Jak rozpoznać rodzaj kaszlu? Co na mokry kaszel? Poznaj erdosteinę

Mokry czy suchy – jaki rodzaj kaszlu? Jak rozpoznać?

Kaszel jest odruchem fizjologicznym, który umożliwia oczyszczenie dróg oddechowych z zalegającej w nich wydzieliny lub ciała obcego. Jest ważnym czynnikiem diagnostycznym, który ze względu na różny charakter, stopień nasilenia i momenty zaostrzania ułatwia rozpoznanie choroby. Istotne jest prawidłowe rozróżnienie rodzaju kaszlu, ponieważ determinuje ono wybór odpowiedniego leczenia.

Kaszel suchy – w jakich chorobach pojawia się, jak rozpoznać?

O kaszlu suchym mówi się, gdy przebiega on bez odkrztuszania wydzieliny. Dochodzi wówczas do podrażniania receptorów kaszlu, zlokalizowanych w drogach oddechowych, ale bez jednoczesnej nasilonej produkcji śluzu. Kaszel suchy pojawia się m.in. w przebiegu astmy, choroby refluksowej przełyku lub w wyniku stosowania niektórych leków. Jest również dość typowym objawem dla początkowej fazy infekcji górnych dróg oddechowych.

Leczenie kaszlu suchego zależy głównie od jego przyczyny. Jeśli utrzymuje się on krótko i ma łagodne nasilenie, najczęściej nie ma konieczności stosowania leków. Jeśli jednak jest on dość uciążliwy dla pacjenta, można sięgnąć po leki przeciwkaszlowe, które hamują odruch kaszlu.

Kaszel mokry – jak leczyć kaszel produktywny?

Kaszel mokry określany jest również jako kaszel produktywny. U chorego dochodzi do wzmożonej produkcji wydzieliny, która nie jest w wystarczającym stopniu odprowadzana. Aby wspomóc mechanizmy oczyszczające, pojawia się odruch kaszlu. Pacjent odkrztusza nagromadzony śluz.

Kaszel mokry jest charakterystyczny dla różnego rodzaju infekcji górnych i dolnych dróg oddechowych. Pojawia się przy zapaleniu oskrzeli, zatok i zapaleniu płuc. Występuje też w II fazie przeziębienia, po kaszlu suchym. Prawidłowe rozpoznanie produktywnego, mokrego kaszlu jest kluczowe dla wprowadzenia skutecznego leku. Nie stosuje się wówczas preparatów przeciwkaszlowych, ponieważ w wyniku hamowania odruchu kaszlowego dochodziłoby do gromadzenia się śluzu w drogach oddechowych, co z kolei zwiększałoby ryzyko obturacji i powikłań bakteryjnych.

Co na mokry kaszel – jak działają leki wykrztuśne?

W leczeniu mokrego kaszlu wykorzystuje się leki mukoaktywne. Wśród nich znajdują się substancje o różnym mechanizmie działania. Niektóre związki ograniczają produkcję śluzu, inne zmniejszają jego lepkość, a kolejne poprawiają transport rzęskowo-śluzowy. Efektem ich działania ma być łatwiejsze pozbycie się nagromadzonego śluzu.

Mimo dużego wyboru wśród preparatów na mokry kaszel i dostępności różnych postaci leku, w składzie większości z nich znaleźć można te same substancje aktywne. Dla wielu osób istotne znaczenie podczas zakupu mają też wieloletnie przyzwyczajenia, których zasadność nie zawsze znajduje odzwierciedlenie w badaniach naukowych. Najnowszą molekułą[1] o udowodnionej skuteczności w leczeniu mokrego, produktywnego kaszlu jest erdosteina. Na tle pozostałych produktów leczniczych, lek z erdosteiną wyróżnia się wielokierunkowym mechanizmem działania i łagodnym wpływem na błonę śluzową żołądka.

