Pierwsza pomoc po ukąszeniu owadów u dzieci. Co robić?

Jak leczyć u dzieci miejscowe odczyny po użądleniach i ukąszeniach przez owady?

Świąd, pieczenie, ból, miejscowy obrzęk oraz rumień po ugryzieniu owada – oto typowe objawy ukąszenia czy użądlenia. Jednak zanim przystąpisz do udzielenia dziecku pomocy, warto określić, co zaatakowało malucha. Istnieje duża grupa owadów, które mogą ukąsić – „napastnika” możesz poznać po zmianach, które pojawiły się na skórze.

Najczęściej atakują:

• komary – w naszych warunkach klimatycznych ich ukąszenia nie są groźne, ponieważ owady nie przenoszą tutaj groźnych infekcji, takich jak malaria czy denga. Ukąszenia komara są zazwyczaj rozlane po cały ciele, lekko opuchnięte i zaczerwienione, a przede wszystkim mocno swędzące. Znikają najczęściej po około dwóch dniach,
• pszczoły i osy – ich użądlenie jest bardzo bolesne i pozostawia białą plamkę z czerwoną obwódką. Uwaga! Pszczoły pozostawiają w miejscu użądlenia żądło! Trzeba je delikatnie usunąć, nie naruszając woreczka z jadem, możliwa jest także opuchlizna po ukąszeniu pszczoły,
• szerszeń - jego użądlenie jest najbardziej bolesne, z powodu głębiej penetrującego żądła i niewiele większej dawki toksyn- w porównaniu do osy czy pszczoły,
• meszki – te niewielkie muszki pozostawiają bolesne i mocno spuchnięte ślady na skórze, a opuchlizna po ukąszeniu meszki może utrzymywać się nawet kilka dni,
• końskie muchy – ich ukąszenia są bardzo bolesne, mogą krwawić oraz pozostawić obrzęk,
• pluskwy – ryzyko ugryzienia przez te owady pojawia się np. na wakacjach, gdy owady bytują w materacu łóżka; ślady po ukąszeniu są podobne do tych pozostawianych przez komary, ale często ułożone liniowo,
• pchły – ich ukąszenia najczęściej pojawiają się w okolicach kostek oraz podudzi i są ułożone asymetrycznie.

Zapoznaj się także ze wpisem: Wakacyjna apteczka

Użądlenia owadów

Jeśli dostrzeżesz, że Twoje dziecko zostało ukąszone, udziel mu pierwszej pomocy. W większości przypadków ukąszenia owadów są mało groźne, więc nie ma konieczności udawania się do lekarza. Pamiętaj jednak, że jeśli „sprawcą” jest pszczoła lub osa, a użądlenie nastąpiło w okolicy twarzy, szyi czy też w język lub gardło (np. podczas jedzenia czegoś słodkiego), może wystąpić silna reakcja alergiczna zagrażająca zdrowiu, a nawet życiu. Jeśli więc to nastąpi, obserwuj uważnie, czy nie pojawią się:

• silna opuchlizna po ukąszeniu,
• trudności w oddychaniu lub mówieniu,
• złe samopoczucie,
• chrypka lub świszczący oddech.

W takiej sytuacji pilnie wezwij pogotowie lub udaj się z dzieckiem na SOR. Konsultacji z lekarzem wymaga także silny skórny odczyn po ugryzieniu owada.

Wielu rodziców ma także inne pytania, kiedy dziecku przytrafi się użądlenie osy - jak długo boli, czym przykładać, jakie mieć preparaty w domowej apteczce? Inne osoby próbują rozwiązać dylemat “użądlenie osy - opuchlizna jak długo się utrzymuje? Już spieszymy z wyjaśnieniem. Ból i zaczerwienienie po użądleniu osy może utrzymywać się od kilku godzin do kilku dni (sprawdź w internecie hasło “ukąszenie osy rumień zdjęcia”, aby zobaczyć, jak wyglądają objawy). W większości przypadków ustępuje, nie pozostawiając po sobie żadnych objawów. Jedynie u osób z alergią na jad osy może pojawić się duży obrzęk, którego średnica może przekroczyć nawet 10 cm. W takiej sytuacji z problemem należy udać się do lekarza. Na mniej dokuczliwe użądlenia można zastosować zimne okłady oraz żele przeciwalergiczne dostępne w aptece bez recepty, np. Fenistil lub Foxil.

