Domowy zielnik: naturalne sposoby na trawienie, ból brzucha i zaparcia
Dokuczliwy ból brzucha, uczucie ciężkości po jedzeniu, mdłości, a także wzdęcia to typowe objawy niestrawności, pojawiającej się u niektórych osób po zjedzeniu ciężkostrawnych potraw bądź po przyjęciu zbyt dużej ilości jedzenia. Zdarza się to niemal każdemu – przejedzeniu sprzyjają rodzinne uroczystości, święta, czy nawet celebracja wyjątkowych chwil w gronie znajomych. Warto więc poznać naturalne sposoby na trawienie, które przyniosą ulgę w bólu brzucha, przy wzdęciach lub zaparciach. Zapraszamy do lektury pierwszego artykułu z serii Domowy Zielnik, w której przedstawimy naszym czytelnikom leczniczą moc ziół oraz naturalnych preparatów, stworzonych z wykorzystaniem roślinnych wyciągów i ekstraktów.
Herbata z kopru włoskiego – znana od pokoleń
Znane powszechnie zioła na ból brzucha czy na trawienie zawierają przede wszystkim suszony koper włoski. To roślina znana od wieków i kojarzona zwykle z naparami, które podaje się niemowlętom dla złagodzenia objawów dokuczliwej kolki (choć warto wiedzieć, że ostatnie doniesienia medyczne negują potrzebę podawania tego napoju dzieciom). Nie oznacza to jednak, że z dobrodziejstw herbaty z kopru włoskiego nie mogą korzystać dorośli! Popijanie takiego naparu do posiłku lub tuż po nim przyniesie ulgę w bólach brzucha o charakterze skurczowym, ponieważ akurat ten rodzaj zioła na trawienie redukuje aktywność skurczową mięśni gładkich – a więc znosi nadmierne napięcie również w okolicach brzucha. Ta właściwość herbaty z kopru włoskiego pomaga również uporać się z bólem brzucha wywołanym wzdęciami. Dodatkowo koper włoski przyspiesza perystaltykę jelit i zwiększa wydzielanie żółci w wątrobie, co przekłada się na lepsze trawienie tłuszczów dostarczanych do organizmu z pożywienia.
Mięta w saszetkach – niezbędnik domowej apteczki
Podobnie do herbaty z kopru włoskiego zadziała wypita do posiłku lub bezpośrednio po nim mięta. W saszetkach, jako susz lub jako mieszanka z innymi ziołami na zaparcia i trawienie jest łatwo dostępna w aptekach i sklepach zielarskich, więc każdy z nas może mieć ją w swojej domowej apteczce. Mięta w saszetkach nie tylko działa rozkurczowo, usprawnia trawienie, pomaga pozbyć się wzdęć (działa wiatropędnie), ale oprócz tego wszystkiego przynosi ulgę w uczuciu ciężkości po posiłku. Jej odświeżający smak i aromat sprawia, że osoba przejedzona od razu czuje się lepiej, a dodatkowo jej oddech jest przyjemnie odświeżony (co ma szczególne znaczenie przy pojawieniu się zgagi).
Napar z mniszka lekarskiego – na lepsze trawienie
Nieco inne działanie od mięty w saszetkach będzie miał napar z mniszka lekarskiego. Jest on nieco mniej popularny od wymienionych powyżej ziół na trawienie, choć jego właściwości również skutecznie wspomagają proces rozkładania poszczególnych substancji z pożywienia w drogach pokarmowych. Przede wszystkim napar z mniszka lekarskiego wykazuje właściwości żółciopędne i żółciotwórcze – oznacza to, że wspomaga wątrobę w wydzielaniu żółci rozkładającej tłuszcze z pożywienia. Ponadto jest tym ziołem na trawienie, które powinny popijać regularnie osoby z miażdżycą, otyłością lub zagrożone tymi chorobami, ponieważ napar z mniszka lekarskiego pomaga kontrolować poziom „złego” cholesterolu we krwi. Oprócz tego mniszek pobudza wydzielanie soków żołądkowych, a to przyczynia się do szybszego i bardziej efektywnego trawienia.
Ostropest plamisty – naturalnie dla wątroby!