Erdosteina – wielokierunkowe działanie na mokry kaszel i zatkane zatoki

Erdosteina jest prolekiem, w związku z czym charakteryzuje się neutralnym wpływem na błonę śluzową żołądka. Do jej aktywacji dochodzi dopiero w trakcie wchłaniania z przewodu pokarmowego. Dzięki takiej formie (proleku), erdosteina jest bezpieczna nawet dla pacjentów cierpiących na chorobę wrzodową żołądka i dwunastnicy[2].

Poza wysokim profilem bezpieczeństwa i dobrą tolerancją leku przez pacjentów, erdosteinę charakteryzuje również skuteczność w leczeniu wspomagającym w przebiegu chorób wirusowych i bakteryjnych dróg oddechowych. Kompleksowe działanie erdosteiny polega na:

• zmodyfikowaniu charakteru śluzu, poprzez spadek jego gęstości i lepkości – dzięki czemu ułatwia odkrztuszanie wydzieliny;
• usprawnieniu klirensu śluzowo-rzęskowego, dzięki czemu wydzielina jest łatwiej usuwana z dróg oddechowych;
• zmniejszonej produkcji wydzieliny;
• zmniejszeniem przylegania bakterii do komórek wyścielających drogi oddechowe – minimalizuje to ryzyko rozwoju nadkażenia bakteryjnego;
• hamowaniu syntezy czynników prozapalnych;
• posiadaniu właściwości antyoksydacyjnych[3].

Nie wszystkie leki na kaszel mokry mogą być stosowane łącznie z antybiotykiem. W przypadku erdosteiny potwierdzono jednak korzystny efekt takiego połączenia. Jest ono nie tylko bezpieczne, ale również korzystne dla pacjenta. Efekt antybiotykoterapii może być więc lepszy dzięki synergii z erdosteiną.
W wyniku wielokierunkowego działania erdosteiny, jej przyjmowanie zmniejsza nasilenie kaszlu i jego częstotliwość w porównaniu do leków wykrztuśnych. Dolegliwości odczuwane przez pacjenta ulegają złagodzeniu. Chory mniej męczy się uciążliwym odkrztuszaniem gęstej wydzieliny. Lek z erdosteiną Erdomed Muko (dostępny w opakowaniu zawierającym 10 oraz 20 saszetek) wskazany jest do stosowania przede wszystkim przy stanach zapalnych nosa i zatok, oskrzeli, płuc, krtani i tchawicy, którym towarzyszy zalegająca wydzielina. Korzystne efekty uzyskuje się zarówno w terapii stanów ostrych, jak i przewlekłych. Przykładowo, erdosteina wykazała skuteczność u pacjentów z POChP (przewlekłą obturacyjną chorobą płuc) w postaci skrócenia czasu trwania i częstotliwości zaostrzeń choroby[4].

Nowoczesny lek z erdosteiną wyróżnia się spośród szerokiej oferty produktów leczniczych na kaszel mokry. Jego zaletą jest również postać – proszek do sporządzania zawiesiny doustnej wymaga rozpuszczenia w wodzie, dzięki czemu pacjent spożywa dodatkową porcję płynów. Odpowiednie nawodnienie organizmu ma istotne znaczenie w procesie leczenia. Erdomed Muko może być stosowany od 12. roku życia.

1. *IQVIA, Dataview, R05C, 2021 dostęp 18.01.2022
2. Doniec Z., Mastalerz-Migas A., Krenke K., Mazurek H., Bieńkowski P., Rekomendacje postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w kaszlu u dzieci dla lekarzy POZ, 2016
3. Kupaj A., Fornal R., Kurzawa R., Zastosowanie erdosteiny w codziennej praktyce lekarskiej, Świat Medycyny i Farmacji, 2019, 12, 18-24
4. Dal Negro R.W., Wedzicha J.A., Iversen M., Fontana G., Page C., Cicero A.F., Pozzi E., Valverley P.M.A., Effect of erdosteine on the rate and duration of COPD exacerbations: the RESTORE study, European Respiratory Journal, 2017, 50 (4), 1700711, doi: 10.1183/13993003.00711-2017