Jak wygląda poród? Poznaj etapy porodu naturalnego

Jak rozpoznać poród, czyli słowo o jego objawach

Pierwsze objawy porodu mogą pojawić się już 2-3 tygodnie przed jego planowanym terminem. Jak rozpoznać poród? Oto jego wczesne i późniejsze symptomy: 

• skurcze przepowiadające, czyli delikatne skurcze macicy występujące z niewielką częstotliwością, przeważnie niebolesne i odczuwane przez kobietę jako napinanie brzucha i jego „stawianie się”. Skurcze przepowiadające (określane także jako skurcze Braxtona-Hicksa) są zbyt słabe, by akcja porodowa rozpoczęła się pod ich wpływem, jednak przygotowują one organizm (macicę, szyjkę macicy) do skurczów porodowych. Mogą pojawić się już po 20. tygodniu ciąży, choć zazwyczaj kobiety odczuwają je na tydzień lub dwa przed porodem; 
• „obniżanie się” brzucha, wynikające ze zstępowania płodu do kanału rodnego (zwłaszcza, jeśli jest on położony główkowo). W tym okresie kobiety zauważają zwykle poprawę w kwestii swobodnego oddechu, ale jednocześnie pogorszenie się sytuacji naglącymi i częstymi parciami na mocz; 
• ból w okolicy krzyżowej, promieniujący do pachwin i nóg - zwłaszcza w nocy i podczas wielogodzinnego przebywania w jednej pozycji. Obniżająca się macica uciska bowiem zakończenia nerwowe znajdujące się w dole pleców, powodując właśnie takie dolegliwości; 
• odejście czopu śluzowego, który utrzymuje zamkniętą szyjkę macicy. Po jego całkowitym odpadnięciu zazwyczaj odchodzą płodowe, a po częściowym - zaczynają się sączyć; 
• odejście wód płodowych, po których wypłynięciu zazwyczaj rozpoczyna się akcja porodowa.

Po całkowitym odejściu wód płodowych powinno się udać do szpitala - tam lekarze ocenią zarówno częstotliwość i rodzaj skurczów, jak i rozwarcie szyjki macicy i gotowość kobiety do porodu.

Pierwsza faza porodu (pierwszy okres porodu)

Pierwszy okres porodu trwa z reguły najdłużej i trwa od kilku do nawet kilkunastu godzin (postępuje szybciej u kobiet, które już wcześniej rodziły i wolniej u tych, które rodzą pierwsze dziecko). Określany jest również jako faza rozwierania - jak sama nazwa wskazuje, następuje wówczas rozwarcie szyjki macicy, pozwalające maluchowi przyjść na świat. Musi ono dojść do 10 centymetrów. Czynność skurczowa podczas pierwszej fazy porodu (tak zwane skurcze rozwierające) w miarę upływu czasu stają się coraz mocniejsze (bardziej bolesne) i coraz częstsze. Jeśli skurcze rozwierające nie są efektywne (nie prowadzą do skrócenia i rozwarcia szyjki) lub w ogóle ich nie ma, a ciąża musi zostać rozwiązana, lekarz może zadecydować o podaniu oksytocyny - syntetycznego hormonu (który w postaci naturalnej również występuje w organizmie rodzącej - choć nie zawsze w wystarczającej ilości), pobudzającego akcję skurczową i przyspieszającego „rozwiązanie”.

Druga faza porodu (drugi okres porodu)

Drugi okres porodu rozpoczyna się, gdy rozwarcie szyjki macicy dochodzi już do 10 centymetrów - wówczas następują skurcze parte, które niejako instruują przyszłą mamę co do konieczności parcia i do zaprzestania tej czynności. W drugiej fazie porodu powinno się przeć na tak zwanym „szczycie” skurczu partego, czyli w najbardziej bolesnym momencie. Druga faza porodu nie powinna z reguły trwać dłużej, niż dwie godziny, przy czym jeśli czas ten nienaturalnie się wydłuża lub u dziecka spadają czynności życiowe, wówczas na tym etapie lekarz może zadecydować o szybkim przeprowadzeniu cesarskiego cięcia. Warto tutaj dodać, że to właśnie w tym okresie porodu, również na szczycie skurczu partego, czasem następuje nacięcie krocza, choć dla jego ochrony powolny postęp porodu jest zdecydowanie najlepszy. Po zakończeniu drugiego okresu porodu na świecie pojawia się dziecko!

Trzecia faza porodu (trzeci okres porodu)

Następnie nadchodzi trzecia faza porodu, która z reguły nie jest już dla kobiety tak bolesna, jak poprzednie etapy porodu naturalnego. Podczas trzeciego okresu porodu wydalone zostaje łożysko (zazwyczaj po jednym skurczu), a oprócz tego przecina się pępowinę łączącą mamę z maluchem. Jeśli podczas czynności porodowej krocze młodej mamy pękło lub zostało nacięte, wówczas w tym etapie konieczne będzie jego zszycie, które powinno odbywać się po podaniu znieczulenia. To również moment, w którym lekarz ocenia, czy kobieta wydaliła popłód (łożysko) w całości - jeśli bowiem tak się nie stało, macica będzie musiała być wyłyżeczkowana, czyli poddana zabiegowi usuwającemu resztki łożyska z jej ścian (zapobiega to wytworzeniu się infekcji wewnątrzmacicznych, zrostów, a także pomaga macicy prawidłowo się obkurczać w trakcie połogu).

Czwarta faza porodu (czwarty okres porodu)

Czwarta faza porodu jest czasem, który trwa około dwóch godzin i poświęcony jest na ścisłą obserwację kobiety rodzącej, ponieważ również bezpośrednio po porodzie malucha mogą wystąpić u niej niektóre powikłania poporodowe. Jeśli wszystko będzie w porządku, to czwarta faza porodu zakończy się wczesną pionizacją pacjentki i przeniesienie jej na zwykła salę (w trakcie obserwacji przebywa bowiem na sali poporodowej).

Trzeba pamiętać, że to, jak wygląda poród, jest każdorazowo zależne od organizmu i sytuacji danej pacjentki. Czasem nie da się przewidzieć pewnych trudności i powikłań, ale również - bezproblemowej czynności skurczowej i szybkiego urodzenia. Nie warto więc wcześniej nastawiać się negatywnie do naturalnego zakończenia ciąży, ale z pewnością warto mieć wiedzę na temat potencjalnych trudności występujących w trakcie tego zakończenia.

Przeczytaj także:
Poród po terminie,   Poród siłami natury czy cesarskie cięcie,   Poród w wodzie,   Objawy porodu