Czym są nerwobóle, jak je rozpoznać i w jaki sposób łagodzić symptomy?
Czym są nerwobóle - inaczej określane również jako neuralgie? To silne, dokuczliwe bóle o charakterze napadowym, których występowanie związane jest z uszkodzeniem konkretnego nerwu i jego podrażnieniem w określonej części ciała. Pomiędzy atakami nerwobólu nie występują natomiast żadne dolegliwości. W trakcie trwania nerwobólu można łagodzić jego objawy, jednak celem szczegółowej diagnostyki jest zidentyfikowanie przyczyny tak dotkliwych symptomów oraz jej eliminacja. Jakie rodzaje nerwobólu występują najczęściej, w jaki sposób rozpoznać objawy nerwobólu i jakie sposoby wykorzystać do łagodzenia objawów schorzenia? Odpowiedzi na te i inne pytania dotyczące tego, czym są nerwobóle i jak je leczyć, znajdują się w poniższym artykule. Zapraszamy do lektury!
Nerwoból klatki piersiowej, nerwu trójdzielnego i inne przykłady
Jeśli wiesz już, czym są nerwobóle, warto również wiedzieć, jak wygląda ich klasyfikacja. Neuralgie dzieli się bowiem głównie ze względu na miejsce ich lokalizacji w ciele. Możemy wśród nich wyróżnić:
- nerwoból klatki piersiowej, który najcześciej spowodowany jest neuralgią nerwu międzyżebrowego (wynikającą z uszkodzenia nerwu międzyżebrowego). Nerwoból międzyżebrowy zwykle atakuje pacjenta od strony kręgów piersiowych, promieniując do żeber - wówczas bolesne jest nawet głębsze zaczerpnięcie powietrza;
- nerwobóle pleców, które - podobnie, jak nerwoból międzyżebrowy - mogą wynikać ze zmian w nerwach w okolicach kręgosłupa bądź ucisku umiejscowionych w tej okolicy nerwów. Niekiedy przyczyną nerwobólu pleców jest również neuralgia półpaścowa, która - jak sama nazwa wskazuje - pojawia się w przebiegu półpaśca;
- nerwoból ramienia, a właściwie neuralgia splotu ramiennego, obejmująca nerwy obręczy barkowej - zwykle po jednej stronie. Nerwoból ramienia może promieniować na całą kończynę górną;
- nerwoból nerwu trójdzielnego, który jest najcześciej występującą neuralgią. Określany również jako nerwoból twarzy, wynika zwykle z uszkodzenia nerwów czaszkowych, odpowiedzialnych za czucie w twarzy. Nerwoból nerwu trójdzielnego lokuje się zwykle po jednej stronie twarzy. Bywa czasem identyfikowany jako neuralgia nerwu językowo-gardłowego.
Nerwoból twarzy (neuralgia nerwu trójdzielnego), ale również inne neuralgie - nerwoból międzyżebrowy, ramienia czy nerwoból pleców - mogą pojawić się w wyniku lekkiej stymulacji tak zwanych „punktów spustowych” (z angielskiego trigger points) na ciele. Są to te miejsca, w których bezpośrednim sąsiedztwie znajduje się uszkodzony, odpowiedzialny za powstawanie bólu nerw. Drażnienie punktów spustowych może być naprawdę niemalże niewyczuwalne (podmuch wiatru, lekki dotyk czy głaskanie są w stanie - przykładowo - wywołać nerwoból ramienia), choć zwykle do odczuwania dolegliwości potrzebny jest większy nacisk (przykładem może być zaciskanie zębów - jako przyczyna nerwobólu nerwu trójdzielnego twarzy).
Objawy nerwobólu - czym się charakteryzują?
Osoby, które doświadczyły już w swoim życiu ataku nerwobólu - twarzy, pleców lub innych części ciała - twierdzą, że tych odczuć nie da się pomylić z innymi. Do charakterystycznych objawów nerwobólu należą:
- pojawienie się bólu o szczególnym charakterze - przeszywającego, piekącego, rozdzierającego, palącego - a nie tępego czy pulsującego. Ataki bólowe powtarzają się, a pomiędzy nimi następują dni i tygodnie bez bólu;
- ból lokalizuje się na skórze i pojawia się pod wpływem bodźca - wspomnianego już wcześniej drażnienia punktu spustowego. Co ważne - ból utrzymuje się mimo zaprzestania działania bodźca i nasila się, gdy bodziec ten pojawi się ponownie;
- w miejscu bolesności nie ma uszkodzeń naskórka i dalszych warstw skóry;
- objawom nerwobólu towarzyszy często zaburzone czucie, ale również mrowienie i drętwienie, a także osłabienie siły mięśni w obrębie fragmentu ciała objętego bólem.
