowych, czyli maści, żeli, kremów i roztworów aplikowanych bezpośrednio na skórę. Wykorzystujemy w tym celu różne składniki, których zadaniem jest zmniejszenie aktywności gruczołów łojowych, zahamowanie powstawania zaskórników, działanie przeciwbakteryjne i przeciwzapalne.

Do najczęściej stosowanych substancji w preparatach o działaniu przeciwtrądzikowym zaliczamy: 

• antybiotyki (erytromycyna i klindamycyna); 
• retinoidy (pochodne witaminy A); 
• nadtlenek benzoilu; 
• kwas azelainowy.

U około 15% pacjentów dotkniętych problemem trądziku niezbędne będzie wdrożenie leczenia doustnego. Zazwyczaj taki krok wiąże się z wieloma obawami, dotyczącymi potencjalnych działań niepożądanych, jednak kuracja prowadzona przez doświadczonego dermatologa będzie bezpieczna i pozwoli na uzyskanie najlepszych efektów. Jeśli chorujesz przewlekle, przyjmujesz leki, jesteś w ciąży (lub ją planujesz), czy też karmisz piersią - koniecznie powiedz o tym swojemu lekarzowi, gdyż niektóre formy leczenia mogą być przeciwskazane.

Pierwszymi preparatami zlecanymi w trądziku niereagującym na leczenie miejscowe są antybiotyki doustne z grupy tetracyklin lub makrolidów. Zazwyczaj są one przez chorych dobrze tolerowane, pierwsze efekty widoczne są szybko, a cała kuracja trwa do 12 tygodni. Gdy taka forma leczenia okazuje się nieskuteczna, lekarz może Ci zaproponować wielomiesięczną terapię izotretynoiną, czyli doustną podchodną witaminy A. Jest to najbardziej skuteczna forma leczenia zaawansowanego trądziku, jednak związana z wywoływaniem znacznej suchości skóry, a także z koniecznością stosowania skutecznej antykoncepcji, ochrony przed słońcem i regularnym wykonywaniem badań krwi.

Pielęgnacja skóry trądzikowej - najważniejsze zasady

W przeszłości kosmetyki pielęgnacyjne przeznaczone do skóry trądzikowej opierały się na preparatach na bazie alkoholu, który miał za zadanie odkazić skórę i wysuszyć zmiany. Obecnie wiadomo, że nie jest to właściwe podejście - zbyt agresywne traktowanie skóry paradoksalnie nasila łojotok. Kluczem do idealnej skóry jest właściwe zbalansowanie w kosmetyku składników aktywnych przeciwtrądzikowych (takich jak np. kwas glikolowy, witamina PP, wyciąg z palmy sabalowej) i kojąco-nawilżającej bazy. Oczyszczanie skóry z problemem trądziku powinno być oparte na łagodnych żelach i emulsjach, pozbawionych agresywnych detergentów (np. SLS-ów)- pamiętaj, aby to robić rano i wieczorem.

Niektóre z miejscowych preparatów stosowanych w leczeniu trądziku, w szczególności retinoidy i nadtlenek benzoilu, mogą podrażniać skórę, powodując jej zaczerwienienie, złuszczanie i swędzenie. Sposobem, by temu zapobiec, jest systematyczne nawilżanie skóry odpowiednio dobranym preparatem o działaniu łagodzącym, regenerującym i odbudowującym barierę hydrolipidową naskórka i stosowanie kremu jako „podkładu” pod lek. Na problem dużej suchości, w skrajnych przypadkach prowadzących do rozwoju zmian wypryskowych, narażeni są zwłaszcza pacjenci leczeni doustną izotretynoiną. Systematyczne stosowanie środków pielęgnujących, co najmniej 2-3 razy dziennie, pozwoli poprawić komfort leczenia i zapobiec pojawieniu się zmian zapalnych.

Stosując leki przeciwtrądzikowe, zarówno miejscowe jak i doustne, pamiętaj także o ochronie przeciwsłonecznej w ciągu dnia, aby uniknąć pojawienia się przebarwień. Kremy z wysokim filtrem (SPF 50+) powinieneś aplikować co ok. 3 godziny na wszystkie odsłonięte części ciała.