Ból w odcinku lędźwiowym kręgosłupa, czyli lumbago. Czym jest i jakie są jego przyczyny?

Ból w dole kręgosłupa - objawy lumbago

Postrzał lumbago to ból, którego nie da się pomylić z niczym innym. Objawy lumbago charakteryzują się nagłym przebiegiem, a także dużą intensywnością. Często osoby cierpiące z powodu tej dolegliwości zginają się wpół i przez jakiś czas nie mogą się nawet wyprostować. Taka sytuacja powoduje nie tylko dyskomfort, ale również wiele stresu związanego z obawą o własne zdrowie oraz o sprawność fizyczną. Na szczęście w ponad 90% przypadków taki nagły ból w dole kręgosłupa wynika z przemijających, dość prozaicznych przyczyn, związanych z nadwyrężeniem kręgosłupa podczas pracy fizycznej, dźwigania, przy pracach porządkowych czy ogrodniczych. Czasem także intensywny ból pleców na dole wynika z wcześniejszych urazów kręgosłupa, przebytych w przeszłości. Dolegliwości te w większości ustępują samoistnie, a w domowym leczeniu lumbago stosuje się również doustne środki przeciwbólowe. Jeśli ból kręgosłupa w krzyżu zwiększa jednak swoją częstotliwość i nie jest powiązany z nadwyrężeniem narządu ruchu, wówczas należy zgłosić się do lekarza, w celu przeprowadzenia poszerzonej diagnostyki.

Postrzał lumbago a ból dyskogenny

Ból w dole kręgosłupa może świadczyć o bólu dyskogennym, spowodowanym zmianami zwyrodnieniowymi jednego z krążków międzykręgowych (określanych potocznie jako dyski w kręgosłupie). Są to stosunkowo miękkie struktury, znajdujące się pomiędzy poszczególnymi kręgami, chroniące cały kręgosłup przed negatywnymi skutkami wstrząsów, naprężeń i przeciążeń. Czasem jednak, na skutek powolnej degradacji włókien budujących krążki międzykręgowe oraz w wyniku zbyt dużego obciążenia, krążek ten przesuwa się, ja jego centralna część (jądro krążka międzykręgowego) może zacząć uciskać nerwy w kanale kręgowym, otaczającym rdzeń kręgowy.

Stan degradacji krążka międzykręgowego określa się mianem dyskopatii i to właśnie ona - przy braku rozpoznania i forsowaniu kręgosłupa - powoduje ból dyskogenny. Sam stan degeneracji krążków międzykręgowych, powodujących ból w odcinku lędźwiowym kręgosłupa diagnozuje się na podstawie badań obrazowych - najcześciej zdjęć RTG lub na podstawie obrazu, jaki daje rezonans magnetyczny lub tomografia komputerowa. Część przypadków kwalifikuje się do leczenia operacyjnego, jednak u większości pacjentów terapia przybiera formę regularnej rehabilitacji oraz przestrzegania zaleceń co do dbania o cały narząd ruchu - w tym o kręgosłup i jego odcinek lędźwiowy.

Rwa kulszowa a lumbago i ból pleców

Ból pleców na dole, w połączeniu z innymi objawami, może także zwiastować atak rwy kulszowej. Jak różnicuje się rwę kulszową i lumbago? Przede wszystkim przy ataku rwy ból promieniuje również do jednego z pośladków oraz do nogi położonej po tej samej stronie. Geneza jest jednak podobna - ból kręgosłupa w krzyżu promieniujący do uda jest wynikiem ucisku na nerw kulszowy (największy nerw obwodowy znajdujący się w ciele człowieka), spowodowany przez przesuwający się w wyniku dyskopatii krążek międzykręgowy. W tym przypadku również - podobnie jak przy „zwykłym” bólu dyskogennym - diagnostyka opiera się głównie na badaniu RTG, tomografii komputerowej lub rezonansie magnetycznym, a leczenie operacyjne jest ostatecznością (zazwyczaj stosuje się przeciwbólowe leczenie zachowawcze oraz zalecenie odpoczynku pacjenta).

Leczenie lumbago

Tak, jak zostało to już wspomniane, leczenie bólu pleców na dole, w okolicy lędźwiowej, przebiega na początku z wykorzystaniem paracetamolu lub niesteroidowych leków przeciwzapalnych (ibuprofen, ketoprofen i inne). Dodatkowo by złagodzić objawy lumbago zaleca się, żeby pacjent pozostawał w ruchu i wykonywał codzienne aktywności tak, ja do tej pory - uważając przy tym na sytuacje, które mogłyby narazić go na nadwyrężenie kręgosłupa (takich czynności należy oczywiście unikać). Oprócz tego w przypadkach, w których wymienione powyżej leki nie działają, stosuje się łagodne środki zmniejszające napięcie mięśniowe. Do tych działań, długofalowo, warto włączyć również fizjoterapię. Niektórzy pacjenci odczuwają ulgę także dzięki rozgrzaniu bolącego miejsca termoforem bądź po naklejeniu plastra rozgrzewającego.

Warto pamiętać, że przy redukcji bólu w odcinku lędźwiowym kręgosłupa bardzo ważnym elementem jest również dbałość o higienę snu - to właśnie wtedy organizm ma szansę się zregenerować i powrócić do pełni sił, a objawy lumbago z pewnością ulegną wyciszeniu. Osoby doświadczające postrzału lumbago powinny więc zaopatrzyć się w specjalny materac ortopedyczny lub nawet w poduszkę ortopedyczną, a także zasięgnąć porady swojego fizjoterapeuty co do najlepszych dla nich pozycji do spania. Dodatkowo należy zrezygnować z butów na obcasie i na wysokich platformach - zaburzają one bowiem statykę sylwetki i mogą przyczyniać się do pogłębienia bólu kręgosłupa w krzyżu.