Ostropest plamisty jest bogatym źródłem sylimaryny – czyli substancji obecnej we wszelkiego rodzaju lekach, suplementach i preparatach mających wpływać na poprawę pracy wątroby. Ostropest plamisty można spotkać pod postacią tabletek, suszu do zaparzania czy suszu mielonego, olejku, ekstraktu i soku, a więc każda osoba powinna znaleźć formułę odpowiadającą jej preferencjom. Jak działa to wyjątkowe zioło na wątrobę? Przede wszystkim zawarta w nim sylimaryna zapobiega postępowaniu zmian martwiczych w wątrobie (przykładowo, w przebiegu chorób przewlekłych dotykających tego narządu), a także wspiera regenerację komórek wątroby. Oprócz tego ostropest plamisty zwiększa wydzielanie soków żołądkowych, a więc wspomaga proces trawienia.
Liść senesu – na uciążliwe zaparcia
Czasem po obfitym posiłku, bogatym w ciężkostrawne mięso, tłuszcz i węglowodany, pojawiają się zaparcia (a one z kolei mogą być połączone z bólem w dolnej części brzucha oraz z nadmiernym gromadzeniem się gazów). Warto wówczas sięgnąć do domowego zielnika po herbatkę z liści senesu. To niezwykle skuteczne zioło na zaparcia zawiera cenne składniki – sennozydy – które silnie pobudzają perystaltykę jelit. Taki napar działa już od 6-8 godziny po wypiciu, dlatego najlepiej zastosować go wieczorem, przed położeniem się spać – by rano cieszyć się nieskrępowaną lekkością i uwolnić się od przykrego zaparcia. Warto tutaj dodać, że liść senesu powinien być stosowany doraźnie, ponieważ organizm może przyzwyczaić się do jego przeczyszczającego działania i po dłuższym okresie regularnego spożywania herbaty z liści senesu często pojawia się problem z samodzielnym wypróżnianiem.
Właściwości imbiru – przeciw mdłościom i na apetyt
Imbir znany jest ze swoich właściwości smakowych i rozgrzewających – popularność zyskał przede wszystkim przez kuchnię azjatycką, ale również jako dodatek do herbat i różnego rodzaju naparów. Niewiele osób jednak wie, że właściwości imbiru można wykorzystać u niejadków (ponieważ jego spożywanie pobudza apetyt) oraz u wszystkich tych osób, które po przejedzeniu lub po spożyciu określonych pokarmów odczuwają mdłości (z tego względu sprawdzi się również u kobiet w ciąży, cierpiących na poranne nudności). Właściwości imbiru wykazują bowiem działanie przeciwwymiotne. Oprócz tego, podobnie jak wymienione powyżej zioła na trawienie, imbir skutecznie wspomaga trawienie poprzez usprawnienie perystaltyki jelit. Dodatkową zaletą jego stosowania jest fakt, że herbatka z imbiru bądź żucie kandyzowanego korzenia doskonale odświeża oddech.
Zioła na ból brzucha po przejedzeniu, na zaparcia, wzdęcia czy zioła na wątrobę przydadzą się w niemal każdej domowej apteczce. Warto jednak pamiętać, by wykorzystywać ich działanie zgodnie z zaleceniami – jedne odmiany doraźnie, a inne – wprowadzając do swojej codziennej rutyny na stałe. Przy zaobserwowaniu przedłużaniu się objawów związanych z pracą układu pokarmowego warto natomiast zgłosić się do lekarza, który pomoże zdiagnozować problem i znajdzie dla niego skuteczne rozwiązanie.
mgr farm. Izabela Kurowska
Przedmiotem jej zainteresowań od zawsze było zdrowie - ukończyła więc studia farmaceutyczne na Wydziale Farmacji Uniwersytetu Medycznego w Łodzi oraz studia podyplomowe w zakresie dietetyki w Szkole Biznesu i Nauk o Zdrowiu. Jej wykształcenie, a także poczucie misji w niesieniu pomocy ludziom, zaowocowały praktycznym, wieloletnim doświadczeniem w pracy z pacjentami aptek oraz z osobami zmagającymi się z problemami zdrowotnymi, wynikającymi z takich schorzeń jak nadwaga czy otyłość. Swoją postawą – w pracy i poza nią – promuje holistyczne podejście do zdrowego stylu życia, obejmującego zarówno właściwe żywienie, jak i aktywność fizyczną.
W Aptece Melissa pełni między innymi funkcję eksperta w Strefie Wiedzy, dzieląc się swoimi wskazówkami i spostrzeżeniami w przystępny sposób, w ramach artykułów poradnikowych. Prywatnie jest mamą dwójki dzieci, w których na co dzień stara się zaszczepić pasję do zdrowego stylu życia. Sama w wolnym czasie biega i ćwiczy z kettlebell, a dodatkowo rozwija swoją kolejną pasję, związaną z kosmetologią – a mianowicie pasję do naturalnej pielęgnacji twarzy i ciała.