Aromaterapia na sen, ból głowy, lepsze samopoczucie - czy to naprawdę działa?
Aromaterapia jest jednym ze sposobów terapii zaliczanych do propozycji medycyny alternatywnej. Dowody na skuteczność jej działania opierają się głównie na odczuciach empirycznych stosujących ją użytkowników, jednak w niektórych przypadkach również lekarze medycyny konwencjonalnej sugerują zastosowanie aromaterapii w domu. Niezależnie od tego, czy aromaterapia jest skutecznym sposobem łagodzenia bólu głowy, kaszlu czy kataru, to z pewnością stanowi doskonałą metodę na zrelaksowanie się, stworzenie atmosfery odprężenia i błogiego odpoczynku. Czy więc aromaterapia na ból głowy, sen lub przeziębienie ma sens? Jak pozyskuje się naturalne olejki eteryczne i jakie są ich właściwości? Jaki sprzęt wybrać do aromaterapii: dyfuzor olejków eterycznych, kominek czy inny gadżet? Odpowiedzi na te pytania znajdziecie poniżej - zapraszamy do lektury!
Aromaterapia w domu - czym jest i jak działa?
Co sprawia, że inhalacje z olejków eterycznych i inne formy aromaterapii są tak chętnie stosowane przez osoby na całym świecie? Uważa się, że fenomen „leczenia zapachem” (bo tak niekiedy określana jest aromaterapia) polega na pobudzaniu układu limbicznego w mózgu (którego częścią jest również układ nagrody), odpowiedzialnego za odczuwanie emocji takich jak zadowolenie, przyjemność, uniesienie, ale również strach czy niepokój.
Drugim obszarem, w którym naturalne olejki eteryczne mogą wykazywać swoje działanie, jest po prostu ich kontakt ze skórą (w trakcie masażu czy kąpieli) lub z błonami śluzowymi (podczas wdychania oparów - w taki sposób najczęściej stosowana jest aromaterapia na katar). Pamiętajmy jednak, że właściwości olejków eterycznych są bardzo silne, a same olejki w nierozcieńczonej formie mogą bardzo podrażniać skórę. Zarówno więc do aromaterapii w domu, jak i przy nakładaniu ich na skórę, należy połączyć je z wodą lub dużą ilością oleju bazowego.
Właściwości olejków eterycznych do aromaterapii
Inhalacje z olejków eterycznych czy po prostu aromaterapia w domu z wykorzystaniem kominków czy różnego rodzaju dyfuzorów do olejków eterycznych mogą wywierać na nas różny wpływ. Warto wiedzieć, że niemal każdy olejek wykazuje właściwości antybakteryjne - co od razu sugeruje nam, że warto stosować je podczas infekcji o takim podłożu. Jak konkretnie działają naturalne olejki eteryczne i wedle jakich potrzeb je stosować?
- Aromaterapia na sen, relaks, odprężenie się powinna uwzględniać cenne właściwości olejków eterycznych z lawendy, drzewa sandałowego lub z melisy. Można rozpocząć ją już na kilkadziesiąt minut przed położeniem się do łóżka - przykładowo w łazience, podczas wieczornej pielęgnacji. Aromaterapia na sen wykorzystuje również niekiedy olejek cytrynowy, ze względu na jego aromat - zbliżony do olejku z melisy.
- Aromaterapia na ból głowy i migreny bardzo często proponuje osobom cierpiącym na tego typu dolegliwości stosowanie olejku miętowego, ale również wspomnianego wcześniej olejku lawendowego czy olejku eukaliptusowego. Należy pamiętać jednak o tym, że aromaterapia na ból głowy nie zawsze sprawdzi się przy migrenach - często jednym z bodźców wyzwalających atak migreny lub rozpoczynających aurę, może być właśnie silny zapach.
- Aromaterapia na katar, przeziębienie, spadek odporności głównie uwzględnia olejki o działaniu silnie antybakteryjnym, takie jak olejek z drzewa herbacianego, olejek rozmarynowy, szałwiowy czy goździkowy. Inhalacje z olejków eterycznych to jedna z najpopularniejszych metod stosowania aromaterapii na katar i przeziębienie.
- Aromaterapia energetyzująca i na poprawę samopoczucia jest prowadzona głównie z wykorzystaniem olejków cytrusowych: pomarańczowego, cytrynowego, grejpfrutowego, ale również orzeźwiającej mięty. Tego typu aromaterapię warto stosować już od rana - na miłe rozpoczęcie poranka lub w trakcie dnia, gdy obserwujemy spadek koncentracji przy wykonywaniu bieżących zadań.
