Uczulenie na spermę - leczenie, objawy, kwestia płodności

Alergia na spermę - przyczyny

Mechanizm powstawania uczulenia na nasienie partnera jest podobny do tego, który pojawia się w kontakcie z każdym innym alergenem u osoby uczulonej na daną substancję. Co ważne, uczulenie powstaje w reakcji na białka zawarte w spermie, a nie na same plemniki. Po kontakcie organizmu z nasieniem partnera, uruchamia się reakcja układu odpornościowego, której wynikiem są specyficzne objawy (opisane poniżej). Reakcja ta może wystąpić zarówno w sposób miejscowy, jak i ogólnoustrojowy. Warto również dodać, że uczulenie na spermę częściej występuje u kobiet, u których zdiagnozowane zostały już inne rodzaje alergii - na przykład na kurz, roztocza czy na poszczególne składniki pokarmowe.

Objawy uczulenia na spermę

Tak, jak zostało to już wspomniane, objawy uczulenia na spermę mogą być zarówno symptomami miejscowymi (kontaktowymi), jak i ogólnoustrojowymi. Wśród kontaktowych objawów uczulenia na spermę wyróżnia się pieczenie, zaczerwienienie i obrzęk miejsc intymnych, które miały kontakt z nasieniem. Symptomy pojawiają się od 10 do 30 minut po stosunku i są przejściowe, choć u niektórych pacjentek obserwuje się ich utrzymywanie nawet do kilku dni. Warto tutaj dodać, że uczulenie na spermę - ze względu na nieswoiste objawy - bywa mylone z podrażnieniami po stosunku lub z infekcją intymną. Należy więc dokładnie obserwować okoliczności pojawienia się symptomów, ich cykliczność i charakter.

Ogólnoustrojowe objawy uczulenia na spermę to przede wszystkim swędząca wysypka na ciele oraz przejściowe duszności - wówczas warto zgłosić się do lekarza, który pokieruje pacjentkę na dalszą diagnostykę. Reakcja anafilaktyczna (wstrząs anafilaktyczny) zdarza się bardzo rzadko, choć przy świadomości uczulenia na nasienie warto zaopatrzyć się w ampułkostrzykawkę z adrenaliną (wydawaną z przepisu lekarza).

Uczulenie na spermę - diagnostyka

Jeśli chodzi o rozpoznawanie alergii na spermę, to dostępnych jest kilka metod, z których zazwyczaj korzystają lekarze:

• pierwszy z nich to próba z prezerwatywą, a więc porównanie reakcji organizmu na stosunek bez prezerwatywy (z kontaktem z nasieniem) oraz w prezerwatywie (bez kontaktu ze spermą). Taka próba daje jasne wskazanie co do przyczyn symptomów występujących po zbliżeniu płciowym;
• kolejna metoda diagnostyki alergii na spermę to testy serologiczne, czyli podobne do tych, jakie wykonuje się przy innych alergiach. Polegają one na przebadaniu krwi pacjentki pod kątem przeciwciał tworzących się w wyniku kontaktu z alergenem (czyli w tym przypadku - z nasieniem); 
• ostatni sposób na zdiagnozowanie uczulenia na nasienie to przeprowadzenie testów skórnych (podobnie jak testy serologiczne, są one wykonywane przy innych alergiach). Test skórny polega na naniesieniu na skórę (najczęściej przedramienia) kropli preparatu potencjalnie alergizującego i nakłuciu naskórka, by substancja miała kontakt z komórkami skóry położonymi na różnej głębokości. W zależności od reakcji skórnej (zaczerwienienie, podrażnienie, opuchlizna) lub jej braku można stwierdzić lub wykluczyć uczulenie na spermę.

W przypadku zaobserwowania uczulenia na spermę, leczenie warto rozpocząć u lekarza ginekologa - na początku przeprowadzi on diagnostykę (także kierując do innych specjalistów - na przykład alergologów), a następnie wdroży właściwą terapię.

Uczulenie na spermę - leczenie

Jak poradzić sobie z uczuleniem na spermę? Leczenie może przyjmować różne formy, od zapobiegania kontaktu z nasieniem partnera (wówczas para powinna stosować prezerwatywy przy każdym stosunku), aż po odczulanie, przeprowadzane na dwa sposoby:

• pierwszy z nich to kilkugodzinna procedura podawania kobiecie wprost do pochwy rozcieńczonego nasienia partnera - dawki aplikowane są co kilkanaście minut;
• druga metoda polega na podawaniu kobiecie podskórnych zastrzyków z roztworem spermy, obserwując przy tym reakcje organizmu i budując tolerancję na tę substancję.

W przypadku obu metod odczulania, partnerzy po zakończonej procedurze muszą współżyć ze sobą przez kilka tygodni co 2-3 dni, by utrzymać efekty leczenia. Jednocześnie należy pamiętać o posiadaniu wcześniej wspomnianej ampułkostrzykawki z adrenaliną, z aktualną datą przydatności do użytku - czasem bowiem zdarza się, że rezultaty leczenia mogą nie być zadowalające.

Alergia na spermę a płodność i ciąża

Uczulenie na spermę na szczęście nie prowadzi bezpośrednio do bezpłodności. Aby jednak do zapłodnienia doszło, para musi poddać się leczeniu opisanemu powyżej (próby odczulania). Jeśli jednak żadna metoda nie zda egzaminu, a stosunek nie będzie możliwy bez wykorzystania prezerwatywy, wówczas partnerzy mogą skorzystać z zapłodnienia in vitro, a więc z zapłodnienia pozaustrojowego, wykluczającego kontakt kobiety z białkami alergizującymi, znajdującymi się w spermie mężczyzny.

Pamiętajmy, że uczulenie na nasienie nie przekreśla szans ani na spłodzenie potomstwa, ani na udane życie seksualne. W przypadku zaobserwowania objawów warto więc od razu udać się po profesjonalną pomoc, diagnostykę i - w razie konieczności - również odpowiednio dobrane leczenie.