Białe plamki na paznokciach - przyczyny i sposoby leczenia
Białe plamki na paznokciach, znane również jako leukonychia lub bielactwo paznokci, to powszechne
zjawisko, którego większość z nas niejednokrotnie doświadczyła. Pojawienie się plamek może być
wynikiem między innymi urazu, alergii, niedoborów żywieniowych czy schorzeń dermatologicznych.
Leukonychia jest zwykle łagodnym objawem, a postępowanie lecznicze zależy ściśle od jej przyczyny.
Leukonychia - przyczyny
Białe plamki na płytce paznokcia to zazwyczaj efekt urazu, alergii, zakażenia grzybiczego i innych schorzeń dermatologicznych, niedoborów żywieniowych, czy ekspozycji na chemikalia. Urazy to najczęstsza przyczyna opisywanych zmian. Mogą one wynikać z drobnych uszkodzeń macierzy paznokcia lub zbyt agresywnego obcinania skórek. Leukonychia bywa także wynikiem alergii na produkty używane podczas manicure, czy stosowane środki czystości – płyny do naczyń, proszki do prania. Bielactwo paznokci może być również objawem grzybicy lub towarzyszyć innym schorzeniom dermatologicznym, takim jak egzema czy łuszczyca. Białe plamki na paznokciach świadczyć mogą także o niedoborach niektórych składników odżywczych, a nawet o chorobie wątroby. Większość białych plamek na paznokciach jest łagodna i nie stanowi powodu do niepokoju. Jeśli jednak zmiany są obecne na wielu paznokciach, nie znikają z czasem, powiększają się lub towarzyszą im inne objawy, takie jak zmiana kształtu czy koloru płytki, warto skonsultować się z dermatologiem w celu ustalenia przyczyny i sposobu leczenia.
Rodzaje bielactwa paznokcia
W zależności od wyglądu i stopnia w jakim leukonychia zajęła paznokieć, wyróżniamy 5 typów bielactwa paznokcia:
- leukonychia punctata, to najbardziej powszechna forma, która charakteryzuje się rozproszonymi, białymi plamkami na paznokciach; często jest wynikiem z urazów;
- leukonychia striata ma postać podłużnych, białych pasków na płytce paznokcia;
- leukonychia transversalis objawia się wieloma poprzecznymi, białymi, nieprzezroczystymi, równoległymi liniami;
- leukonychia totalis – występuje, kiedy bielactwo obejmuje całą płytkę paznokcia;
- leukonychia partialis powoduje, że biała jest pewna część paznokcia.
Białe plamki na paznokciach - sposoby leczenia
Leczenie i eliminacja białych plamek na paznokciach zależy od przyczyny ich wystąpienia. Plamki spowodowane urazami zazwyczaj znikają samoistnie w miarę wzrostu paznokcia. Konieczne jest jedynie cierpliwe oczekiwanie, aż paznokieć odrośnie. Aby uniknąć ponownych urazów, zaleca się noszenie rękawiczki ochronnych podczas wykonywania ciężkich prac i stosowanie delikatniejszych technik manicure. Jeśli przyczyną bielactwa paznokci są alergie, np. na składniki lakieru czy utwardzacza, leczenie należy rozpocząć od zaprzestania korzystania z produktu lub zmiany kosmetyku. W przypadku zakażeń grzybiczych konieczne jest sięgnięcie po leki na grzybicę paznokcia dostępne w aptekach, najlepiej po konsultacji z dermatologiem. Jeśli białe plamki pojawiają się na skutek niedoborów żywieniowych, np. niedoboru cynku, warto rozważyć suplementację oraz zadbać o zrównoważoną, bogatą w witaminy i minerały dietę. Białe plamki mogą być również skutkiem ubocznym stosowanych leków, w takiej sytuacji należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym w celu dostosowania dawki lub zmiany leku.
Rola diety w profilaktyce i leczeniu białych plamek na paznokciach
Dieta odgrywa ważną rolę w zdrowiu paznokci. Odpowiednie odżywianie może być kluczem do profilaktyki i leczenia pojawiających się na płytce paznokci plamek, zwłaszcza jeśli są one wynikiem niedoborów żywieniowych.
- Paznokcie są zbudowane głównie z keratyny, dlatego odpowiednia ilość białka w diecie jest niezbędna do utrzymania zdrowej i mocnej płytki. Dobrymi źródłami białka są między innymi mięso, ryby, jajka, nasiona, orzechy i strączki.
- Biotyna to jedna z witamin z grupy B, która odgrywa ważną rolę w zdrowiu paznokci. Produkty bogate w biotynę to między innymi jajka, awokado, brokuły, orzechy i nasiona. Niedobór cynku może prowadzić do powstawania białych plamek na paznokciach. Dobrymi źródłami cynku są: czerwone mięso, drób, nasiona dyni, orzechy nerkowca i soczewica.
- Niedobór żelaza może prowadzić do łamliwości paznokci, dlatego warto zadbać o jego odpowiednią podaż. Bogate źródła żelaza to np. czerwone mięso, drób, ryby, soczewica, nasiona chia i szpinak.
- Niewystarczająca ilość kwasu foliowego w codziennej diecie może wpływać na wzrost paznokci. Zaleca się codzienne spożywanie zielonych warzyw liściasty, cytrusów, awokado i brokułów, aby nie doprowadzić do niedoboru witaminy B9.
- Znany głównie z roli w budowie kości, wapń jest również ważny dla zdrowia paznokci. Można go znaleźć w produktach mlecznych, zielonych warzywach liściastych i migdałach.
- Krzem to kolejny minerał, który wspiera zdrowie paznokci. Znajdziemy go między innymi w otrębach, bananach i zielonej fasolce.
Aby zapobiegać białym plamkom i wspierać ogólne zdrowie paznokci, warto zwrócić uwagę na
zrównoważoną, bogatą w powyższe składniki dietę oraz właściwe nawodnienie. Jeśli istnieje podejrzenie,
że niedobory żywieniowe wpływają na problemy z paznokciami, warto skonsultować się z lekarzem lub
dietetykiem w celu uzyskania indywidualnych zaleceń żywieniowych oraz rozważyć zastosowanie suplementów diety zawierających witaminy na paznokcie, które uzupełnią kluczowe dla płytki paznokcia niedobory i wzmocnią ją od wewnątrz.
mgr farm. Szymon Dybalski
Ukończył studia na Wydziale Farmaceutycznym Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Od 5 lat wykonuje swój zawód mając czynny kontakt z pacjentem, przy czym od 4 lat pełni funkcję specjalisty w dziedzinie farmacji w Aptece Melissa, udzielając pacjentom merytorycznych wideoporad oraz publikując eksperckie artykuły w Strefy Wiedzy. W pracy farmaceuty najbardziej ceni sobie kontakt z pacjentem, możliwość niesienia pomocy oraz rozwiewania wątpliwości dotyczących zamienników leków, dawkowania, realizacji recept i innych nurtujących kwestii związanych z farmakoterapią. Dziedziną, w której się kształci i wciąż poszerza swoją wiedzę jest prawo farmaceutyczne. Czas poza pracą uwielbia spędzać z rodziną, a w wolnych chwilach stawia na aktywność – zazwyczaj wybiera bieganie, wspinaczkę oraz długie spacery z psem, dzięki któremu zainteresował się tematem zwierzęcej behawiorystyki.