Katar sienny. Jakie są jego objawy i jak go leczyć?
Zmagasz się z katarem cały rok, ale nie masz innych objawów przeziębienia? Towarzyszą mu jednak inne uciążliwe dolegliwości? To może być katar sienny, który może świadczyć o alergii spowodowanej np. pyłkami roślin. Sprawdź, jak go zidentyfikować oraz w jaki sposób go zwalczyć.
Statystyki pokazują, że alergiczny nieżyt nosa może dotyczyć nawet 10-25% społeczeństwa [1]. Pojawia się jako efekt nadprodukcji swoistych przeciwciał IgE w odpowiedzi na kontakt z alergenem. Schorzenie daje uciążliwe objawy, które mogą odpowiadać za obniżenie jakości życia. Można jednak skutecznie z nimi walczyć, stosując odpowiednie preparaty, np. aerozol na katar sienny.
Katar sienny – co to?
Mianem kataru siennego określa się alergiczny nieżyt nosa wynikający z alergii. Może mieć charakter sezonowy np. na pyłki roślin, między innymi: brzozy, leszczyny, bylicy pospolitej, babki lancetowatej, żyta, kostrzewy łąkowej, wiechliny łąkowej. Również katar sienny może mieć charakter całoroczny, spowodowany alergenami takimi jak sierść kota/psa, kurz, roztocza czy pleśń.
Katar sienny – typowe objawy
Katar sienny bardzo często ma charakter sezonowy – pojawia się w okresie pylenia roślin należących do alergenów. Chociaż głównym objawem jest wodnisty wyciek z nosa, mogą towarzyszyć mu dodatkowe dolegliwości. Są to m.in.:
- kichanie (seryjne)
- zaczerwienienie nosa
- świąd.
Rozpoznania można dokonać na podstawie wywiadu lekarskiego – odpowiedzi na kilka istotnych. Alergiczny nieżyt nosa (w katar sienny) można podejrzewać wówczas, gdy:
- wydzielina z nosa nie jest zielona / żółta i gęsta
- wydzielina nie spływa do gardła z gęstym śluzem
- nie dochodzi do nawracających krwawień z nosa
- nie występuje ból twarzy
- wyciek z nosa jest wodnisty, obustronny
- pojawia się gwałtowne kichanie
- zauważalna jest niedrożność nosa [2].
Ponadto alergicznemu nieżytowi nosa może towarzyszyć zapalenie spojówek objawiające się czerwonymi i swędzącymi oczami.
Jak leczyć katar sienny?
W przypadku wystąpienia objawów kataru siennego należy przede wszystkim unikać bezpośredniego kontaktu z danym alergenem. Jeśli nie został on określony, wówczas zaleca się wykonanie alergenowych testów skórnych lub przeprowadzenie próby prowokacyjnej donosowej.
Uzupełnieniem unikania ekspozycji na dany alergen jest leczenie farmakologiczne, w którym obowiązuje zasada stopniowego włączania leków – w zależności od stopnia nasilenia objawów [3].
- Glikokortykosteroidy donosowe
Glikokortykosteroidy donosowe uważa się za najskuteczniejsze w eliminacji objawów alergicznego nieżytu nosa [4]. Zaleca się ich regularne stosowanie – zgodnie z wytycznymi lekarza. Leki nowej generacji są bezpieczne – działają wyłącznie w miejscu podania.
- Leki przeciwhistaminowe
Podawanie leków przeciwhistaminowych ma na celu złagodzenie objawów takich jak kichanie, świąd czy łzawienie. Zaleca się stosowanie leków II generacji.
- Leki obkurczające naczynia błony śluzowej
Tego typu leki należy stosować doraźnie – nie dłużej niż kilka dni. W przeciwnym razie może wystąpić polekowy nieżyt nosa [5].
Warto przy tym zwrócić uwagę na aerozol na katar sienny zawierające ektoinę. Jest to substancja pochodzenia naturalnego (produkowana przez niektóre rodzaje bakterii), która pomaga łagodzić objawy alergii błon śluzowych nosa i oczu[6] tworząc na niej ochronną warstwę.
Katar sienny – czy można go całkowicie wyleczyć?
U niektórych osób katar sienny trwa nawet kilka lat. Istnieje jednak możliwość znacznego zmniejszenia nasilenia objawów, a nawet całkowitego wyleczenia [7]. To dobra wiadomość dla tych, którzy zmagają się z nieprzyjemnymi dolegliwościami w okresie kwitnienia roślin. Należy jednak pamiętać, że podstawą – jak zwykle – bywa prawidłowo dobrany sposób leczenia.
Przypisy:
- Standardy diagnostyczne i terapeutyczne alergicznego nieżytu nosa. Wojciech Brzoznowski. Forum Medycyny Rodzinnej 2009;3(3):173-180.
- j.w.
- Bocheńska-Marciniak M. Alergiczny nieżyt nosa — postępy w leczeniu. Terapia 2003; 2 (135): 13–20
- https://www.mp.pl/pacjent/alergie/chorobyalergiczne/choroby/57586,alergiczny-niezyt-nosa
- https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.17.3.
- https://www.ptca.pl/baza-wiedzy/produkty-naturalne-leczenie-azs/163-ektoina
- https://www.mp.pl/pacjent/alergie/chorobyalergiczne/choroby/57586,alergiczny-niezyt-nosa
mgr farm. Szymon Dybalski
Ukończył studia na Wydziale Farmaceutycznym Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Od 5 lat wykonuje swój zawód mając czynny kontakt z pacjentem, przy czym od 4 lat pełni funkcję specjalisty w dziedzinie farmacji w Aptece Melissa, udzielając pacjentom merytorycznych wideoporad oraz publikując eksperckie artykuły w Strefy Wiedzy. W pracy farmaceuty najbardziej ceni sobie kontakt z pacjentem, możliwość niesienia pomocy oraz rozwiewania wątpliwości dotyczących zamienników leków, dawkowania, realizacji recept i innych nurtujących kwestii związanych z farmakoterapią. Dziedziną, w której się kształci i wciąż poszerza swoją wiedzę jest prawo farmaceutyczne. Czas poza pracą uwielbia spędzać z rodziną, a w wolnych chwilach stawia na aktywność – zazwyczaj wybiera bieganie, wspinaczkę oraz długie spacery z psem, dzięki któremu zainteresował się tematem zwierzęcej behawiorystyki.