W niektórych przypadkach ataki nerwobólu nie utrudniają wykonywania codziennych czynności - nie wykazują bowiem dużej intensywności i mijają stosunkowo szybko. Niestety, u wielu pacjentów są one tak dotkliwe, że na czas trwania ataku wykluczają ich z pełnienia codziennych obowiązków. Jeśli nerwobóle odbierają Ci komfort życia i uniemożliwiają wykonywanie zwykłych czynności, należy udać się do lekarza, który podejmie decyzję o pogłębionej diagnostyce i doborze właściwego sposobu łagodzenia bólu.
Leczenie nerwobólu - łagodzenie objawów
Leczenie nerwobólu zależy głównie od intensywności dolegliwości, jakie odczuwa pacjent, a także od częstotliwości ich pojawiania się. Do doraźnego łagodzenia bólu wykorzystuje się niesteroidowe leki przeciwzapalne, a także maść czy żel na nerwoból z zawartością diklofenaku, do stosowania miejscowego. Przykładem takiego produktu może być żel na nerwobóle, ale również stłuczenia - Voltaren Max. Pacjenci doceniają go za wysoką skuteczność i łatwość stosowania - szybko się wchłania i nie brudzi ubrań.
Leczenie nerwobólu w cięższych przypadkach (gdy ból uniemożliwia funkcjonowanie lub ma charakter przewlekły) polega na podawaniu leków o właściwościach przeciwpadaczkowych i przeciwdrgawkowych oraz stabilizujących nastrój (karbamazepina, pregabalina, clonazepam i inne) lub przeciwdepresyjnych leków trójcyklicznych. Mają one za zadanie osłabić odbieranie bodźców przez układ nerwowy, a tym samym - zniwelować ataki nerwobólu. Gdy farmakoterapia nie przynosi efektu, wówczas leczenie nerwobólu może przyjąć postać leczenia operacyjnego bądź radioterapii - obie te metody mają na celu blokadę bądź zniszczenie tych części nerwów, które - po doświadczeniu bodźców - odpowiadają za ataki bólu.
Oprócz zastosowania wyżej wymienionych metod, pacjenci z neuralgią klatki piersiowej i innymi nerwobólami zachęcani są do stosowania diety bogatej w witaminy z grupy B (niedobór witamin z grupy B sprzyja bowiem szybszej degradacji komórek nerwowych). Oprócz tego zaleca się im różne aktywności ograniczające stres, takie jak spacery, masaże lub spotkania towarzyskie. Dobre samopoczucie pacjenta jest bowiem jednym z ważnych czynników powrotu do zdrowia i wyciszenia ataków nerwobólu.
mgr farm. Szymon Dybalski
Ukończył studia na Wydziale Farmaceutycznym Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Od 5 lat wykonuje swój zawód mając czynny kontakt z pacjentem, przy czym od 4 lat pełni funkcję specjalisty w dziedzinie farmacji w Aptece Melissa, udzielając pacjentom merytorycznych wideoporad oraz publikując eksperckie artykuły w Strefy Wiedzy. W pracy farmaceuty najbardziej ceni sobie kontakt z pacjentem, możliwość niesienia pomocy oraz rozwiewania wątpliwości dotyczących zamienników leków, dawkowania, realizacji recept i innych nurtujących kwestii związanych z farmakoterapią. Dziedziną, w której się kształci i wciąż poszerza swoją wiedzę jest prawo farmaceutyczne. Czas poza pracą uwielbia spędzać z rodziną, a w wolnych chwilach stawia na aktywność – zazwyczaj wybiera bieganie, wspinaczkę oraz długie spacery z psem, dzięki któremu zainteresował się tematem zwierzęcej behawiorystyki.