Bolesne miesiączki - jak sobie z nimi radzić?
Jak wskazują statystyki, aż 45 do 95% kobiet w wieku rozrodczym doświadcza bólu w okresie menstruacji. Ból ten może charakteryzować się różnym stopniu nasilenia, niemniej - u zdecydowanej większości kobiet - utrudnia on normalne funkcjonowanie i obniża komfort życia. Właśnie z tego względu warto wiedzieć, jak radzić sobie z bolesnymi miesiączkami, jakie leki przyjąć, jakie metody niefarmakologiczne zastosować, aby ból był mniejszy. Rozwiązanie tych i innych wątpliwości dotyczących bóli menstruacyjnych znajdziecie poniżej - zapraszamy do lektury!
Ból menstruacyjny, ból miesiączkowy, bolesne miesiączkowanie - charakterystyka zjawiska
Wiele kobiet w wieku rozrodczym (tak jak zostało to wspomniane powyżej - dotyczy on od 45 do nawet 95% osób), w okresie miesiączki doświadcza dolegliwości bólowych o różnym stopniu nasilenia. Dolegliwości te mogą mieć różne nasilenie, natomiast w bardzo wielu przypadkach obniżają komfort życia i utrudniają normalne funkcjonowanie.
Pierwotne i wtórne bolesne miesiączkowanie
- ból menstruacyjny pierwotny (bolesne miesiączki pierwotne) występuje u młodych kobiet, które zaczęły miesiączkować i jest związany ze zwiększonym wydzielaniem prostaglandyn. Pojawia się w pierwszych godzinach i dniach miesiączki. Definiowany jest jako ból miednicy mniejszej odczuwany w czasie krwawienia menstruacyjnego bez żadnych patologii w obrębie miednicy mniejszej;
- ból menstruacyjny wtórny (bolesne miesiączki wtórne) współistnieje różnymi patologiami i/lub schorzeniami czy chorobami w obrębie miednicy. Są to przykładowo: endometrioza, mięśniaki macicy czy różne stany zapale w obrębie miednicy mniejszej. Ból ten odczuwalny jest przez całą miesiączkę, a nie tylko w pierwszych dniach krwawienia.
Bolesne miesiączki - objawy (ból brzucha i inne)
Pierwotny ból menstruacyjny pojawia się zazwyczaj na kilka godzin przed krwawieniem lub na samym początku miesiączki i trwa przeważnie od kilku do kilkudziesięciu godzin. Kobieta odczuwa wówczas bóle o charakterze skurczowym w dolnej części brzucha. Ból ten może promieniować na plecy lub nogi i nasilać krwawienie. Dodatkowo u niektórych osób ból menstruacyjny staje się bardzo intensywny i oprócz tego mogą mu towarzyszyć inne objawy, takie jak: nudności, wymioty, utrata apetytu, biegunka, bóle głowy, zmęczenie, zaburzenia nastroju i bezsenność.
Jakie leki bez recepty można zastosować na bóle miesiączkowe?
Na aptecznych półkach dostępnych jest bardzo dużo leków OTC (wydawanych bez recepty), które mogą być stosowane w przypadku wystąpienia bólu menstruacyjnego. Do leków pierwszego wyboru, wskazanych w przypadku wystąpienia dolegliwości bólowych w okresie miesiączki, zalicza się niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) w szczególności takie jak:
- ibuprofen (w dawce 200-400 mg 3 razy na dobę) dostępny w różnych lekach, takich jak: Nurofen Forte, Ibupar forte, Ibuprom RR;
- ketoprofen (w dawce 2x50 mg lub 3x25 mg na dobę) dostępny w różnych lekach, takich jak Ketonal Active;
- naproksen (w dawce 3x220 mg na dobę) dostępny w różnych lekach, takich jak Aleve;
- deksetoprofen (w dawcę 4x25 mg na dobę) dostępny w takich lekach, jak Dexak.
