Cykoria. Czym jest i jakie ma działanie?
Cykorię albo się kocha, albo stroni się od niej z daleka. Jedni uważają to warzywo za zbyt gorzkie, żeby je jeść, a inni uwielbiają je za cierpki smak. W każdym razie warto dać mu szansę, ponieważ jest bogate w witaminy i minerały oraz ma mało kalorii. Tym bardziej że można je podawać na wiele sposobów: w sałatce, daniach warzywnych lub w zapiekankach. Jakie działanie ma cykoria? Sprawdź!
Cykoria – zimowe warzywo
Istnieje kilka historii o tym, kto i gdzie dokładnie wynalazł cykorię. Najbardziej prawdopodobną historią jest to, że był to Brézier, główny ogrodnik ogrodu botanicznego w Brukseli. W latach 40. XIX wieku wykopał dziką cykorię i ukorzenił kilka roślin. Kiedy pojawiły się pierwsze kiełki, zakrył je tak, aby żadne światło nie mogło ich dosięgnąć. Efekt był niesamowity. Liście pozostały białe, jędrne, a nawet dobrze smakowały. W 1873 roku nowe warzywo zostało po raz pierwszy zaprezentowane światowej publiczności pod nazwą cykoria.
Cykoria osiąga długość od 10 do 20 centymetrów. Tworzy w ziemi korzeń podobny do rzepy, z którego wyrasta twarda łodyga z białymi, żółtymi lub zielonymi liśćmi w kształcie kolby. Korzeń cykorii sadzi się jesienią w ziemi, przykrywa i przechowuje w szklarni. Zimą jędrne pąki cykorii wyrastają i mogą być zbierane. Jednak nowoczesne metody produkcji pozwalają hodować i sprzedawać świeżą cykorię nie tylko zimą, ale przez cały rok.
Zdrowe składniki cykorii
Liście cykorii są bogate w cenne składniki odżywcze takie jak:
- witaminy B1, B2, C,
- karoten,
- fosfor,
- potas,
- wapń.
W 100 gramach tego warzywa znajduje się zaledwie 17 kcal, dlatego mogą je spożywać osoby, które pozostają na diecie.
Cykoria i jej właściwości
Liście cykorii zawierają wiele witamin, zwłaszcza tych z grupy B, które wspierają układ nerwowy. Są również ważne dla prawidłowego metabolizmu. Zapewniają rozkład i konwersję białek, tłuszczów i węglowodanów w komórce. Z kolei dzięki wysokiej zawartości witaminy C, te chrupiące warzywa wspierają prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego, który zimą jest szczególnie narażony na wirusy przeziębienia i grypy.
Cykoria zawiera żelazo, które jest kolejnym dobrodziejstwem dla obrony immunologicznej. Jest potrzebne również do produkcji krwi i tworzenia najważniejszych przekaźników zapalnych. Warzywo jest bogate w potas mineralny, który wspomaga obniżanie ciśnienia krwi. Cykoria zawiera także stosunkowo dużą ilość wapnia niezbędnego do utrzymania prawidłowej masy kostnej.
Gorzki smak cykorii na wsparcie wątroby
W cykorii znajduje się substancja zwana laktukopikryną, która nadaje jej gorzki posmak. Dlatego niektórzy unikają jedzenia tego warzywa. Tymczasem substancje gorzkie sprzyjają stymulacji produkcji kwasów żółciowych. Ponadto wspierają ponowne wydalanie kwasów żółciowych i zawartego w nich cholesterolu. Dzięki temu przyczyniają się również do ochrony jelit. Jeśli kwasy żółciowe pozostają zbyt długo w ścianie jelita, zwiększa się ryzyko raka okrężnicy.
Substancje gorzkie zawarte w cykorii wspierają uwalnianie enzymów trawiennych w trzustce, żołądku i jelitach, dzięki czemu pokarm może być dobrze i szybko trawiony. Pomagają również zwiększyć wchłanianie nawet najmniejszych ilości składników odżywczych.
Cykoria dla serca i mózgu
Cykoria występuje także w odmianie czerwonej, która ma w składzie barwnik zwany kwercetyną. Ta roślinna substancja z grupy polifenoli jest bardzo przydatna we wspomaganiu redukcji procesów zapalnych w przypadku reumatyzmu lub dny moczanowej. Kwercetyna wspiera również zdrowie mózgu.
Cykoria czerwona jest szczególnie bogata w czerwone barwniki roślinne, antocyjany. Są one dobre dla zdrowia serca i wspomagają hamowanie działania wolnych rodników. Ogółem związki przeciwutleniające sprawiają, że chrupiąca cykoria jest nazywana „warzywem przeciwstarzeniowym”.
Dobra rada! Jeśli nie lubisz gorzkiego smaku cykorii, możesz wyciąć łodygę w kształcie klina, ponieważ tam znajduje się większość gorzkich substancji. Pamiętaj jednak, że wówczas warzywo może stracić część dobroczynnych składników odżywczych.
mgr farm. Szymon Dybalski
Ukończył studia na Wydziale Farmaceutycznym Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Od 5 lat wykonuje swój zawód mając czynny kontakt z pacjentem, przy czym od 4 lat pełni funkcję specjalisty w dziedzinie farmacji w Aptece Melissa, udzielając pacjentom merytorycznych wideoporad oraz publikując eksperckie artykuły w Strefy Wiedzy. W pracy farmaceuty najbardziej ceni sobie kontakt z pacjentem, możliwość niesienia pomocy oraz rozwiewania wątpliwości dotyczących zamienników leków, dawkowania, realizacji recept i innych nurtujących kwestii związanych z farmakoterapią. Dziedziną, w której się kształci i wciąż poszerza swoją wiedzę jest prawo farmaceutyczne. Czas poza pracą uwielbia spędzać z rodziną, a w wolnych chwilach stawia na aktywność – zazwyczaj wybiera bieganie, wspinaczkę oraz długie spacery z psem, dzięki któremu zainteresował się tematem zwierzęcej behawiorystyki.
54,49 zł