- Aromaterapia na menopauzę to bardzo popularna metoda wspomagająca w niwelowaniu objawów przekwitania. W tym przypadku najlepiej sprawdza się: olejek sosnowy, z drzewa sandałowego czy cyprysowy.
Oczywiście wymienione powyżej kategorie aromaterapii - na sen, na katar, przeziębienie czy relaks - nie są wszystkimi obszarami, w których wykorzystuje się dobroczynne właściwości olejków eterycznych. Przykładowo, olejek ylang-ylang sprawdzi się do „podgrzania” atmosfery w sypialni, na bóle reumatyczne warto przetestować olejek rozmarynowy, a obrzęki - olejek jałowcowy. Ponadto można tworzyć własne kompozycje naturalnych olejków eterycznych, które będą idealnie dopasowane do naszych potrzeb i gustu zapachowego.
Kominek do aromaterapii, dyfuzor do olejków i inne akcesoria, czyli jak praktykować aromaterapię?
Aromaterapia na ból głowy, sen czy relaks może być stosowana na wiele różnych sposobów, które warto dobierać w zależności od swoich preferencji. Wśród metod aromaterapii wyróżniamy:
- dyfuzory do olejków eterycznych, mogące dystrybuować olejki zarówno z wykorzystaniem wody, jak i bez niej. Przy wyborze takiego urządzenia warto jednie zwrócić uwagę na to, by nie podgrzewało ono olejku zbyt mocno, ponieważ ten może stracić swoje właściwości;
- kominki do aromaterapii, będące niemalże najpopularniejszą metodą na stosowanie olejków. Są zbudowane z ceramicznej miseczki, umieszczonej na ściankach z pustą przestrzenią w środku. Olejek wlewa się do miseczki, a poniżej ustawia się małą, zapaloną świeczkę. W wyniku delikatnego podgrzania, olejek zaczyna wydzielać intensywny zapach (należy uważać, by olejek nie zagotował się lub nie podgrzał zbyt mocno). Kominek do aromaterapii to także doskonały pomysł na prezent;
- inhalacje z olejków eterycznych, stosowane przy katarze lub kaszlu za pomocą specjalnych urządzeń do inhalacji lub… miski z gorącą wodą i ręcznika nałożonego na głowę. Taką metodę aromaterapii warto jednak skonsultować z lekarzem i poradzić się, jakie olejki można w ten sposób zastosować - niektóre z nich mogą bowiem podrażnić drogi oddechowe, śluzówkę nosa oraz oczy;
- patyczki zapachowe nasączone naturalnymi olejkami eterycznymi. Taki zestaw możemy zrobić samemu lub kupić przez internet - składa się on z drewnianych patyczków oraz z naczynia z wąską szyjką. Zapach dystrybuowany jest w wyniku nasiąknięcia drewna olejkiem i jego odparowywania;
- masaże i kąpiele z olejkami eterycznymi - tutaj funkcję relaksującą pełni nie tylko aromaterapia, ale już sama kąpiel czy masowanie skóry.
- skrapianie pościeli, piżam i poduszek olejkami eterycznymi - najczęściej wykorzystuje się do tego celu olejek lawendowy, który ma ułatwiać zasypianie.
Na sam koniec trzeba dodać, że aromaterapia nie powinna być stosowana u małych dzieci oraz u kobiet w ciąży, ze względu na potencjał drażniący lub uczulający olejków eterycznych. W tej kwestii warto zdecydowanie słuchać zaleceń lekarza medycyny konwencjonalnej i sumiennie się do nich stosować.
mgr farm. Szymon Dybalski
Ukończył studia na Wydziale Farmaceutycznym Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Od 5 lat wykonuje swój zawód mając czynny kontakt z pacjentem, przy czym od 4 lat pełni funkcję specjalisty w dziedzinie farmacji w Aptece Melissa, udzielając pacjentom merytorycznych wideoporad oraz publikując eksperckie artykuły w Strefy Wiedzy. W pracy farmaceuty najbardziej ceni sobie kontakt z pacjentem, możliwość niesienia pomocy oraz rozwiewania wątpliwości dotyczących zamienników leków, dawkowania, realizacji recept i innych nurtujących kwestii związanych z farmakoterapią. Dziedziną, w której się kształci i wciąż poszerza swoją wiedzę jest prawo farmaceutyczne. Czas poza pracą uwielbia spędzać z rodziną, a w wolnych chwilach stawia na aktywność – zazwyczaj wybiera bieganie, wspinaczkę oraz długie spacery z psem, dzięki któremu zainteresował się tematem zwierzęcej behawiorystyki.