DHEA u mężczyzn a dysfunkcje seksualne po 40 roku życia
Satysfakcja z życia seksualnego i spełnienie seksualne są pozytywnie skorelowane z jakością życia człowieka - obniżona jakość seksu lub jego brak przyczyniają się do obniżenia jakości życia w ogóle. Powodów takiego stanu jest kilka, a przyczyna fizjologiczna określana jest terminem „dysfunkcje seksualne”, „zaburzenia potencji” albo popularniej – obniżone libido i sprawność seksualna. Jednym ze sposobów na poradzenie sobie z tymi problemami jest suplementacja DHEA u mężczyzn. Jak działają preparaty z zawartością tej substancji? Kiedy je zażywać i co zrobić, by zniwelować problem dysfunkcji seksualnych po 40 roku życia? Odpowiedzi na te pytania znajdują się poniżej - zapraszamy do lektury!
Czym są zaburzenia libido u mężczyzn i inne dysfunkcje seksualne?
Dysfunkcje seksualne to jedna z podklas zaburzeń seksualnych. Polegają one na nieprawidłowym przebiegu reakcji seksualnych. Występują zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn i obejmują cały szereg reakcji. W przypadku mężczyzn są to zaburzenia:
- pożądania seksualnego – utrata lub osłabienie popędu;
- podniecenia seksualnego – zaburzenia erekcji;
- wytrysku – przedwczesny lub opóźniony.
Zgodnie z obowiązującą w Polsce i w 34 innych krajach Międzynarodową Statystyczną Klasyfikacją Chorób i Problemów Zdrowotnych (ICD-11), głównym kryterium rozpoznawania dysfunkcji jest długotrwała - co najmniej 6-miesięczna - niezdolność do uczestniczenia w związkach seksualnych odpowiednio do swoich pragnień.
Co wpływa na spadek libido u mężczyzn 40+?
Czynniki wpływające na powstawanie zaburzeń seksualnych dzielone są na cztery główne kategorie:
- biologiczne - ogólny stan zdrowia, aktualne i przebyte choroby (cukrzyca, nadciśnienie, urazy kręgosłupa), zażywane leki, wady wrodzone;
- psychologiczne - przeżyte traumy seksualne, lęki związane z seksualnością, niska samoocena, kompleksy, przemęczenie;
- interpersonalne - konflikty partnerskie, nieprzystosowanie seksualne partnerów;
- środowiskowe czy kulturowe - uwarunkowania religijne, dysfunkcjonalne przekonania na temat seksualności i siebie w roli partnera seksualnego, mity i stereotypy seksualne, niewiedza czy niewłaściwe uświadomienie seksualne, ignorancja.
Reakcje seksualne są silnie modyfikowane przez czynniki psychogenne (wzajemne nastawienie emocjonalne partnerów, stosunek do własnego ciała i ciała partnera, ogólny nastrój, poczucie szczęścia, zadowolenie z życia), ale istotny wpływ mają także czynniki hormonalne, neuroendokrynne. Poziomem popędu seksualnego sterują substancje występujące w organizmie człowieka, takie jak dopamina, serotonina, acetylocholina, noradrenalina, testosteron, estrogen, progesteron czy oksytocyna. W męskim organizmie największy wpływ na libido i obniżenie sprawności seksualnej ma m. in. testosteron, na którego wydzielanie oddziałują wymienione już czynniki, jak stres, przemęczenie, nadmiar obowiązków, nieodpowiednia dieta czy brak aktywności fizycznej oraz wiek. Na pewne stany warunkujące odpowiedni poziom testosteronu mężczyzna ma wpływ poprzez zmianę nawyków, czy stylu życia, a na inne, jak starzenie się organizmu nie.
Niedobór DHEA a dysfunkcje seksualne u mężczyzn
Mężczyźni wykazują największą aktywność seksualną do 35. roku życia, a później męskie libido sukcesywnie spada wraz ze spadkiem poziomu hormonów płciowych. Najbardziej dotkliwe objawy spadku poziomu testosteronu obejmują problemy z erekcją. Według badań ponad 1,5 miliona mężczyzn w Polsce cierpi na zaburzenia wzwodu, z czego ponad połowa to osoby pomiędzy 40. a 60. rokiem życia. Inne statystyki podają, że problemy z erekcją ma około 22% osób do 40. roku życia i aż 49% osób w wieku 70 lat.
