Niepłodność. Jak ją zdiagnozować?

Niepłodność – kiedy należy rozpocząć diagnostykę?

O niepłodności mówi się, gdy kobieta nie może zajść w ciążę pomimo regularnego współżycia bez zabezpieczenia przez ściśle określony okres. Jest on zależny od wieku. I tak, u pań:

• poniżej 35. roku życia jest to 12 miesięcy, 
• powyżej 35. roku życia jest to 6 miesięcy.

Po upływie tego czasu należy wraz z partnerem (jeśli jest on obecny) zgłosić się do lekarza.

Nieco inaczej wygląda sytuacja u kobiet powyżej 40. roku życia. Jeśli jesteś w tym wieku i nie możesz zajść w ciążę, nie zwlekaj z rozpoczęciem diagnostyki – jak najszybciej udaj się do specjalisty.

Diagnoza niepłodności – od czego zacząć?

W diagnozowaniu niepłodności ważne jest, aby badaniom poddało się oboje partnerów, ponieważ „odpowiedzialność” za problemy z zajściem w ciążę może leżeć po obu stronach.

Jeśli jesteś kobietą i podejrzewasz u siebie niepłodność, zgłoś się do ginekologa, który specjalizuje się w leczeniu tego typu zaburzeń. Lekarz na początek przeprowadzi szczegółowy wywiad. Może zapytać o:

• wiek Twój i partnera,
• przebieg cykli w miesiączkowych,
• intensywność pożycia seksualnego,
• choroby zarówno Twoje i partnera, jak i najbliższej rodziny, 
• liczbę partnerów seksualnych,
• przebyte choroby, np. choroby przenoszone drogą płciową, choroby ogólnoustrojowe czy zapalenie przydatków lub jąder,
• nawyki żywieniowe,
• przyjmowane leki,
• stosowane używki.

Kolejny krok to wykonanie USG dróg rodnych kobiety w celu ich oceny i wykluczenia fizjologicznych przeszkód w zapłodnieniu. Ponadto ginekolog może zlecić przeprowadzenie badań laboratoryjnych, aby sprawdzić ogólny stan zdrowia osób starających się o potomstwo.

Jeśli uzyskane wyniki będą niepokojące lekarz, może także skierować Ciebie i partnera do innych specjalistów, np. endokrynologa, androloga i urologa. Istotna na tym etapie może być także wizyta u psychologa czy seksuologa.

Endokrynolog – jak może pomóc w leczeniu niepłodności?

Endokrynolog zajmuje się zaburzeniami pracy układu hormonalnego. Jego pomoc jest nieoceniona podczas leczenia niepłodności, ponieważ nieprawidłowe stężenie hormonów płciowych stanowi częstą przyczynę problemów z zajściem w ciążę.

• U kobiet może ono wywołać nieregularną owulację lub jej całkowity brak.
• U mężczyzn niewłaściwy poziom hormonów płciowych może odpowiadać za małą ilość plemników w nasieniu lub ich niską żywotność.

Zaburzenia w pracy układu hormonalnego zazwyczaj leczy się farmakologicznie.

Androlog – jak wspiera walkę z niepłodnością?

Androlog to lekarz, który zajmuje się niepłodnością mężczyzn. Podczas wizyty specjalista przeprowadza wywiad oraz:

• ocenia wygląd męskiej sylwetki,
• sprawdza anatomię narządów płciowych,
• może zlecić badanie nasienia lub badania genetyczne.

Z wizytą u androloga nie warto zwlekać, zwłaszcza jeśli okaże się, że partnerka jest zdrowa. Wyniki konsultacji mogą być punktem przełomowym w leczeniu niepłodności.

Psycholog i seksuolog – dlaczego ich pomoc jest ważna?

Wizyta u psychologa i seksuologa ma duże znaczenie dla walki z niepłodnością. Pamiętaj, że problemy z zajściem w ciążę mogą mieć również podłoże psychiczne. Wśród czynników mogących powodować blokadę fizjologiczną, są np.:

• długotrwałe starania się o dziecko, które negatywnie wpływają na relację i generują dużo stresu,
• strach przed porodem,
• traumy z dzieciństwa.

Dlatego jeśli pod względem fizycznym wszystko jest w porządku, warto rozważyć wizytę u psychologa i seksuologa. Ci specjaliści pomogą ustalić bądź wykluczyć psychiczne przyczyny niepłodności.

Przyczyny niepłodności – jakie występują najczęściej?

Wśród najczęstszych czynników, które wpływają na tego typu zaburzenia u kobiet, można wymienić niedrożność jajowodów czy zaburzenia hormonalne. Z kolei u mężczyzn dolegliwości zazwyczaj wynikają ze złej jakości nasienia.

Jednocześnie pamiętaj, że nie zawsze jest możliwe ustalenie przyczyny niepłodności. W takich sytuacjach jest mowa o idiopatycznej niepłodności.

Diagnoza niepłodności wymaga wielokierunkowego działania i współpracy wielu specjalistów. Jednak wysiłek się opłaca – większość par po zakończeniu leczenia może cieszyć się urokami rodzicielstwa.