To, co istotne, to informacja, że NLPZ w przypadku bólu menstruacyjnego, w szczególności intensywnego i mocno nasilonego, powinny być stosowane regularnie od pierwszego dnia miesiączki, a nie doraźnie. Jeżeli powyższe leki nie uśmierzają bólu i/lub jest on bardzo nasilony to można sięgnąć po leki złożone takie jak np:
- połączenie paracetamolu z kodeiną i kofeiną, zawarte w takich lekach jak Solpadeina Max czy Solpadeina;
- połączenie ibuprofenu z kodeiną, zawarte przykładowo w leku Nurofen plus.
Oprócz tego w przypadku bólu menstruacyjnego można zastosować:
- drotawerynę (No-spa), która działa rozkurczająco, zmniejsza ból w obrębie miednicy mniejszej;
- hioscynę (Scopolan), która działa rozkurczająco i tym samym zmniejsza ból w okresie miesiączki;
- metamizol (Pyralgina) działa rozkurczowo i silnie przeciwbólowo.
Leki na receptę przy bólach miesiączkowych
Czasem ból w okresie miesiączki jest na tyle silny i długotrwały, że leki dostępne bez recepty nie działają. Wtedy można sięgnąć po leki na receptę, które przepisuje lekarz. Do takich leków zalicza się między innymi:
- dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne;
- niesteroidowe leki przeciwzapalne, takie jak nimesulid czy kwas mefenamowy;
- leki hormonalne zawierające progesteron lub dydrogesteron;
- hormonalne wkładki wewnątrzmaciczne.
Jakie są niefarmakologiczne sposoby na bolesne miesiączki?
W przypadku bólu menstruacyjnego, oprócz leków, warto zastosować różne metody niefarmakologiczne, które mogą zmniejszać nasilenie dolegliwości. Do takich działań niefarmakologicznych zalicza się:
- dietę niskotłuszczową;
- dietę bogatą w wielonienasycone kwasy tłuszczowe;
- suplementację magnezu, cynku, witaminy E, witaminy B1, B6;
- stosowanie surowców roślinnych np: kłącza imbiru;
- aktywność fizyczną w postaci ćwiczeń relaksacyjnych - joga, aerobic;
- akupunkturę;
- masaż relaksacyjny;
- aromaterapię z olejkiem lawendowym, różanym i z gałki muszkatołowej;
- ciepłe okłady;
- przezskórną elektryczną stymulację mięśni;
- odstawienie papierosów.
Bolesne miesiączki a endometrioza
Pisząc o bólu miesiączkowym, konieczne jest zwrócenie uwagi na endometriozę. Endometrioza jest najczęstszą przyczyną wtórnego bólu menstruacyjnego i jak wskazują badania epidemiologiczne, występuje u nawet 10% kobiet w wieku rozrodczym. Endometrioza to choroba narządów płciowych, której przyczyna nie została w pełni poznana. Charakterystycznymi objawami endometriozy są:
- ból w obrębie miednicy mniejszej;
- bolesne miesiączkowanie;
- odczuwanie bólu podczas stosunku płciowego;
- ból w momencie oddawania moczu czy stolca;
- objawy ze strony przewodu pokarmowego (wzdęcia, biegunka, zaparcia).
Oprócz tego, że endometrioza może powodować objawy, które są nieprzyjemne i utrudniają normalne funkcjonowanie to jest to choroba, która może prowadzić do niepłodności. Z tego względu, jeżeli kobieta ma bolesne miesiączki, to bezwzględnie powinna skonsultować to z lekarzem ginekologiem, który przeprowadzi odpowiednie badania i określi przyczynę bólu i zaleci odpowiednie postępowanie oraz leczenie.
Podsumowując, większość kobiet w okresie rozrodczym boryka się z problemem bolesnego miesiączkowania. Ból menstruacyjny czasem jest na tyle silny, że może utrudniać normalne funkcjonowanie. Z uwagi na to niezwykle ważne jest, aby być pod kontrola ginekologa, który określi przyczynę dolegliwości i zleci odpowiednie postępowanie i leczenie. Ponadto, w trakcie bolesnych miesiączek można zastosować różne leki zarówno bez recepty jak i na receptę, a także posiłkować się metodami niefarmakologicznymi.
dr n. farm. Magdalena Stolarczyk
11,35 zł
20,80 zł
22,96 zł
20,13 zł