Niskie stężenie DHEA i jego wpływ na libido u mężczyzn
Niski poziom testosteronu w surowicy powinien być wskazaniem do podjęcia substytucji. Z drugiej strony stosowanie silnych androgenów (testosteronu) wiąże się z koniecznością kontroli stanu klinicznego gruczołu krokowego. Uważa się, że mogą one wpływać na ryzyko raka stercza, choć nie wszystkie badania to potwierdzają. Bezpieczniejszą formą suplementacji jest uzupełnianie poziomu DHEA (dehydroepiandrosteronu). Zaobserwowano bowiem, że u mężczyzn po 40. roku życia nasila się niedobór endogennego hormonu steroidowego DHEA, który powstaje w nadnerczach, a jest prekursorem hormonów płciowych. Niski poziom DHEA jest jedną z przyczyn obniżenia sprawności seksualnej, zmniejszenia popędu płciowego, obniżenia satysfakcji ze współżycia. DHEA w organizmie służy głównie jako zapas nieaktywnego prohormonu, który ulega przemianom do czynnych hormonów płciowych. Stopień przemian zależy od kilku czynników takich jak płeć, wiek, czy cechy osobnicze i jest dostosowany do aktualnego zapotrzebowania organizmu. Wytwarzany w nadnerczach DHEA jest zatem alternatywnym, dodatkowym źródłem androgenów. Przy czym stosowanie DHEA nie powodują zmniejszenie syntezy DHEA i wydzielanie DHEA endogennego nie jest zaburzone (brak ujemnego sprzężenia zwrotnego).
Jak osiągnąć wyższe stężenie DHEA u mężczyzn?
Najwyższe stężenie DHEA w organizmie występuje między 20. a 30. rokiem życia i obniża się wraz z wiekiem średnio o 10% na dekadę, co koreluje z nasilaniem się problemów z erekcją. Terapia dehydroepiandrosteronem jest zalecana zwłaszcza mężczyznom w wieku powyżej 40. roku życia, którzy chcieliby jak najdłużej zachować sprawność seksualną i u których stwierdzono niskie stężenie DHEA.
W terapii dysfunkcji seksualnych u mężczyzn po 40. roku życia stwierdzono korzystny wpływ DHEA na libido i inne aspekty zdrowia prokreacyjnego. Zaleca się stosowanie tego preparatu drogą doustną, w trakcie posiłku, najlepiej rano, gdyż w sposób fizjologiczny wtedy nadnercza wydzielają najwięcej DHEA. Dawkowanie dobiera się indywidualnie, dostosowując dawkę zależnie od wieku oraz stężenia DHEA w surowicy. W przypadku mężczyzn początkowo zalecana dawka to 10 mg/dobę (dawka maksymalna – 50 mg/dobę). Zwiększanie początkowej dawki powinno następować stopniowo o 10 mg co 2 tygodnie, co pozwala na uzyskanie lepszych efektów terapeutycznych. Lek przeznaczony jest do przewlekłego stosowania, przy czym warto regularnie oznaczać stężenie DHEA w osoczu, najlepiej co 6 miesięcy. Skuteczność suplementacji DHEA potwierdzono w badaniach.
Suplementowanie hormonu DHEA potrafi nie tylko znacznie poprawić zdrowie seksualne, ale także złagodzić inne objawy starzenia, wywołane nierzadko niedoborem DHEA w organizmie.
dr n. farm. Barbara Figura
Specjalista w dziedzinie farmacji aptecznej. Absolwentka Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, adiunkt i starszy wykładowca w Katedrze Technologii Postaci Leku UM we Wrocławiu, a także pracownik naukowy w Wyższej Szkole Medycznej w Kłodzku na Wydziale Kosmetologia. Autorka licznych szkoleń i wykładów dla farmaceutów w ramach działania Dolnośląskiej Izby Aptekarskiej i Studium Kształcenia Podyplomowego Wydziału Farmaceutycznego. Długoletnia redaktorka naczelna miesięcznika dla farmaceutów – „Świat Farmacji". Autorka wielu artykułów naukowych i popularnonaukowych w polskich i zagranicznych czasopismach.