Kolejnym problemem jest użądlenie pszczoły - jak długo boli, opuchlizna - jak długo się utrzymuje? W tym przypadku w miejscu użądlenia może powstać bolesny rumień i obrzęk, któremu towarzyszy pieczenie i uczucie rozpierania (wpisując w wyszukiwarkę internetową hasło “rumień po ukąszeniu owada zdjęcia”, możesz sprawdzić, jak wyglądają te symptomy). Objawy te zazwyczaj utrzymują się przez 1-2 doby od użądlenia. Jeśli więc ukąszenie pszczoły daje u dziecka objawy, a opuchlizna utrzymuje się na drugi dzień, należy wstrzymać się z zamartwianiem. Wyjątek stanowi alergia na jad pszczoły, która wymaga natychmiastowej konsultacji z lekarzem.

Ukąszenia owadów

W większości sytuacji skutki ukąszenia owadów są jedynie dokuczliwe, ale mało zagrażające zdrowiu oraz życiu dziecka. Aby zmniejszyć bolesność, świąd i zaczerwienienie, możesz:

• przemyć i zdezynfekować ranę, np. przy pomocy wody z szarym mydłem lub płynu zawierającego np. oktenidynę,
• zastosować preparaty na ukąszenia owadów do stosowania miejscowego, zawierające np. alantoinę, dekspantenol, żel z aloesu czy mentol, które pomagają łagodzić świąd i obrzęk,
• sięgnąć po leki przeciwhistaminowe dla dzieci – dostępne są zarówno w postaci maści do stosowania miejscowego, jak i doustne. Warto pamiętać, że ich podanie należy skonsultować z lekarzem lub farmaceutą,
• sięgnąć po maść z hydrokortyzonem, jeśli swędzenie i zaczerwienienie utrzymuje się dłużej. W ostateczności konieczne będzie zażycie antybiotyku z przepisu lekarza.

Zastosowane mogą mieć także domowe sposoby – np. wspomniane już robienie zimnych okładów, które będą łagodziły nieprzyjemne odczucia, jak również przetarcie miejsca ukąszenia octem, spirytusem jabłkowym czy też kawałkiem świeżo rozkrojonej cebuli. Metody te nie tylko pomagają łagodzić świąd i ból, ale również zmniejszyć opuchliznę po ukąszeniu. Jeśli nie wiesz, jak może ona wyglądać, wpisz w wyszukiwarkę internetową hasło “ukąszenie owada opuchlizna zdjęcia”. W niektórych przypadkach na skórze może pozostać też twardy guzek po ukąszeniu. Zazwyczaj jest to łagodna zmiana włókniakowa skóry, która z czasem zanika.

Pilnuj również, aby dziecko nie rozdrapywało swędzącego miejsca – wówczas mogłoby dojść do rozwoju potencjalnego zakażenia bakteryjnego. Zapobiec temu może np. nałożenie na ukąszenie opatrunku w postaci plasterka.

Sprawdź także artykuł: Kleszcze - czy jest się czego bać i jak się przed nimi uchronić?

Chociaż ukąszenia owadów najczęściej nie stanowią poważnego zagrożenia, są uciążliwe – zwłaszcza dla dziecka. Dlatego warto możliwie jak najskuteczniej chronić się przed owadami. Pomocne w tym celu są np. różnego rodzaju repelenty – dostępne są preparaty odstraszające meszki, komary oraz (znacznie groźniejsze) kleszcze. W domu można zastosować dodatkowo moskitiery. Należy również ostrożnie jeść i pić słodkie produkty na zewnątrz latem – mogą one przyciągać osy i pszczoły. Stosując się do tych zasad, zmniejszysz ryzyko ukąszenia. Kiedy zaś do niego dojdzie, miej pod ręką środki, które pozwolą Ci udzielić maluchowi pierwszej pomocy.